Phiên họp lần thứ 38 của Liên hiệp các Viện Hàn lâm Khoa học thế giới (IAAS).
Đại biểu từ 16 quốc gia đã tham dự phiên họp, gồm các nhà khoa học hàng đầu đến từ các viện hàn lâm khoa học và các trung tâm khoa học, nghiên cứu lớn tại Belarus, Nga, Trung Quốc, Azerbaijan, Armenia, Cuba, Kyrgyzstan và Uzbekistan. Giáo sư, Viện sĩ Châu Văn Minh dẫn đầu đoàn các nhà khoa học của Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam (VAST) tham dự, đóng góp ý kiến tại phiên họp.
Theo phóng viên TTXVN tại Đông Âu, các báo cáo trong phiên họp nêu bật tầm quan trọng của nghiên cứu cơ bản, đồng thời nhấn mạnh về định hướng phát triển công nghệ mới trong bảo đảm an ninh và vị thế quốc gia. Các báo cáo cũng nêu rõ vai trò của khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo trong ứng phó với biến đổi khí hậu, ngăn chặn thảm họa thiên nhiên và bảo vệ sức khỏe cộng đồng; cũng như sự cần thiết của thúc đẩy phát triển nghiên cứu liên ngành khoa học tự nhiên và khoa học xã hội nhằm bảo tồn di sản, củng cố bản sắc quốc gia và tăng cường đối thoại văn hóa trong bối cảnh toàn cầu hóa. Nhiều nội dung trao đổi từ các Viện Hàn lâm đánh giá cao sự hợp tác giữa các tổ chức khoa học quốc gia, mở ra cơ hội mới để cùng giải quyết thách thức toàn cầu.
Trao tặng GS.VS. Châu Văn Minh, Chủ tịch VAST, Huy chương đặc biệt của IAAS cho những đóng góp nổi bật cho sự hợp tác và phát triển khoa học.
Trong báo cáo “Vai trò nghiên cứu cơ bản trong phát triển công nghệ chiến lược tại Việt Nam”, VAST đã phân tích vai trò của khoa học hàn lâm trong việc định hình công nghệ mũi nhọn trên thế giới hiện nay cũng như tầm ảnh hưởng và sức lan tỏa của khoa học công nghệ trong tiến trình phát triển bền vững của mỗi quốc gia. Với hình tượng “cây công nghệ chiến lược”, VAST đánh giá nghiên cứu cơ bản là bộ rễ nuôi dưỡng, là con đường “huyết mạch” để xây dựng năng lực tự chủ công nghệ. Trên cơ sở thực tiễn về việc thành công của vaccine mRNA, vị thế dẫn đầu trong công nghệ bán dẫn hay các bước tiến trong trí tuệ nhân tạo (AI) và năng lượng mới đều xuất phát từ những đầu tư lâu dài cho nghiên cứu cơ bản, VAST nhận định phát triển nghiên cứu cơ bản chính là nền tảng để định hình công nghệ lõi, công nghệ chiến lược và là xu thế cho nền khoa học tự chủ trên toàn cầu.
Trong các thảo luận song phương bên lề phiên họp với Viện Hàn lâm Khoa học Nga, Trường Đại học Tổng hợp quốc gia Moskva, Viện Hàn lâm Khoa học Kazakhstan..., VAST đã chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn trong quá trình xây dựng và phát triển đơn vị nghiên cứu quốc gia hàng đầu của Việt Nam như trường đại học trực thuộc Viện Hàn lâm, kết nối đào tạo sau đại học với đơn vị nghiên cứu chuyên ngành, hỗ trợ dự án nghiên cứu song phương với các tổ chức thành viên.
Trong khuôn khổ Phiên họp lần thứ 38 của IAAS, Giáo sư, Viện sĩ Châu Văn Minh - Chủ tịch VAST - đã được trao tặng Huy chương đặc biệt của IAAS vì những đóng góp nổi bật cho sự hợp tác và phát triển khoa học, cùng với lãnh đạo các Viện Hàn lâm Khoa học Nga, Belarus, Armenia, Trung Quốc và Uzbekistan. Giáo sư, Viện sĩ Lê Trường Giang - Phó Chủ tịch VAST - cũng được trao danh hiệu Viện sĩ IAAS sau một năm được bầu chọn tại Phiên họp lần thứ 37. Những vinh danh quốc tế này là minh chứng rõ rệt cho hiệu quả hợp tác, hội nhập quốc tế của VAST trong giai đoạn qua, góp phần để khoa học công nghệ trở thành động lực đưa đất nước phát triển nhanh, bền vững trong thời đại tri thức và hội nhập toàn cầu.