Kênh CNN (Mỹ) ngày 9/8 dẫn lời 4 quan chức cấp cao của Mỹ và phương Tây có khả năng tiếp cận với nguồn thông tin tình báo mới nhất cho biết, sau nhiều tuần diễn ra cuộc phản công của Ukraine, các quan chức phương Tây đang nhận được những đánh giá ngày càng "nghiêm túc" về khả năng lực lượng Ukraine có thể giành lại quyền kiểm soát một số khu vực quan trọng.
"Tôi nghĩ việc thực sự đạt được tiến bộ có thể thay đổi cán cân của cuộc xung đột này đối với họ [các lực lượng phản công của Ukraine] là điều cực kỳ khó khăn và rất khó xảy ra", một nhà ngoại giao cấp cao của phương Tây nói với CNN.
Về phần mình, nghị sĩ Mike Quigley, một đảng viên Đảng Dân chủ từ Illinois, người vừa trở về từ các cuộc họp ở châu Âu với các chỉ huy Mỹ huấn luyện lực lượng thiết giáp Ukraine, cho biết: "Các cuộc họp giao ban của chúng tôi rất nghiêm túc. Chúng tôi được thông báo về những thách thức mà họ phải đối mặt. Đây là thời điểm khó khăn nhất của cuộc giao tranh".
Thách thức chính đối với các lực lượng Ukraine vẫn là phá vỡ các tuyến phòng thủ nhiều lớp của Nga ở phía Đông và phía Nam, được bao phủ bởi các bãi mìn lên tới hàng chục nghìn quả và một mạng lưới chiến hào rộng lớn.
CNN đưa tin rằng quân đội Ukraine đã phải chịu "tổn thất đáng kinh ngạc" ở đó, khiến bộ chỉ huy Ukraine phải rút lui một số đơn vị để củng cố lực lượng và giảm thiểu tổn thất.
"Các lực lượng Nga có một số tuyến phòng thủ vững chắc và họ [lực lượng Ukraine] chưa thực sự vượt qua được tuyến đầu tiên. Khi họ chưa tạo ra nhiều đột phá trong suốt 7, 8 tuần qua, việc họ tiếp tục chiến đấu trong vài tuần tới có thể khiến tổn thất nhiều hơn về nhân lực, bởi vì điều kiện quá khó khăn", một quan chức phương Tây thông báo thêm.
Trong khi đó một quan chức cấp cao của Mỹ lưu ý Washington thừa nhận những khó khăn mà các lực lượng Ukraine phải đối mặt, nhưng cho rằng Ukraine "vẫn còn hy vọng về những tiến bộ hơn nữa".
"Tất cả chúng tôi đều nhận ra rằng cuộc phản công đang diễn ra khó khăn và chậm chạp nhất nhiều so với kỳ vọng - kể cả phía Ukraine - nhưng chúng tôi vẫn tin rằng vẫn còn thời gian và không gian để họ có thể đạt được tiến bộ", quan chức này nêu rõ.
Nhiều quan chức phương Tây cho biết mùa thu sắp tới, khi thời tiết và điều kiện chiến đấu được cho là sẽ xấu đi, khiến các lực lượng Ukraine có ít thời gian và điều kiện để tiến lên.
Hơn nữa, các quan chức phương Tây cho rằng tiến độ phản công chậm cho thấy sự phức tạp trong việc biến quân đội Ukraine thành một lực lượng chiến đấu cơ giới hóa liên hợp, thường chỉ có 8 tuần huấn luyện về xe tăng và các hệ thống vũ khí mới khác do phương Tây cung cấp.
Một quan chức quân sự cấp cao của Mỹ nhấn mạnh việc thiếu tiến bộ trên thực địa là một trong những lý do khiến các lực lượng Ukraine ngày càng tấn công vào lãnh thổ Nga "để cố gắng thể hiện sự dễ bị tổn thương của Nga".
Theo CNN, những nhận xét mới nhất là một sự thay đổi đáng kể so với sự lạc quan khi bắt đầu cuộc phản công. Các quan chức phương Tây thừa nhận rằng những kỳ vọng ban đầu là "không thực tế" và hiện đang góp phần gây áp lực đối với một số người ở phương Tây nhằm khởi động các cuộc đàm phán hòa bình. "Nga đang chờ đợi điều này và sẵn sàng kéo dài thời gian", nghị sĩ Quigley nói.
Một số quan chức lo ngại rằng khoảng cách ngày càng lớn giữa kỳ vọng và kết quả sẽ dẫn đến một "trò chơi đổ lỗi" giữa các quan chức Ukraine và những người ủng hộ ở phương Tây của họ, có thể tạo ra xích mích trong một liên minh phần lớn vẫn còn duy trì được trong gần hai năm sau khi xung đột nổ ra. "Tất nhiên, vấn đề ở đây là khả năng xảy ra trò chơi đổ lỗi mà phía Ukraine sau đó sẽ đổ lỗi cho chúng tôi", một quan chức phương Tây nói.
Trước đó tại Diễn đàn An ninh Aspen hồi tháng 7, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho rằng việc cung cấp vũ khí chậm từ phương Tây là lý do khiến quân đội Ukraine chậm tiến trên thực địa: "Chúng tôi dự định bắt đầu [cuộc phản công] vào mùa Xuân, nhưng chúng tôi đã không làm. Bởi vì, thẳng thắn mà nói, chúng tôi không có đủ đạn dược và vũ khí, và chúng tôi không có đủ nhân lực được huấn luyện bài bản. Ý tôi là được huấn luyện bài bản về [vận hành] những vũ khí này".