Theo Bộ trưởng Trần Tuấn Anh, Việt Nam có trữ liệu quặng sắt 1,5 tỷ tấn, nhưng hàng năm Việt Nam vẫn phải nhập khẩu 3 tỷ USD sắt thép. Dự kiến tới năm 2020, Việt Nam có thểm tới 15 tỷ USD sắt thép để phục vụ phát triển. Hiện nay, sắt thép của Việt Nam chủ yếu đáp ứng được một số nhu cầu xây dựng, chuyên ngành. Còn sắt thép thô phục vụ cán thép, luyện thép… hầu như chưa có. Ngoài Hòa Phát, các tổng công ty thép đã có một số dự án nhưng còn ở quy nhỏ.
Bộ trưởng Trần Tuấn Anh trả lời chất vấn. Ảnh: H.V |
Mỏ sắt Thạch Khê (Hà Tĩnh) có quy mô lớn, nếu được khai thác tốt có thể đóng góp 0,3-0,4% GDP. Mục tiêu của Việt Nam cũng là đảm bảo ổn định phát triển công nghệ cơ khí, chế tạo, quốc phòng. Vì vậy, quan điểm của Chính phủ là phát triển bền vững các lĩnh vực, đặc biệt là tiếp tục ưu tiên khai thác các nguồn tài nguyên để tạo nền tảng phát triển công nghiệp.
Bộ trưởng Trần Tuấn Anh nhấn mạnh: Chúng ta không đánh đổi môi trường để lấy dự án, cũng không phải có lợi ích nhóm. Việc phát triển các dự án phải hài hòa, bền vững, để đảm bảo nguyên liệu cho các ngành công nghiệp. Khai thác hợp lý, bền vững nguồn tài nguyên Quốc gia. Việt Nam đang hướng tới các công ty, tập đoàn lớn để có điều kiện khai thác, phát triển tốt. Nếu đáp ứng được yêu cầu của phát triển, tài nguyên môi trường… thì không hạn chế điều đó.
Vì vậy, trong quá trình quy hoạch ngành thép có từ năm 2011, có dự án Cà Ná (Ninh Thuận) đã được phê duyệt, nhưng năm 2008 -2009 chủ đầu tư có vấn đề về tài chính, dự án này đã được đưa ra khỏi quy hoạch.
Bộ trưởng khẳng định việc quy hoạch các dự án thép được làm đầy đủ theo quy trình. Cuối năm 2015, Tập đoàn Tôn Hoa Sen đã làm việc với Ninh Thuận để đề xuất đưa vào quy hoạch thép, xin chủ trương đầu tư dự án với những cam kết về môi trường, công nghệ. Bộ Công Thương đã căn cứ trên thực tế và quy hoạch, đánh giá hiện trạng, năng lực nhà đầu tư. Nhưng đây chỉ là điều chỉnh về quy hoạch về xây dựng trên cơ sở đánh giá lợi thế so sánh, phù hợp về mặt địa điểm để phục vụ cho phát triển của các dự án đầu tư, không phải dự án đầu tư đã được phê duyệt.
Dự án thép Cà Ná đã được xem xét cẩn trọng, đầy đủ các quy trình và được phê duyệt tại quy hoạch thép mới nhất. Tuy nhiên, để đảm bảo việc đầu tư dự án có hiệu quả, môi trường, Thủ tướng đã giao các bộ, ngành phối hợp, làm rõ với chủ đầu tư, địa phương về các chi tiết, nội dung liên quan tới các báo cáo tiền khả thi, khả thi của dự án. Như vậy, các vấn đề này sẽ được xem xét, thẩm định và phê duyệt, lúc đó dự án mới có hiệu quả pháp lý. Các công việc này sẽ được thực hiện nghiêm túc, theo các quy định của pháp luật.
"Không chỉ dự án thép Cà Ná, còn dự án thép của Dung Quất (Tập đoàn Hòa Phát đăng ký tham gia) cũng như các dự án thép khác sẽ phải thực hiện đầy đủ các quy định của pháp luật, đặc biệt dựa trên nguyên tắc bảo vệ môi trường, đặc biệt là rút ra các bài học từ dự án thép Formosa gây ra", Bộ trưởng khẳng định.