Xúc động cuộc gặp gỡ 'Nửa thế kỷ xếp bút nghiên ra trận'

Trở về sân Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội - nơi xuất quân của đoàn sinh viên chiến sĩ nhân kỷ niệm 50 năm là Binh đoàn 6971 tại cuộc gặp mặt thường niên của Hội Sinh viên - Chiến sĩ 6971 diễn ra ngày 6/9, nhà báo, người sinh viên - chiến sĩ năm xưa Phùng Huy Thịnh tâm sự: Binh đoàn sinh viên 6971 hình thành từ hơn 50 năm trước (6/9/1971 - 6/9/2021). “Tuổi khai sinh” của binh đoàn có thể tính vào ngày mùng 6/9/1971.”

Mùa thu năm 1971 là khoảng thời gian chiến dịch mùa xuân Đường 9 - Nam Lào kết thúc với những chiến công giòn giã. Mặt trận phía Nam năm ấy gần như nhỏ dần tiếng súng, đất nước như được nghỉ ngơi, hồi sức, nhưng thật ra là đang lặng lẽ chuẩn bị cho những trận đánh quyết định sắp tới. Sau lệnh động viên tuyển quân tại các trường đại học, sinh viên hối hả kết thúc kỳ nghỉ hè, lên tàu từ biệt quê hương.

Ngày mùng 6/9/1971, trên sân Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội buổi sáng ấy, Giáo sư, Hiệu trưởng Ngụy Như Kon Tum bước lên đài cao làm lễ xuất quân. Gần 4.000 sinh viên từ hơn 30 trường đại học, cao đẳng trên khắp miền Bắc ra đi như một đoàn quân trí thức trẻ, một binh đoàn đặc nhiệm mang cái tên gọi tắt là Binh đoàn 6971. Đây là đơn tuyển đợt tuyển quân đông đảo nhất, vượt xa quân số các đợt năm 1970 và năm 1972 sau đó.

Nhiệm vụ đặc biệt của binh đoàn chính là đem tri thức học đường vừa tiếp thu còn đang rất mới mẻ trong đầu, tỏa về các quân binh chủng phòng không, tăng thiết giáp cùng các Sư đoàn 325, 308, 304, nhằm tăng thêm sức mạnh trí tuệ cho các đơn vị.

Nửa thế kỷ đã đi qua, bằng xương máu, nước mắt, mồ hôi, Binh đoàn sinh viên 6971 đã gắn mình với mọi biến thiên của thời đại và đi lên cùng đất nước. Trong số gần 4.000 sinh viên ngày ấy ra đi, có hàng trăm người ngã xuống trở thành hồn thiêng sông núi, sống mãi tuổi 20, như: Nguyễn Văn Thạc, Đinh Chí Dưỡng, Nguyễn Chí Thành…

Sau chiến dịch tiến công giải phóng Quảng Trị năm 1972 và Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước, có hàng trăm sinh viên trở thành thương binh, bệnh binh, rời quân ngũ không còn đủ sức khỏe, trí lực theo học các chuyên ngành khoa học mà mình theo đuổi khi xưa, đành phải chuyển ngành.

Cũng có hàng trăm sinh viên tình nguyện ở lại phục vụ lâu dài trong quân đội. Họ đã tiếp tục cống hiến xương máu và tuổi trẻ cho các cuộc chiến tranh biên giới, bảo vệ biên cương. Nhiều sinh viên chiến sĩ trở thành sĩ quan cao cấp…

Hơn 10 năm kể từ khi Hội Sinh viên - Chiến sĩ 6971 được thành lập, binh đoàn đặc nhiệm vô hình đó đã hóa thân cụ thể thành Hội Sinh viên - Chiến sĩ 6971, hoạt động như một hội cựu chiến binh tình nguyện, một đầu mối liên kết bạn bè, đồng ngũ đang sinh sống khắp mọi miền Tổ quốc. Ngày 6/9 hàng năm (trừ năm 2021 vì dịch COVID-19), lần lượt cả chục trường đại học trên khắp miền Bắc đã trở thành điểm hẹn cho các chiến binh 6971 hội tụ, gặp gỡ. Ngày hội tụ Hội Sinh viên - Chiến sĩ 6971 trở thành nơi những người đồng đội khi xưa hoài niệm lịch sử chiến trận, tìm lại qua bàn tay hơi ấm đồng đội, hát bài hát cũ và lan tỏa tình yêu đất nước.

Ngày mùng 6/9/2022, Binh đoàn 6971 đã hẹn gặp nhau trên mảnh đất xuất quân của Trường Đại học tổng hợp Hà Nội cũ (khuôn viên Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội hiện nay).

“Có thể khẳng định một cách tự hào rằng những người lính sinh viên những năm 1970, 1971 và 1972 ấy đã góp phần nâng chất lượng bộ đội cụ Hồ giai đoạn cuối của cuộc chiến tranh giải phóng lên tầm cao mới, góp phần xứng đáng vào chiến thắng chung của quân dân ta giai đoạn quyết định của chiến tranh giải phóng dân tộc, thông nhất đất nước.

Họ, những người lính sinh viên đã “xếp bút nghiên… ra trận với lòng tự trọng, chiến đấu tài trí, học tập và công tác tận tuỵ, trung thực. Vì vậy nhiều người trong số họ đã trở thành các nhà lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các bộ ban ngành, lãnh đạo nhiều tỉnh thành, các tướng lĩnh quân đội, Công an, các giáo sư, tiến sĩ, các nhà giáo nhà nghiên cứu có tên tuổi, các nhà văn, nhà báo và hoạt động xã hội nổi tiếng… được cộng đồng yêu mến, quý trọng.

Thời gian đã lùi xa, đủ để vết thương thành sẹo, liền da, nhưng những người lính trong Hội Sinh viên - Chiến sĩ 6971 vẫn luôn nhớ về những người đồng đội đã “Mãi mãi tuổi hai mươi”trên mọi chiến trường xưa cũ.” - nhà báo, cựu chiến binh Phùng Huy Thịnh nghẹn ngào.

Clip Cuộc gặp gỡ của những cựu sinh viên "Nửa thế kỷ xếp bút nghiên ra trận":

Cựu chiến binh Đào Chí Thành, cựu sinh viên K15 khoa Toán, Đại học Sư Phạm cũng bồi hồi xúc động: “Khi lên đường chúng tôi có người chưa tròn 18 tuổi. Tới nay, nửa thế kỷ đã qua đầy ắp những kỷ niệm sâu sắc của mỗi người, nhưng tựu chung tình động đội đầy ắp mỗi khi bên nhau hội ngộ sẻ chia. Trong tâm tưởng những người lính sinh viên, đau đáu lớn nhất là khi nhớ đến những đồng đội đã không về”.

Cuộc gặp gỡ của các cựu chiến binh "Binh đoàn 6971" như thêm một lần nhắc nhở các thế hệ con cháu về lịch sử đất nước, sự tham gia vào cuộc chiến đấu trường kỳ bảo vệ độc lập cho dân tộc của thế hệ những con người một thời “xếp bút nghiên ra trận”.