Theo dự báo của nhiều chuyên gia, từ ngày 1/1/2024, Hiệp định thương mại hàng hóa ASEAN (ATIGA) sẽ có hiệu lực với thuế suất nhập khẩu các mặt hàng xăng sẽ từ 5% giảm về 0%. Trước đó, theo Hiệp định thương mại tự do (FTA) với Hàn Quốc, thuế nhập khẩu xăng, dầu từ quốc gia này cũng là 0%. Ngoài ra, Nghị định 80/2023/NĐ-CP ngày 17/11/2023 của Chính phủ cho phép các đại lý kinh doanh xăng dầu được lấy hàng từ 3 nguồn khác nhau.
Trong khi đó, hai nhà máy lọc dầu tại Việt Nam là Dung Quất và Nghi Sơn mới đáp ứng được khoảng 70% nhu cầu trong nước; còn lại chủ yếu nhập khẩu từ Hàn Quốc và 2 nước ASEAN là Singapore, Malaysia là các quốc gia áp dụng các Hiệp định thương mại với thuế nhập khẩu xăng dầu bằng 0%. Với các chính sách về thuế, cơ chế nhập khẩu được áp dụng mới đây, các đầu mối nhập khẩu xăng dầu có xu hướng nhận hàng từ các nhà máy trong nước chậm lại để chờ thời cơ có lợi nhuận tốt hơn từ việc nhập khẩu xăng, dầu.
Tuy nhiên, với bối cảnh thế giới nhiều biến động từ các cuộc xung đột và biến động địa chính trị sẽ khiến giá dầu trên thị trường quốc tế diễn biến phức tạp, khó lường. Điều này có thể khiến gián đoạn việc nhập khẩu xăng, dầu, gây ra tình trạng thiếu hụt cục bộ như thời điểm cuối năm 2022.
Vì vậy, để ứng phó với kịch bản thiếu hụt xăng dầu cục bộ, BSR sẽ vận chuyển tối đa lượng xăng dầu cho các khách hàng nhằm hạ tồn kho của nhà máy, kịp thời cung ứng đến thị trường trong bối cảnh nhu cầu tăng cao dịp cuối năm và tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024.
BSR tiếp tục điều hành linh hoạt việc tiêu thụ sản phẩm, bám sát diễn biến thị trường, khối lượng hàng tồn kho và tiến độ nhận hàng của khách hàng để ứng phó kịp thời khi thị trường phát sinh tình huống bất lợi.
Hiện BSR thường xuyên theo dõi, tiến hành phân tích dự báo giá dầu mỏ, cung và cầu của thị trường trong nước để xây dựng các kịch bản kinh doanh và có các giải pháp ứng phó phù hợp nhằm kiểm soát hiệu quả các rủi ro (nếu có) và nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh; đẩy mạnh nghiệp vụ marketing, phát triển thị trường, quảng bá các sản phẩm mới.
Để đảm bảo nguồn nguyên liệu cho sản xuất của nhà máy Dung Quất, BSR thực hiện đa dạng hóa nguồn nguyên liệu, tối đa tiêu thụ dầu thô, nguyên liệu trung gian trong nước để tăng lợi ích của chuỗi liên kết trong ngành, từ đó từng bước hình thành các chuỗi liên kết giá trị hiệu quả từ khâu đầu - dịch vụ vận chuyển - chế biến - bao tiêu và phân phối sản phẩm; tiếp tục tìm kiếm các đối tác cung cấp dầu thô và tiêu thụ sản phẩm để không ngừng mở rộng mạng lưới và có quan hệ tốt với các nhà cung cấp và khách hàng tiềm năng, giúp BSR ổn định nguồn cung dầu thô và đầu ra sản phẩm.
Theo Tổng Giám đốc BSR Bùi Ngọc Dương, trong những tháng cuối năm 2023, BSR đã ký hợp đồng term (hợp đồng dài hạn) với khối lượng khoảng 632.100-698.600 m3/tháng và cấp hàng liên tục trong năm 2023. Tiếp theo, phù hợp với kế hoạch sản xuất của Nhà máy và tình hình thị trường, BSR điều chỉnh lượng term Quý IV/2023 với khối lượng khoảng 642.300-724.100 m3/tháng để phục vụ nhu cầu cuối năm.
Đối với nhiên liệu máy bay (Jet A1), khối lượng xuất bán Jet A1 khoảng 55.000-60.000 m3/tháng. Dịp cuối năm và tết Nguyên đán, nhu cầu nhiên liệu hàng không sẽ tăng đột biến, BSR tối ưu sản xuất Jet A1 và cấp tối đa để tăng hiệu quả. Bên cạnh đó, BSR đã áp dụng giãn thời hạn thanh toán thêm 15 ngày so với thời hạn của hợp đồng cho năm 2023 để đồng hành và hợp tác lâu dài với khách hàng trong bối cảnh ngành hàng không chưa bình phục hoàn toàn.
Với vị trí kết nối giữa phần thượng nguồn khai thác và phần hạ nguồn phân phối, tiêu thụ sản phẩm ngành công nghiệp dầu khí trong chuỗi giá trị, trong nhiều năm qua, BSR đã đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, nhất là trong thời điểm thị trường xăng dầu biến động mạnh, nhà máy lọc dầu Dung Quất vận hành ở mức 112% công suất thiết kế.
Tuy nhiên, bên cạnh nỗ lực của doanh nghiệp, nhà máy Lọc dầu Dung Quất cũng cần được áp dụng các cơ chế, chính sách đặc thù về nguồn nguyên liệu trong nước để có thể hoàn thành nhiệm vụ đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia.
Cũng theo Tổng Giám đốc Bùi Ngọc Dương, mặc dù BSR đã ký được các hợp đồng dài hạn đối với dầu thô trong nước từ mỏ Bạch Hổ, mỏ Đại Hùng nhưng sản lượng dầu thô dài hạn và ổn định chỉ chiếm tương ứng là 36%, 64%; phần còn lại BSR phải tự thu xếp thông qua đấu thầu. Do đó, nguồn cung dầu thô cho nhà máy Lọc dầu Dung Quất vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro, đặc biệt với diễn biến bất ổn của thị trường trong thời gian qua khi các nguồn cung bên ngoài khủng hoảng, hạn chế.
Ngoài ra, với lộ trình giảm thuế tại các Hiệp định thương mại tự do, sang năm 2024 thuế nhập khẩu đối với sản phẩm xăng dầu đã được điều chỉnh về mức 0%. Tuy nhiên, mức thuế suất thuế nhập khẩu hiện nay đối với các nguyên liệu trung gian đã làm hạn chế cơ hội để đưa các nguyên liệu này vào phối trộn tại Nhà máy (trong khi nguồn dầu thô nhập khẩu của Nhà máy có mức thuế nhập khẩu là 0%).
Nhằm đa dạng hóa và bổ sung thêm nguồn nguyên liệu gia tăng sản xuất, góp phần đảm bảo nguồn cung xăng dầu cho thị trường trong nước, mức thuế nhập khẩu đối với các nguyên liệu phối trộn cho nhà máy Lọc dầu Dung Quất cần được xem xét điều chỉnh giảm nhằm linh hoạt khả năng sản xuất xăng dầu của Nhà máy, Tổng Giám đốc Bùi Ngọc Dương cho biết.