Tại dự thảo tờ trình, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, đến hết tháng 3/2023, chương trình phục hồi và phát triển kinh tế mới giải ngân hơn 83.000 tỷ đồng, chiếm 27,5% tổng nguồn lực được bố trí.
Hai chính sách đã hết thời gian thực hiện nhưng không giải ngân hết vốn là miễn giảm thuế, và hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động; trong đó, tổng số thuế đã miễn, giảm thực hiện theo các chính sách thuộc chương trình là 54.129 tỷ đồng, bằng 84,6% kế hoạch (64.000 tỷ đồng).
Các địa phương mới giải ngân được khoảng 3.757 tỷ đồng của chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động, chiếm 57,2% nguồn lực bố trí.
Gói hỗ trợ 2% lãi suất, tỷ lệ thực hiện, chỉ giải ngân được khoảng 330 tỷ đồng, tương đương 0,83% kế hoạch (40.000 tỷ đồng). Bộ Kế hoạch và Đầu tư đánh giá, chính sách có kết quả triển khai rất thấp, dự kiến đến hết năm 2023 chỉ giải ngân được khoảng 2.570 tỷ đồng, còn khoảng 37.430 tỷ đồng không sử dụng hết.
Về chính sách cho vay thông qua Ngân hàng Chính sách xã hội, khoảng 332.000 lượt khách hàng đã được hỗ trợ, với dư nợ 16.400 tỷ đồng, đạt 42,7% tổng quy mô chính sách được Quốc hội giao (38.400 tỷ đồng).
Về việc phân bổ vốn cho các nhiệm vụ, dự án thuộc chương trình, đến ngày 18/4, số vốn được các bộ, cơ quan trung ương và địa phương phân bổ chi tiết là 146.522 tỷ đồng. Số vốn các bộ, cơ quan, địa phương chưa giao chi tiết là 15.326 tỷ đồng.
Lãnh đạo Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, những vướng mắc khi thực hiện chương trình. Đó là, các cấp, ngành ở một số nơi chưa quan tâm đúng mức, quán triệt đầy đủ về tầm quan trọng của chương trình; chưa tích cực đẩy mạnh triển khai các chính sách hỗ trợ thuộc phạm vi quản lý; chưa làm tốt công tác thông tin, tuyên truyền để người dân hiểu đúng về chính sách.
Bên cạnh đó, một bộ phận cán bộ có tâm lý e ngại, sợ mắc sai phạm của trong triển khai thực thi chính sách. Trình tự, thủ tục thực hiện, giải ngân của một số chính sách còn phức tạp, trải nhiều bước. Chính quyền địa phương còn phát sinh thêm thủ tục dẫn đến tâm lý chán nản, không còn nhu cầu của đối tượng thụ hưởng.
Không những thế, một số bộ, cơ quan trung ương và địa phương chưa sát sao, quyết liệt trong việc hoàn thiện thủ tục đầu tư các dự án thuộc chương trình, dẫn đến kéo dài thời gian, chậm tiến độ.
Tuy nhiên, theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, hiện có tình trạng, một số đối tượng thuộc diện được hỗ trợ không đăng ký thụ hưởng chính sách, do tâm lý e ngại công tác thanh, kiểm tra. Một số chính sách hỗ trợ đã hết thời hạn thực hiện, có nguồn lực lớn nhưng kết quả thực hiện hạn chế, chưa đạt yêu cầu, gây ảnh hưởng đến hiệu quả chương trình. Theo đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề xuất nghiên cứu, có cơ chế, chính sách điều chỉnh linh hoạt các nguồn lực.