Thưa ông! Ông đánh giá thế nào về việc gìn giữ và phát triển tinh hoa làng nghề Hà Nội?
Các sản phẩm truyền thống và nghề truyền thống của Hà Nội được kết tinh từ sự tài hoa của những người thợ và truyền thống văn hóa từ ngàn đời nay của mảnh đất kinh kỳ, văn hóa xứ Đoài và trấn Sơn Nam Thượng. Bên cạnh đó, Hà Nội còn có 1.136 hợp tác xã (HTX) nông nghiệp đang hoạt động, 1.695 trang trại, 149 chuỗi liên kết được duy trì và phát triển, hơn 164 mô hình ứng dụng công nghệ cao. Hà Nội cũng có hơn 5.000 sản phẩm nông sản được gắn mã truy xuất nguồn gốc QR code, cùng với đó là hàng trăm sản vật nức tiếng như gà mía Sơn Tây, gạo nếp cái hoa vàng Sóc Sơn, nhãn muộn Đại Thành (Quốc Oai), bưởi tôm vàng Thượng Mỗ (Đan Phượng)... Đó là những sản phẩm đặc trưng, tiêu biểu đã và đang được khai thác trong Chương trình OCOP của Hà Nội.
Những đặc sản này được “gắn sao” OCOP vừa tăng giá trị kinh tế, vừa giúp quảng bá nét văn hóa vùng miền của mảnh đất Thủ đô ngàn năm văn hiến.
Ông Nguyễn Đình Hoa, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội.
Thành phố Hà Nội hiện có 1350 làng nghề, trong đó có 337 làng nghề đã được UBND thành phố công nhận làng nghề truyền thống. Đối với sản phẩm OCOP, tính lũy kế từ năm 2009 đến nay, thành phố được 3.317 sản phẩm OCOP, trong đó có 6 sản phẩm 5 sao; 1517 sản phẩm 4 sao, nhiều sản phẩm tiềm năng 5 sao và còn lại 3 sao. Đây cũng là lợi thế về thế mạnh của thành phố Hà Nội.
Hàng năm, chúng tôi đã phối hợp với các sở, ngành có liên quan cũng như UBND các quận, huyện và các xã, phường, thị trấn và làng nghề, cũng như các chủ thể OCOP để vừa đánh giá, khảo sát và áp các tiêu chí theo quy định về công nhận làng nghề, các sản phẩm OCOP.
Hiện chính quyền có những chương trình hỗ trợ như thế nào với các làng nghề này, thưa ông?
Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội đang tiếp tục phối hợp với các sở, ngành và các quận, huyện và các xã, thị trấn để cùng đồng hành với các doanh nghiệp, làng nghề, các chủ thể xây dựng cơ chế chính sách hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình hoạt động của các làng nghề, cũng như các sản phẩm OCOP.
Chúng tôi cũng khuyến cáo, hướng dẫn, động viên các chủ thể OCOP, làng nghề cần phải đổi mới, sáng tạo từ khâu mẫu mã, nguyên vật liệu đầu vào sản xuất cũng như kết nối, tiêu thụ sản phẩm đến với khách hàng trong nước cũng như quốc tế.
Sở Nông nghiệp và Môi trường đã trình UBND thành phố phê duyệt Đề án bảo tồn, phát triển làng nghề giai đoạn 2025 - 2030, tầm nhìn 2050, trong đó có 8 nhóm giải pháp, 8 nhiệm vụ và 5 nhóm giải pháp sẽ dần tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các làng nghề. Trong năm 2025, định hướng của UBND thành phố sẽ phấn đấu Hà Nội sẽ có thêm từ 25 đến 30 sản phẩm OCOP 5 sao.
Hà Nội gắn với việc phát triển làng nghề với du lịch sinh thái, bảo vệ môi trường như thế nào thưa ông?
Qua theo dõi, cũng như thực tiễn công tác quản lý Nhà nước về làng nghề và các sản phẩm OCOP chúng tôi nhận thấy mỗi sản phẩm OCOP của mỗi làng nghề là một câu chuyện văn hóa, câu chuyện lịch sử cần phải bảo tồn.
Việc xúc tiến quảng bá giao thương đối với thị trường trong nước và quốc tế được lãnh đạo thành phố quan tâm. Chúng tôi đã tham mưu giúp UBND thành phố phối hợp với Hội đồng thủ công thế giới để tháng 11 này dự kiến sẽ tổ chức Festival làng nghề quốc tế và các sản phẩm OCOP cũng như nông sản tại Thủ đô Hà Nội.
Đây là cơ hội để các doanh nghiệp, các chủ thể OCOP, làng nghề giới thiệu, quảng bá sản phẩm đặc trưng của địa phương và văn hóa lịch sử của vùng miền.
Ông đánh giá thế nào về việc gắn xây dựng sản phẩm của làng nghề trong xây dựng nông thôn mới ở Hà Nội?
Có thể thấy, Chương trình OCOP được xem là giải pháp để giải quyết bài toán nâng cao giá trị cho các sản phẩm đặc trưng ở các địa phương góp phần giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân theo Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới.
Xây dựng nông thôn mới tại huyện Ba Vì.
Trọng tâm của chương trình OCOP là phát triển sản phẩm nông nghiệp, phi nông nghiệp, dịch vụ có lợi thế ở mỗi địa phương theo chuỗi giá trị, do các thành phần kinh tế tư nhân và kinh tế tập thể đóng vai trò chủ thể, thực hiện theo hướng phát triển nội lực, gia tăng giá trị. Chính vì vậy, chương trình OCOP cũng được coi là nền tảng vững chắc để xây dựng nông thôn mới
Hà Nội thúc đẩy phát triển sản xuất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, chuyển dịch cơ cấu lao động; tập trung đầu tư những công trình có ý nghĩa về văn hóa, xã hội, an ninh trật tự nhằm nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân nông thôn.
Các địa phương đã và đang triển khai kế hoạch phát triển kinh tế du lịch nông nghiệp, nông thôn gắn liền với xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2022 - 2025 và xây dựng các mô hình phát triển du lịch nông nghiệp, nông thôn; du lịch cộng đồng; làng du lịch thông minh; du lịch làng nghề theo hướng du lịch xanh, có trách nhiệm và bền vững tại một số xã.
Việc mỗi xã, thị trấn có tiềm năng và thế mạnh về phát triển du lịch nông nghiệp - nông thôn với việc triển khai sản phẩm du lịch cộng đồng, trong đó sẽ gắn với việc hình thành chuỗi sản phẩm OCOP đạt chuẩn để giới thiệu du khách.
Xin trân trọng cảm ơn ông!