Sếu xám di cư tại Hồ Agmon Hula, Thung lũng Hula, phía bắc Israel. Ảnh minh họa: AFP
Theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature Scientific Report, trong quá trình phân tích một số hóa thạch xương cánh của loài thủy cầm được phát hiện tại Thung lũng Hula, nhóm nhà khoa học từ Israel, Áo, Mỹ và Pháp đã nhận thấy rằng những mẫu vật này thực chất là những cây sáo được làm từ xương. Những cây sáo này có niên đại khoảng 12.000 năm và có thể tạo ra âm thanh bắt chước tiếng kêu của các loài chim săn mồi.
Các chuyên gia cho biết những mẫu vật trên được tìm thấy tại khu định cư thời tiền sử Natufian Ain Mallaha, còn được biết đến với tên gọi Eynan - nơi nhiều dấu tích về những ngôi nhà của người săn bắn hái lượm được thiết kế với cấu trúc hình tròn, và xương của nhiều loài động vật khác nhau đã được phát lộ trong các cuộc khai quật tiến hành từ năm 1996 đến 2005.
Sau khi phân tích những mẫu hóa thạch xương thủy cầm nói trên, nhóm nghiên cứu kết luận các dấu vết trên bảy hóa thạch xương cánh của chim cu gáy Á-Âu và mòng biển Á-Âu là những lỗ nhỏ được khoan vào ống xương rỗng. Các hiện vật này có thể được sử dụng trong biểu diễn âm nhạc hoặc để thu hút sự chú ý của các loài thủy cầm. Họ cũng cho rằng điều này góp phần mở ra manh mối về bằng chứng của thời điểm người tiền sử sử dụng âm thanh trong săn bắn.
Nhóm nghiên cứu cũng đã tạo ra các bản sao của các mẫu vật và phát hiện ra rằng mỗi hiện vật lại tạo ra những âm thanh khác nhau và kết luận rằng chúng là sáo. Ngoài ra, âm thanh phát ra từ các bản sao mẫu vật này giống với âm thanh của chim sẻ Á-Âu và chim cắt - cả hai đều là chim săn mồi.
Theo các chuyên gia, người tiền sử có thể dễ dàng săn bắt thủy cầm bằng cách sử dụng những chiếc sáo này. Thanh âm của sáo sẽ thu hút những con chim săn mồi, khiến chúng tiếp cận và khuấy động đàn thủy cầm, qua đó con người sẽ dễ dàng bắt được thủy cầm hơn.
Bằng cách này, người tiền sử cũng có thể bắt được cả những con chim săn mồi khi chúng bối rối trước tiếng sáo, đồng thời sử dụng móng của chúng để làm đồ trang trí và tạo ra những tiếng sáo mới.
Ngoài ra, các nhà nghiên cứu cũng cho rằng sáo còn được sử dụng để thực hiện các chức năng văn hóa - xã hội khác nhau trong xã hội của người tiền sử.