Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi trả lời câu hỏi tại họp báo. Ảnh: Phương Hoa/TTXVN
Nhiều điểm sáng cho thị trường trái phiếu
Về thị trường trái phiếu, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cho biết, năm 2023 có những điểm sáng của thị trường. Nghị định số 08/2023/NĐ-CP của Chính phủ được ban hành đã tạo cơ sở pháp lý cho doanh nghiệp giải quyết vấn đề khó khăn trước mắt về thanh khoản, góp phần tạo điều kiện cho doanh nghiệp cân đối nguồn tiền phục vụ sản xuất, kinh doanh và thanh toán nghĩa vụ trái phiếu đến hạn, đồng thời bảo đảm quyền lợi của chủ sở hữu trái phiếu, tuân thủ theo đúng quy định của pháp luật.
Về tổ chức thị trường, tháng 7/2023, Bộ Tài chính đã chính thức đưa thị trường giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ tập trung vào vận hành và đến hết 31/12/2023, tổng giá trị giao dịch trên thị trường trái phiếu có tổ chức là 218.000 tỷ đồng, với giá trị giao dịch bình quân phiên tương ứng là 1.880 tỷ đồng/một phiên. Hiện nay, có 887 mã trái phiếu của 249 tổ chức đăng ký trái phiếu đã được đăng ký và giao dịch trên thị trường tập trung này.
"Với thị trường tổ chức theo kiểu tập trung này, chúng tôi đánh giá đã góp phần cải thiện tính minh bạch cũng như tăng tính thanh khoản cho trái phiếu doanh nghiệp", Thứ trưởng Bộ Tài chính đánh giá.
Về công tác giám sát, kiểm tra, tuyên truyền,g cường kiểm tra, rà soát thị trường và kiểm tra cả những doanh nghiệp phát hành, doanh nghiệp tư vấn. Bên cạnh đó, Bộ tăng cường truyền thông; từ đó, xã hội, nhà đầu tư, các tổ chức phát hành, các tổ chức cung cấp dịch vụ tư vấn hiểu sâu sắc hơn các quy định của pháp luật liên quan đến thị trường trái phiếu.
Thứ trưởng Bộ Tài chính thông tin thêm, đến hết năm 2023, có 81 doanh nghiệp phát hành với khối lượng là 269,5 nghìn tỷ đồng. Các doanh nghiệp bố trí nguồn lực thanh toán trái phiếu đến hạn và đàm phán với các nhà đầu tư khi tái cơ cấu và gia hạn trái phiếu giảm áp lực trả nợ gốc và lãi trái phiếu. Theo đó, khối lượng mua lại trái phiếu doanh nghiệp trước hạn của năm 2023 là 238 nghìn tỷ đồng và trái phiếu có hạn đạt gần 40%.
Về kỳ vọng cho năm 2024, Thứ trưởng Bộ Tài chính cho biết: "với thị trường trái phiếu doanh nghiệp, chúng ta thấy rằng, niềm tin cũng trở lại và chúng ta kỳ vọng, với những cái giải pháp cụ thể, sự hồi phục trở lại của nền kinh tế, thị trường trái phiếu doanh nghiệp năm 2024 sẽ tăng trưởng bền vững và thực chất. Chất lượng của thị trường sẽ được nâng lên một bước, đối với cả các tổ chức phát hành, các doanh nghiệp phát hành cũng như là nhà đầu tư và nhà cung cấp dịch vụ".
Tăng cường tái cấu trúc thị trường chứng khoán
Về thị trường cổ phiếu, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi cho biết, về mặt pháp lý, Bộ Tài chính đang lấy ý kiến các bộ, ngành sửa Nghị định 155 và Nghị định 156, cũng như Nghị định 128 hướng dẫn Luật Chứng khoán cũng như xử phạt vi phạm hành chính để có công cụ, khuôn khổ pháp lý thực hiện. Bộ Tài chính ban hành Thông tư 69 quy định lại lộ trình sắp xếp các thị trường cổ phiếu, trái phiếu, thị trường giao dịch chứng khoán phái sinh và các thị trường khác.
Bên cạnh đó, công tác thanh tra, giám sát và xử lý vi phạm được tập trung nguồn lực để thực hiện. Trong năm 2023, Bộ đã tiến hành 67 đoàn kiểm tra, ban hành 412 quyết định xử phạt với tổng số tiền xử phạt là 37,2 tỷ đồng. Bộ Tài chính đã chỉ đạo các đơn vị phối hợp kịp thời với Ủy ban Chứng khoán Nhà nước thực hiện kiểm tra nhiều công ty kiểm toán; tổ chức rà soát báo cáo tài chính về kiểm toán; xử lý nghiêm các hành vi vi phạm của các doanh nghiệp, các kiểm toán viên để đảm bảo chấn chỉnh thị trường.
Về công tác tái cấu trúc thị trường, Bộ Tài chính đã tiến hành thanh lọc các công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ yếu kém, không hiệu quả. Trong năm 2023 đã xử lý vi phạm 6 công ty chứng khoán, đưa một công ty chứng khoán vào diện kiểm soát và hai công ty chứng khoán vào diện cảnh báo.
Về ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số, Bộ Tài chính đã triển khai đồng bộ cơ sở dữ liệu về giao dịch, chuyển nhượng và nhà đầu tư, kết nối dữ liệu nhà đầu tư với cơ sở dữ liệu dân cư để quản lý, giám sát thị trường chứng khoán.
Về năm 2024, Thứ trưởng Bộ Tài chính cho rằng, những giải pháp lớn của Chính phủ để đảm bảo các cân đối vĩ mô và tiếp tục tăng trưởng trong năm 2024 chính là nền tảng để thị trường chứng khoán phát triển một cách ổn định và bền vững.
Bộ Tài chính cam kết duy trì thị trường vận hành một cách liên tục và an toàn, minh bạch, đảm bảo quyền lợi hợp pháp của tất cả các chủ thể tham gia vào thị trường chứng khoán.
Về vấn đề nâng hạng thị trường chứng khoán, Bộ Tài chính cùng với các bộ, ngành liên quan sẽ chủ động triển khai một cách quyết liệt nhiều giải pháp khác nhau trong năm 2024, để sớm đạt được tiêu chuẩn về nâng hạng thị trường chứng khoán trong thời gian sớm nhất; đề xuất các tổ chức xếp hạng tín nhiệm và xếp hạng thị trường chứng khoán có quyết định nâng hạng thị trường chứng khoán.