Trước thực trạng đó, các cơ quan chức năng tỉnh Lạng Sơn đã triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm tạo điều kiện để hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa được thuận lợi, tránh ùn tắc.
Xe hàng nhập khẩu qua Trạm kiểm soát biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Hữu Nghị (ảnh tư liệu).
Phó Trưởng Ban Quản lý Khu Kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng - Lạng Sơn Hoàng Khánh Duy cho biết, thực hiện chỉ đạo của Ủy ban nhân dân tỉnh Lạng Sơn nhằm thống nhất các hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa giữa hai bên, ngay từ đầu năm đến nay, Ban Quản lý và các ngành liên quan đã tổ chức 4 cuộc hội đàm, trao đổi 9 thư công tác có nội dung liên quan.
Qua trao đổi với phía cơ quan chức năng nước bạn, hiện thời gian thông quan hàng hóa tại 4 cửa khẩu đường bộ của tỉnh là Cửa khẩu Quốc tế Hữu Nghị, Cửa khẩu Song phương Chi Ma, Cửa khẩu Tân Thanh và Cửa khẩu Cốc Nam đang thực hiện thông quan đều tăng thời gian lên thêm một giờ mỗi ngày.
Cùng với đó, hai bên thống nhất các lực lượng chức năng sẽ phối hợp làm thêm giờ để giải quyết toàn bộ lượng xe không hàng của Trung Quốc tồn tại cửa khẩu trong ngày; tạo luồng riêng cho xe không hàng của hai bên tái xuất ngay trong ngày, do vậy có thời điểm lực lượng hai bên làm việc đến 21 giờ.
Đặc biệt, để giải phóng lượng xe tồn nằm lại các bãi xe, hai bên đã thống nhất cho phép trong ngày sẽ có 183 lái xe Việt Nam (không điều khiển phương tiện) xuất cảnh sang Trung Quốc và 180 lái xe (không điều khiển phương tiện) của Trung Quốc nhập cảnh vào Việt Nam để lái xe không hàng về.
Bằng các giải pháp đồng bộ, các lực lượng chức năng đã góp phần nhanh chóng giải phóng lượng xe không chở hàng tồn tại bãi xe tại các cửa khẩu, qua đó giúp tăng lượng xe chở hàng vào bãi xe, tránh ùn ứ xe trong khu vực cửa khẩu.
Theo các lực lượng chức năng, tại cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị trung bình mỗi ngày có khoảng trên dưới 1.000 xe hàng xuất nhập khẩu. Do vậy, việc làm thủ tục thông quan hàng hóa luôn được lực lượng chức năng ưu tiên các mặt hàng là hoa quả tươi như mít, thanh long, sầu riêng… chỉ thực hiện kiểm tra thực tế khi phát hiện lô hàng có dấu hiệu vi phạm, qua đó giúp giảm thủ tục, rút ngắn thời gian thông quan hàng hóa.
Còn tại cửa khẩu Tân Thanh, theo ông Bế Thái Hưng, Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan Cửa khẩu Tân Thanh, để thúc đẩy thông quan, lãnh đạo Chi cục đã chỉ đạo các Đội nghiệp vụ tạo luồng "xanh" cho mặt hàng hoa quả tươi và nông sản xuất khẩu; trong đó, ưu tiên làm thủ tục theo phương châm "3 -1" – tức là làm thủ tục thông quan cho 3 xe hoa quả, nông sản rồi mới làm thủ tục thông quan cho 1 xe chở hàng hóa khác.
Hiện chi cục thực hiện kiểm tra thông qua hệ thống tờ khai điện tử và chỉ cần có chứng nhận của cơ quan kiểm dịch thực vật là làm thủ tục cho phép thông quan. Thời gian thông quan 1 xe hàng qua Cửa khẩu Tân Thanh thời điểm này chưa đến 2 phút; chính vì thế, lượng xe thông quan trong ngày luôn đảm bảo 430 - 450 xe/ngày, qua đó đã không còn tình trạng ùn ứ xe chở hàng hóa tại cửa khẩu.
Thời gian qua tất cả các Chi cục Hải quan tại 4 cửa khẩu đường bộ của tỉnh Lạng Sơn đang thực hiện thông quan đều thành lập Tổ Hải quan chuyên trách hỗ trợ doanh nghiệp. Tổ Hải quan có trách nhiệm phải bám sát hoạt động của các doanh nghiệp xuất nhập khẩu hàng qua cửa khẩu, qua đó hỗ trợ doanh nghiệp trong thực hiện các thủ tục để thông quan, kịp thời hỗ trợ xử lý các vướng mắc. Từ đó, rút ngắn thời gian thông quan xe chở hàng hóa xuất nhập khẩu.
Cùng với lực lượng Hải quan, Bộ đội Biên phòng và các lực lượng chức năng tại các cửa khẩu cũng tăng cường bám nắm thông tin cửa khẩu, chủ động lên phương án phân luồng, phân công ca trực 24/24 để điều tiết phương tiện khi lượng xe lên cửa khẩu gia tăng đột biến. Đồng thời, triển khai các biện pháp nhằm đảm bảo an ninh trật tự trong khu vực cửa khẩu.
Lái xe Nguyễn Văn Hai chở hàng nông sản từ tỉnh Bình Thuận ra cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị cho biết: anh thường xuyên chở hàng nông sản ra cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị để xuất sang nước bạn, thời điểm này, lượng xe chở hàng hóa ra, vào tại khu vực cửa khẩu tăng khá cao so với các tháng trong năm. Tuy nhiên, tại khu vực cửa khẩu, anh và các lái xe khác đã được lực lượng chức năng hướng dẫn, phân luồng vào bến bãi; dừng đỗ theo đúng trình tự, ra vào đều thông thoáng và đa số các xe chở hàng đều được thông quan ngay trong ngày, điều này giúp giảm chi phí cho lái xe và chủ hàng rất nhiều.
Thực tế cho thấy, trong thời gian qua mặc dù lượng xe chở hàng hóa xuất nhập khẩu qua địa bàn tỉnh Lạng Sơn, nhất là xe chở hàng xuất khẩu lên các cửa khẩu gia tăng đột biến, nhưng với sự chủ động triển khai đồng bộ các giải pháp của các lực lượng, các ngành liên quan đã tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động thông quan hàng hóa, tránh tình trạng ùn tắc tại khu vực cửa khẩu.
Theo Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn, trong hơn 3 tháng đầu năm, kim ngạch hàng hóa xuất nhập khẩu qua các cửa khẩu của tỉnh Lạng Sơn đạt trên 867 triệu USD, tăng 91% so với cùng kỳ năm 2022. Trong đó, riêng kim ngạch hàng hóa xuất khẩu đạt 414,9 triệu USD, tăng 379,5% so với cùng kỳ năm 2022; hàng xuất khẩu chủ yếu là hoa quả tươi, nông sản, ván gỗ bóc, nhôm hợp kim, đồ gỗ mỹ nghệ, thủy sản…