Lễ hội rước pháo Đồng Kỵ là một hình thức sinh hoạt văn hóa truyền thống tốt đẹp của nhân dân tỉnh Bắc Ninh, nhằm gìn giữ và phát triển giá trị văn hóa, tưởng nhớ tới công đức các anh hùng dân tộc, danh nhân văn hóa, liệt sĩ và người có công với làng với nước.
Hình ảnh hàng trăm trai tráng rước pháo nặng cả tấn tại hội làng Đồng Kỵ:
Người dân Đồng Kỵ tập trung tại khu vực nhà truyền thống, chuẩn bị các công đoạn cho lễ rước pháo ra đình làng.
Đặc biệt, hội rước pháo làng Đồng Kỵ từ lâu đã trở nên nổi tiếng khắp cả nước và được công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể Quốc gia.
Để chuẩn bị cho lễ hội rước pháo, người dân Đồng Kỵ đã chuẩn bị trước đó gần 2 tháng với mong muốn tái hiện những nét đẹp văn hóa truyền thống, mang lại sự tươi vui, phấn khởi của người dân Đồng Kỵ trong dịp Tết đến xuân về, mừng một năm làm ăn phát đạt, thịnh vượng.
300 trai tráng trong làng tham gia lễ rước kéo dài khoảng hai tiếng.
Hai quả pháo trong lễ rước quanh làng được làm tượng trưng bằng gỗ và sơn son thếp vàng, dài 6m với đường kính hơn 60 cm. Thân pháo được chạm trổ hình Long – Lân – Quy – Phụng với mong muốn năm mới mưa thuận gió hòa.
Trên đường dẫn pháo, trai tráng dẫn đoàn rước thỉnh thoảng cùng nhau tụ lại hô to như một cách thay cho tiếng pháo, mang đến không khí sôi nổi cho lễ hội.
Trọng lượng những quả pháo này đều trên 1 tấn nên phải cần khoảng 100 thanh niên cường tráng rước pháo.
Hàng năm, làng sẽ chọn 4 người đến tuổi 50 ở mỗi giáp làm 4 vị tướng xuất quân đánh giặc (quan đám đỏ).
Lễ rước pháo Đồng Kỵ thu hút nhiều bạn trẻ và du khách nước ngoài.
Quan đám khăn đóng giả gái mua vui cho mọi người. Vị quan đám nào được giữ đứng lâu nhất sẽ là người chiến thắng.
Phần hội tung hê quan đám thu hút sự theo dõi của hàng nghìn người.
Lễ hội Rước pháo Đồng Kỵ là một trong 8 di sản văn hóa của Bắc Ninh được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào danh mục Di sản Văn hóa phi vật thể quốc gia từ năm 2016.