Đặc sắc Lễ hội Then Kin Pang của người Thái trắng ở Phong Thổ

Khai mạc lễ hội, Phó Chủ tịch UBND huyện Phong Thổ, Trưởng Ban tổ chức Lễ hội Mai Thị Hồng Sim nhấn mạnh: Lễ hội Then Kin Pang là dịp để đồng bào dân tộc Thái huyện Phong Thổ tưởng nhớ và cảm tạ công ơn của Then đã tạo phúc cho dân, ban cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, bản làng yên vui, no ấm. Thông qua nhiều hoạt động trong lễ hội nhằm tôn vinh truyền thống văn hóa, thành tựu, đóng góp của cộng đồng dân tộc Thái trong công cuộc gìn giữ, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc. Đồng thời, lễ hội là dịp để nhân dân các dân tộc cùng hội tụ giao lưu văn hóa, tăng thêm sự hiểu biết; kết hợp giữa văn hóa truyền thống với văn hóa đương đại; góp phần xây dựng đời sống văn hóa tinh thần vui tươi, lành mạnh, từ đó xây dựng, phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.

Lễ hội là dịp để huyện Phong Thổ giới thiệu, quảng bá các giá trị văn hóa độc đáo, đặc sắc của dân tộc Thái huyện Phong Thổ với bạn bè trong nước và quốc tế. Qua đó, cơ quan chức năng đẩy mạnh phát triển du lịch huyện Phong Thổ theo Nghị quyết của Huyện ủy về phát triển du lịch huyện giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030 và Nghị quyết về tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng đưa huyện Phong Thổ ra khỏi huyện nghèo vào năm 2025.

Lễ hội năm nay gồm 2 phần: lễ và hội. Trong đó phần lễ được Ban tổ chức thực hiện tại nhà Then với các nghi thức cúng, dâng hương, bày tỏ lòng biết ơn đối với trời đất, thần linh; cầu mong các vị thần ban phước lành, che chở, là chỗ dựa tinh thần cho nhân dân trong vùng vượt qua  khó khăn, có cuộc sống ấm no, hạnh phúc.

Phần hội diễn ra nhiều tiết mục thi đặc sắc và hấp dẫn với sự tham gia của các vận động viên, nghệ nhân, đội văn nghệ của 6 xã có đồng bào người Thái sinh sống gồm: Thị trấn Phong Thổ, Mường So, Khổng Lào, Nậm Xe, Bản Lang, Hoang Thèn.

Ở phần thi văn nghệ “Duyên dáng Mường Then”, các đội thi mang đến những tiết mục hát, múa ca ngợi Đảng, Bác Hồ, tình yêu quê hương đất nước, cuộc sống mới trên mảnh đất Lai Châu nói chung và huyện Phong Thổ nói riêng; trình diễn trang phục dân tộc, nhạc cụ truyền thống mang đậm bản sắc văn hóa của người dân tộc Thái.  Phần thi ẩm thực là dịp để các xã trổ tài nấu các món ăn đặc trưng dân tộc. Từ những nguyên liệu sẵn có tại địa phương, mỗi đội thi chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn. Đội ít nhất là hơn 20 món ăn, đội nhiều nhất là 55 món ăn. Trong đó có các món: thịt nướng, cá nướng, cá bống vùi tro, xôi ngũ sắc, các món rau rừng, canh bon, sâu đá, sâu đao, chim sẻ…thu hút sự quan tâm của nhiều du khách đến thưởng thức.

Điểm mới của lễ hội năm nay có thêm phần thi “Khéo tay hay nghề” gồm thi kéo sợi và đan “hap pa giảng” (giỏ đựng cá sấy), qua đó thể hiện sự khéo léo của các nghệ nhân khi làm ra các sản phẩm mang đậm bản sắc dân tộc Thái.

Bên cạnh đó, khi về dự lễ hội, nhân dân trong tỉnh Lai Châu và du khách thập phương được chứng kiến các phần thi sôi động của các đội thi và tham gia nhiều trò chơi dân gian như kéo co, tung còn, én cáy, bắn nỏ, đi cà kheo, bắt cá...

Đặc biệt, phần thi không thể thiếu của Lễ hội Then Kin Pang hàng năm đó là té nước. Đây là hoạt động nhộn nhịp để các đại biểu, nhân dân, du khách cùng hòa mình trong không gian mát lành của dòng suối, để vui té nước cầu may mắn, bình an cho bản thân, gia đình và bản làng.

Nhiều du khách trầm trồ và thấy thú vị với các phần thi và xin chụp ảnh chung với những cô gái Thái trong trang phục truyền thống. Gia đình chị Vũ Thị Bích Hà đến từ thủ đô Hà Nội chia sẻ: Năm nay, thời gian nghỉ lễ trùng nhau nên được nghỉ dài ngày, gia đình chị chọn Lai Châu, Lào Cai để đi du lịch. Được tận mắt nhìn thấy, trải nghiệm những phần thi độc đáo, đặc sắc của đồng bào dân tộc Thái ở Phong Thổ, chị thấy rất thích thú, nhất là khi cùng đồng bào té nước, hòa vào với thiên nhiên, con người nơi đây.  

Còn anh Phan Nhật Anh, du khách từ Hải Dương chia sẻ, anh ấn tượng nhất là nghi thức cúng Then và té nước cùng người dân. Hoạt động này là dịp để trai bản, gái mường gặp gỡ và thể hiện bản thân qua những câu hát, điệu múa và trò chơi dân gian.

Có thể thấy, Lễ hội Then Kin Pang, huyện Phong Thổ đang ngày càng lan tỏa tới du khách gần xa bằng những giá trị văn hóa, tinh thần độc đáo của đồng bào Thái trắng ở khu vực Mường So, Khổng Lào. Lễ hội cũng góp phần tích cực bảo tồn, phát huy tốt các giá trị văn hóa, từng bước đưa lễ hội trở thành điểm đến du lịch đặc sắc, hấp dẫn du khách khi đến Lai Châu.