Thúc đẩy cơ hội hợp tác giữa các doanh nghiệp Việt Nam và Singapore vào thị trường EU và Anh

Hội thảo có sự tham gia của các chuyên gia hàng đầu về FTA cùng với hơn 200 doanh nghiệp Việt Nam, doanh nghiệp Singapore và các doanh nghiệp đa quốc gia tại Singapore. 

Theo phóng viên TTXVN Singapore, phát biểu tại Hội thảo, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Việt Nam tại Singapore Mai Phước Dũng nhấn mạnh Việt Nam và Singapore là hai nước có độ mở kinh tế cao nhất và cũng là hai nước duy nhất trong khu vực ASEAN đã ký các FTA với EU cũng như với Anh. Điều này chứng tỏ chính phủ và doanh nghiệp Việt Nam và Singapore đều chia sẻ mục tiêu tham gia các liên kết kinh tế để đa dạng hoá thị trường xuất khẩu, kết nối và tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị và mạng lưới sản xuất toàn cầu, nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh, thúc đẩy tăng trưởng bền vững và cải thiện đời sống của người dân.

Theo Đại sứ Mai Phước Dũng, kể từ khi các FTA nói trên có hiệu lực, cả hai nước đều chứng kiến sự tăng trưởng mạnh mẽ xuất khẩu của mình sang các thị trường EU và Anh. Với Việt Nam là các mặt hàng nông sản, thủy sản, dệt may, da giày và đồ gỗ nội thất; với Singapore là các mặt hàng hóa chất và sản phẩm y sinh. Năm 2020, xuất khẩu của Việt Nam sang EU tăng khoảng 18% trong khi của Singapore tăng khoảng 12%. Nhập khẩu của Anh từ Việt Nam cũng đạt mức tăng trưởng ngoạn mục thời gian gần đây.

Tuy nhiên, đại dịch COVID-19 đã khiến xuất khẩu của Việt Nam sang EU và Anh gặp nhiều khó khăn do thiếu nguồn hàng, thiếu nhân lực thu hoạch và chế biến… Trong khi đó, Singapore cũng chưa tận dụng hết hạn ngạch miễn thuế cho các loại thực phẩm chế biến sang EU và Anh. Bên cạnh đó, doanh nghiệp hai nước, đặc biệt là ở Việt Nam, cũng chưa hiểu biết rõ các lợi ích của các FTA vừa ký, chưa biết cách khai thác các lợi thế của các FTA mang lại và cũng chưa hiểu rõ các quy định hết sức chặt chẽ của các nhà nhập khẩu EU và Anh khi nhập hàng vào thị trường của họ, đặc biệt là các quy định về bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu, thực phẩm hữu cơ và truy xuất nguồn gốc…   

Một trong nhiều lĩnh vực có nhiều cơ hội hợp tác giữa các doanh nghiệp Việt Nam và Singapore là lĩnh vực xuất khẩu nông sản và thực phẩm chế biến vào EU và Anh. Hiện tại, xuất khẩu nông sản và thực phẩm chế biến hiện chiếm khoảng 10% tổng giá trị kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam vào EU và Anh (tương đương khoảng gần 3 tỷ USD/năm). Nhóm sản phẩm này còn có dư địa tăng trưởng tốt, có thể nâng giá trị xuất khẩu lên gấp đôi từ nay đến năm 2025 nếu các doanh nghiệp Việt Nam khai thác được các lợi thế, tăng cường đầu tư chế biến sâu và quảng bá thương hiệu ở nước ngoài. Trong khi đó, dù Singapore không có tiềm năng và điều kiện về nông sản nhưng thực phẩm chế biến vẫn là một trong Top 10 sản phẩm có tỷ trọng cao trong cơ cấu xuất khẩu của nước này. Hàng năm, Singapore xuất khẩu ra thế giới trung bình khoảng 8 tỷ USD giá trị hàng thực phẩm chế biến. 

Trong các FTA giữa EU và Anh với Singapore có nội dung cam kết mở cửa cho các thực phẩm chế biến tại Singapore với mức hạn ngạch miễn thuế vào các thị trường này lần lượt là 1.250 tấn và 350 tấn. Tuy nhiên, kể từ khi ký FTA với EU, Singapore hầu như vẫn chưa tận dụng được các mức hạn ngạch này. Các cơ quan và doanh nghiệp Singapore đang rất quan tâm tìm cách thúc đẩy xuất khẩu thực phẩm chế biến để khai thác hạn ngạch, thông qua việc đa dạng hóa nguồn cung cấp nông sản thô từ Việt Nam. 

Bên cạnh đó, tận dụng nguyên tắc xuất xứ để phối hợp sản xuất OEM, cùng khai thác thương hiệu và mạng lưới đối tác nhập khẩu, phát triển các cơ chế hợp tác logistics và thương mại điện tử cho lĩnh vực thực phẩm chế biến để cùng thâm nhập thị trường EU và Anh là những triển vọng lớn hơn mà các doanh nghiệp Việt Nam và Singapore có thể tận dụng từ các FTA đã ký kết để tăng cường hợp tác. 

Phát biểu tại hội thảo, theo ông Ngô Chung Khanh, Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên, Bộ Công Thương Việt Nam, FTA với EU và FTA với Anh là những FTA thế hệ mới, có các tiêu chuẩn, quy định và yêu cầu cao. Dù có thể có các khó khăn, thách thức nhất định, nhưng các doanh nghiệp Việt Nam và Singapore hoàn toàn có thể hợp tác với nhau để tận dụng lợi thế các FTA mang lại trong lĩnh vực thực phẩm chế biến. Và để làm được điều này, ông Khanh cho rằng các doanh nghiệp Việt Nam cần phải “nghĩ lớn, nghĩ dài và nghĩ kỹ thuật số” do thị trường EU và Anh hiện không chỉ quan tâm đến chất lượng, mẫu mã mà còn chú trọng đến vấn đề môi trường, yếu tố lao động, nguồn gốc xuất xứ… Doanh nghiệp Việt Nam cần phải nắm rõ, hiểu rõ các quy định, tiêu chuẩn mà EU và Anh áp dụng đối với các sản phẩm của họ. Bên cạnh đó, yếu tố thời gian cũng được ông Khanh nhấn mạnh do hiện tại EU và Anh cũng đang tích cực tham gia đàm phán các FTA với các nước khác, do vậy các doanh nghiệp Việt Nam, doanh nghiệp Singapore cần phải khẩn trương tận dụng những lợi thế mà các FTA nói trên mang lại. 

Cũng tại cuộc hội thảo các vấn đề, nội dung đáng chú ý khác như cách thức làm thế nào để các doanh nghiệp Singapore và doanh nghiệp Việt Nam được hưởng lợi từ các FTA với EU và Anh hay những thực tiễn áp dụng các FTA với EU và Anh để giảm thuế nhập khẩu… đã được các đại biểu tham dự trình bày.