Tuman (trái), chỉ huy một khẩu đội pháo Ukraine, đứng trong chiến hào ở tiền tuyến miền Đông. Ảnh: CNN
Trong một tầng hầm ở miền Đông Ukraine, những chàng trai trẻ ngồi quanh chiếc bàn dài chất đầy máy tính xách tay, mắt họ dán vào màn hình tivi cách đó một cánh tay.
Họ quan sát những bóng đen trên đỉnh đồi trong mùa đông ảm đạm, trông có vẻ hoảng sợ, rồi chạy băng qua khung hình. Đó là video trực tiếp từ một máy bay không người lái nhỏ của Ukraine cách đó vài kilomet – một thiết bị chỉ điểm cho các đội pháo binh đang cố gắng nhắm hỏa lực vào binh lính Nga trong chiến hào. Nhiều cột khói bốc lên từ những loạt đạn bắn trượt của phía Ukraine.
Dọc theo các chiến tuyến ở miền Đông Ukraine, trong các trung tâm chỉ huy nằm ở tầng hầm ẩn sau cánh cửa kim loại, những người lính Ukraine đang chỉ đạo hỏa lực pháo binh trong nỗ lực ngăn chặn bước tiến của lực lượng Nga.
Binh lính Ukriane theo dõi màn hình video thời gian thực từ một máy bay không người lái khi họ đang nhắm mục tiêu pháo binh vào lực lượng Nga. Ảnh: CNN
Đây là một nơi thử nghiệm thực tế cho chiến tranh thế kỷ 21, một cách sáng tạo trong hoàn cảnh thật eo hẹp. Binh sĩ Ukraine sử dụng máy bay không người lái giá rẻ, sẵn bán trên thị trường và những chương trình trao đổi dành cho người mua để xác định và truyền đạt mục tiêu cho những loại vũ khí có khi tuổi đời đã hàng chục năm.
Cuộc chiến khốc liệt nhất của họ đang diễn ra để giành lấy thành phố Bakhmut, nơi đã bị quân Nga bao vây trong nhiều tháng qua.
Sự khốc liệt của trận chiến đó có thể thấy rõ ngay từ những giây phút đầu tiên lực lượng Ukraine tiếp cận thành phố, nơi khói đen bốc lên từ các khu chung cư.
Lực lượng Ukraine nã pháo vào các vị trí của Nga ở tiền tuyến gần Bakhmut, miền Đông Ukraine.Ảnh: CNN
Khi một nhóm phóng viên CNN lái xe trên con đường chính, một quả đạn pháo của Nga đáp xuống một tòa nhà chỉ cách đó vài chục mét. Một lúc sau, một quả đạn khác lại lao vào tòa nhà, khiến nhóm lính hộ tống đoàn phóng viên phải thúc giục cả đội nhanh rời đi.
Moskva đã tập trung lực lượng lớn cho cuộc tấn công vào Bakhmut và quân đội Ukraine đang gặp khó khăn tại chiến trường này - theo Petro, một chỉ huy Lực lượng Vệ binh Quốc gia phụ trách đơn vị nói trên.
“Cảm giác như một cuộc tấn công liên tục, không ngừng nghỉ. Cửa sổ duy nhất để nghỉ ngơi là khi họ hết người và chờ quân tiếp viện”, ông Petro nói, mô tả một trận chiến mà Nga đã điều liên tiếp các đợt quân tiếp viện đến, chấp nhận thương vong.
Sĩ quan Petro giải thích: “Họ không thể tấn công trực tiếp vào Bakhmut, vì vậy, họ đã đi vòng qua đó. Chúng tôi phải di chuyển từ các khu vực đô thị đến những cánh đồng nơi chúng tôi phơi ra trước pháo binh”.
Pavlo, một chỉ huy Ukraine trong tầng hầm ở miền Đông Ukraine. Ảnh: CNN
Phía Ukraine nói lực lượng Nga chịu thương vong đáng kể, mặc dù Bộ Quốc phòng Nga hồi đầu tháng 11 tuyên bố rằng tổn thất về người của họ “không vượt quá 1% sức mạnh chiến đấu và 7% số người bị thương”.
Mọi ngóc ngách của trung tâm chỉ huy dưới lòng đất đều bị chiếm chỗ bởi những tấm bảng trắng kiểm đếm số người chết, giường ngủ, hộp đựng máy bay không người lái đang chờ đặt cấu hình.
Sĩ quan Petro cho biết: “Những con đường lầy lội. Chúng tôi không thể sơ tán người bị thương đủ nhanh và vận chuyển đạn dược.”
Các chỉ huy Ukraine cũng phàn nàn về việc thiếu thông tin liên lạc giữa các đơn vị và họ thiếu sĩ quan cấp thấp để duy trì động lực cho binh lính sau nhiều tháng chiến sự mệt mỏi.
Xa hơn về phía trước, sau hàng cây bao quanh khu đất nông nghiệp, là một đơn vị pháo binh Ukraine đang kết nối ở đầu kia của điện thoại với tầng hầm. Tuman, chỉ huy của khẩu đội pháo này, một tay nhận tọa độ trên điện thoại di động và ghi chúng vào cuốn sổ mà anh cầm trên tay còn lại.
Tuman hét lớn và một người lính hét lại trước khi nhìn qua ống ngắm để nhắm khẩu pháo thời Liên Xô mà họ đang nạp đạn. Chỉ cần một cú kéo dây, lớp lá mùa thu rung chuyển khỏi mặt đất sắp đóng băng và một quả đạn pháo rít về phía chân trời.
“Bộ tham mưu của chúng tôi cố gắng cung cấp càng nhiều đạn càng tốt”, Tuman nói trong một chiến hào tương đối an toàn gần đó, “nhưng tôi hiểu rằng năng lực của chúng tôi còn thấp”.
Tuman, chỉ huy một khẩu đội pháo Ukraine ở tiền tuyến miền Đông. Ảnh: CNN
Tuman tuyên bố độ chính xác của pháo binh Nga đã giảm sút khi các lực lượng Ukraine phá hoại khả năng tiến hành trinh sát trên không của đối phương. “Độ chính xác của họ giảm xuống. Nhưng đạn vẫn bay qua đầu chúng tôi không ngừng”, anh nói.
Tại một trung tâm chỉ huy dưới hầm khác, xa hơn về phía Nam trong vùng Donetsk, một nhóm binh sĩ khác cũng nhìn chằm chằm vào màn hình. Chỉ huy nhóm này là Pavlo nói với chúng tôi rằng họ tính số thương vong hàng ngày của phía Ukraine lên tới hàng chục người. “Chúng tôi cố gắng không đếm và nỗ lực nhiều nhất có thể để ngăn chặn bước tiến của kẻ thù. Điều duy nhất chúng ta không thể phục hồi là mạng sống của con người”.
Nhưng Pavlo hiểu rằng tổn thất là không thể tránh khỏi: “Không có cuộc chiến nào mà không có thương vong. Nếu chúng tôi kháng cự và không muốn để người Nga chiếm lãnh thổ, chúng tôi cần phải chiến đấu. Nếu chiến đấu, chúng tôi sẽ có thương vong. Những thương vong này là chính đáng và không thể tránh khỏi.”