Trong chuyến thăm đặc biệt ấy, chứng kiến tinh thần đấu tranh, sự mất mát, hy sinh của người dân nơi đây, đồng chí Fidel Castro đã quyết định xây tặng một bệnh viện hiện đại tại Đồng Hới để phục vụ nhân dân địa phương và quân nhân từ chiến trường miền Nam.
Thủ tướng Phạm Văn Đồng và đồng chí Fidel Castro, Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Cuba, Thủ tướng Chính phủ Cách mạng Cuba thăm thị trấn Đông Hà (Quảng Trị) bị chiến tranh phá hủy, đang được khôi phục lại (tháng 9/1973). Ảnh tư liệu: TTXVN
Năm tháng trôi qua, với nhân dân Quảng Bình, Việt Nam, món quà đặc biệt mang ý nghĩa nhân văn cao đẹp - Bệnh viện Hữu nghị Việt Nam - Cuba Đồng Hới luôn là biểu tượng, niềm tự hào về tình đoàn kết, hữu nghị, gắn bó giữa hai nước Việt Nam - Cuba.
Cùng chia ngọt, sẻ bùi
Trở lại hồi ức của 45 năm về trước, ông Đặng Đức Dục, nguyên Giám đốc Sở Xây dựng Quảng Bình, là phiên dịch kiêm kỹ sư giám sát công trình bệnh viện Hữu nghị Việt Nam - Cuba Đồng Hới những ngày đầu xây dựng kể lại: Vào tháng 9/1973, Chủ tịch Fidel Castro và đoàn công tác Cuba đã có chuyến thăm đặc biệt tới vùng giải phóng miền Nam Việt Nam, đến với tuyến lửa Quảng Bình, Quảng Trị. Trong suốt chuyến thăm, Chủ tịch Fidel Castro rất xúc động trước những đau thương, mất mát và thiếu thốn mà quân dân Việt Nam đang phải gánh chịu, ông đã quyết định xây tặng một bệnh viện đa khoa hoàn chỉnh tại Đồng Hới với những trang thiết bị đồng bộ, hiện đại nhất thời bấy giờ.
Tinh thần "Vì Việt Nam, Cuba sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình" đã được thể hiện cụ thể trong từng cử chỉ, việc làm của Chủ tịch Fidel Castro. Đúng ngày 19/5/1974, kỷ niệm 84 năm Ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại, hơn 100 chuyên gia, kỹ sư, công nhân Cuba trong đội quân xây dựng quốc tế Nguyễn Viết Xuân cùng với công nhân Việt Nam đã khởi công xây dựng bệnh viện. Trong quá trình thực hiện công trình, toàn bộ thiết bị, vật tư máy móc, lương thực thực phẩm… đều được vận chuyển từ Cuba sang Đồng Hới và là những thứ tốt nhất, chất lượng, hiện đại nhất. Các kỹ sư, cán bộ và công nhân Cuba đều là những người tài giỏi, có năng lực sang trực tiếp hướng dẫn và tham gia thực hiện công trình.
“Hồi ấy, chiến tranh vẫn ác liệt, lương thực gạo cơm thiếu thốn, chế độ ăn uống của anh em cán bộ, công nhân còn kham khổ, nhiều bữa cơm phải độn khoai, sắn mới ấm bụng. Các bạn Cuba chân tình, sẵn sàng san sẻ phần ăn của mình, chia đôi mỗi hộp sữa, từng mẩu bánh mì cho cán bộ, công nhân của ta. Họ rất thương quý và dành tặng quà, bánh kẹo cho các cháu nhỏ tại các trường mầm non gần công trường. Tình cảm ấy thương và quý lắm!”, ông Đặng Đức Dục bồi hồi nhớ lại.
Trải qua 7 năm miệt mài lao động với bao công sức, trí tuệ, mồ hôi, công trình đã được khánh thành vào ngày 9/9/1981. Bệnh viện Hữu nghị Việt Nam - Cuba Đồng Hới khi đưa vào sử dụng có quy mô 462 giường bệnh và trang thiết bị đồng bộ, hiện đại bậc nhất thời bấy giờ; có 19 khoa lâm sàng, cận lâm sàng; 7 phòng chức năng với đủ số lượng cán bộ để tiếp quản bệnh viện.
Sự kiện này đã mở ra một chặng đường mới trong sự nghiệp chăm sóc sức khỏe nhân dân của cán bộ, viên chức ngành Y tế Quảng Bình. Đây còn là biểu tượng tuyệt đẹp của tình hữu nghị anh em, tình đoàn kết giữa nhân dân hai nước.
Phục vụ tốt hơn nhu cầu của nhân dân
Các chiến sĩ Đoàn Khe Sanh, Quân giải phóng Trị Thiên - Huế nồng nhiệt đón mừng Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Cuba, Thủ tướng Chính phủ Cách mạng Cuba Fidel Castro đến thăm Vùng giải phóng miền Nam Việt Nam, ngày 15/9/1973. Ảnh tư liệu: TTXVN
Không chỉ trân quý món quà Chủ tịch Fidel Castro và nhân dân Cuba dành tặng mà còn luôn ghi nhớ sâu sắc lời nhắn nhủ của cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng khi về thăm: “hãy xem bệnh viện như hòn ngọc của tình hữu nghị hai nước”, qua các thời kỳ, đội ngũ cán bộ, y bác sỹ, nhân viên bệnh viện đã nỗ lực xây dựng bệnh viện ngày một hiện đại, phục vụ tốt hơn nhu cầu khám, chăm sóc và điều trị bệnh cho nhân dân trong và ngoài tỉnh.
Trong chặng đường phát triển, Bệnh viện Hữu nghị Việt Nam - Cuba Đồng Hới đã từng bước phát triển thêm nhiều khoa, phòng theo hướng chuyên sâu, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của xã hội. Bệnh viện cũng chú trọng xây dựng, đào tạo nguồn nhân lực có trình độ, chuyên môn cao để đáp ứng mọi nhu cầu trong phát triển. Trang thiết bị y tế cũng được đầu tư tăng dần cả về số lượng và chất lượng; với trên 900 thiết bị từ mức trung bình đến hiện đại, dần tiệm cận với các bệnh viện lớn trong và ngoài khu vực. Chất lượng khám, chữa bệnh, chăm sóc người bệnh ngày càng được nâng cao với trang thiết bị hiện đại, đồng bộ…
Đến nay, Bệnh viện Hữu nghị Việt Nam - Cuba Đồng Hới trở thành bệnh viện đa khoa hạng I trực thuộc Bộ Y tế với 39 khoa, phòng, trong đó có 24 khoa lâm sàng, 7 khoa cận lâm sàng và 8 phòng chức năng. Tổng số cán bộ nhân viên của bệnh viện hiện hơn 700 người, trong đó có gần 190 bác sĩ được đào tạo bài bản và có chuyên môn; quy mô hơn 900 giường bệnh, đáp ứng tốt công tác khám, chữa bệnh, phục hồi chức năng, phòng bệnh cho nhân dân…
Giám đốc bệnh viện Hữu nghị Việt Nam - Cuba Đồng Hới Dương Thanh Bình cho biết: Nhằm đáp ứng nhu cầu của người bệnh và nâng cao chất lượng công tác khám chữa bệnh, Khu nhà kỹ thuật nghiệp vụ cao 7 tầng hoàn thành và đã chính thức đi vào hoạt động tháng 4/2016, với quy mô 180 giường điều trị nội trú và hệ thống trang thiết bị hiện đại, tân tiến. Sự ra đời của Khu nhà kỹ thuật nghiệp vụ cao góp phần giảm bớt gánh nặng quá tải bệnh nhân, tăng thêm sự lựa chọn các dịch vụ khám, chữa bệnh chất lượng cao. Nhờ đó, gánh nặng về kinh tế đối với bệnh nhân nghèo cũng được giảm xuống. Ngoài ra, một số hạng mục công trình khác cũng được xây mới và cải tạo như Khoa truyền nhiễm (3 tầng), Khoa hồi sức cấp cứu nhi, hệ thống hạ tầng, hệ thống xử lý chất thải Bệnh viện...
Tình hữu nghị bền chặt, sắt son
Có thể nói, tình cảm đối với những người bạn Cuba vẫn còn nguyên vẹn trong trái tim của mỗi người dân Quảng Bình, nhất là cán bộ bệnh viện Hữu nghị Việt Nam - Cuba Đồng Hới. Bệnh viện luôn duy trì mối quan hệ và các hoạt động ủng hộ nhân dân Cuba; trong đó tăng cường quan hệ hợp tác hữu nghị với Đại sứ quán Cuba, tổ chức lễ ký kết hợp tác giữa bệnh viện Hữu nghị Việt Nam - Cuba Đồng Hới và bệnh viện Generak Calixto Garia... Thông qua Đại sứ quán Cuba tại Việt Nam, bệnh viện giữ gìn và phát triển mối quan hệ tốt đẹp với ngành y tế Cuba, trao đổi với các đoàn công tác của Cuba sang thăm và làm việc...
Để bày tỏ lòng biết ơn và tri ân sâu sắc nhất đối với Đảng, Chính phủ và nhân dân Cuba, đặc biệt là đối với Chủ tịch Fidel Castro đã dành tình cảm đặc biệt cho nhân dân Việt Nam nói chung và nhân dân Quảng Bình nói riêng, tập thể, cán bộ, công nhân viên Bệnh viện đã xây dựng và khánh thành khu khuôn viên, tượng đài đồng chí Fidel Castro vào giữa tháng 8/2018.
Nhận lời mời của lãnh đạo tỉnh Quảng Bình và Bệnh viện Hữu nghị Việt Nam - Cuba Đồng Hới, tháng 4/2018, đoàn 4 bác sĩ, chuyên gia Cuba đã chính thức làm việc tại Bệnh viện. Trong đó, bác sĩ Piter Martínez Benítez thuộc chuyên khoa tim mạch can thiệp; bác sĩ Crescencio Anerio Alfonso thuộc chuyên khoa phẫu thuật thần kinh; bác sĩ Aracelio Pê Guevara thuộc chuyên khoa phẫu thuật chấn thương chỉnh hình và bác sĩ Alfredo Garcia Mirete chuyên khoa ung bướu.
Bác sĩ Piter Martínez Benítez bày tỏ: “Nhận lời mời đến công tác tại bệnh viện Hữu nghị Việt Nam - Cuba Đồng Hới, tôi thấy rất vui và hạnh phúc. Người dân và cán bộ ở đây gần gũi, thân thiết và cởi mở. Trong thời gian công tác tại đây, chúng tôi sẽ cố gắng chia sẻ, hỗ trợ về chuyên môn, kỹ thuật, góp phần nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh tại bệnh viện, nhất là các kỹ thuật cao. Chúng tôi mong muốn nhiều người dân Quảng Bình và các tỉnh lân cận được khám, chữa bệnh với chất lượng tốt”.
Bác sĩ Dương Thanh Bình, Giám đốc Bệnh viện Hữu nghị Việt Nam - Cuba Đồng Hới khẳng định: Sự lớn mạnh và phát triển của đội ngũ cán bộ, viên chức và bệnh viện có sự đóng góp, giúp đỡ từ nước bạn Cuba. Trong những năm tới, bệnh viện sẽ tiếp tục duy trì và phát triển mối quan hệ hữu nghị tốt đẹp giữa hai đất nước; mời các chuyên gia Cuba sang chuyển giao một số kỹ thuật cao cho bệnh viện. Đồng thời, bệnh viện sẽ cử các bác sỹ sang Cuba học tập, cập nhật kiến thức, nâng cao tay nghề, chuyên môn; tiếp tục nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh toàn diện. Bệnh viện sẽ phát triển và mở rộng thêm các danh mục kỹ thuật thông qua nhiều hình thức, xứng đáng là Bệnh viện Trung ương hạng I; phấn đấu đến năm 2030 quy mô 1.500 giường bệnh.
Trong trái tim mỗi con người Việt Nam, Bệnh viện Hữu nghị Việt Nam – Cuba Đồng Hới là biểu tượng, là "hòn ngọc" sáng của tình hữu nghị, đoàn kết giữa hai nước Việt Nam và Cuba. Để ngọn lửa hồng của tình đoàn kết anh em giữa hai đất nước mãi mãi được thắp sáng, thế hệ trẻ hôm nay sẽ tiếp tục vun đắp, xây dựng tình đoàn kết gắn bó, cống hiến phát triển quê hương, xứng đáng với tình cảm mà Chủ tịch Fidel Castro đã dành cho quê hương Quảng Bình “hai giỏi”.