Dự án “Cải tạo, nâng cấp sông Cầu Bây” thuộc huyện Gia Lâm được đầu tư hơn 218 tỷ đồng để cải tạo, nâng cấp cống Xuân Thụy và nạo vét, cải tạo lòng sông; gia cố cứng hóa một số đoạn đường hai bên bờ sông qua khu dân thuộc các xã Đông Dư, Kiêu Kỵ, Đa Tốn, thị trấn Trâu Quỳ và phường Thạch bàn, quận Long Biên có chiều dài hơn 7 km. Ảnh minh họa: Vũ Sinh/TTXVN
Đồng thời, Sở cũng đề nghị phân công, giao nhiệm vụ cụ thể đến người lao động, tăng cường kiểm tra, ngăn ngừa không để phát sinh vi phạm mới tại công trình do đơn vị quản lý; thường xuyên kiểm tra, giám sát, không để các vụ vi phạm cũ tái diễn, mở rộng quy mô...
Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nội cũng yêu cầu Ban Quản lý và duy tu các công trình nông nghiệp, nông thôn tăng cường kiểm tra, giám sát, đề xuất cắt giảm chi phí quản lý công trình đối với tổ chức thủy lợi để xảy ra vi phạm, nhưng không kịp thời thiết lập hồ sơ, đôn đốc địa phương xử lý...
Theo thống kê của các tổ chức thủy lợi, từ đầu năm 2023 đến nay, trên địa bàn thành phố Hà Nội phát sinh 131 vụ việc vi phạm pháp luật thủy lợi với những hành vi đóng cọc, đổ đất, san nền, xây dựng nhà ở, xưởng sản xuất, dựng lều lán, trồng cây xanh… vào công trình và vùng phụ cận bảo vệ công trình thủy lợi.
Cụ thể, hồ thủy lợi Lập Thành có dung tích trữ 511.000 m3 làm nhiệm vụ phòng, chống lũ lụt vùng hạ du, trữ nước tưới cho 40 ha sản xuất nông nghiệp của xã Đông Xuân (huyện Quốc Oai). Tuy nhiên, ngày 29/5 vừa qua, công trình này đã bị 2 hộ dân xâm hại với các hành vi: đổ đất, san nền, xây nhà ở, bể bơi, trồng cây trong vùng phụ cận và thân đập với quy mô hơn 900 m2. Điều đáng nói, huyện Quốc Oai chưa xử lý triệt để nhiều vụ xâm hại hồ đã xảy ra trước đó.
Trường hợp vi phạm như hồ thủy lợi Lập Thành còn xảy ra ở các hồ: Ngải Sơn, Xuân Khanh (ở xã Sơn Đông, Kim Sơn và phường Xuân Khanh, thị xã Sơn Tây) bị 6 hộ dân xâm hại đập, lòng hồ với những hành vi đóng cọc bê tông, cọc tre, đào đắp đất, san nền làm nhà kết cấu khung thép lợp mái tôn, quy mô vi phạm 170 - 600 m2.
Ngoài ra, nhiều tuyến kênh, sông là trục tưới, tiêu chính thuộc địa phận các quận, huyện Nam Từ Liêm, Thanh Oai, Thường Tín... cũng đang bị xâm hại. Đó là ở xã Nghiêm Xuyên (huyện Thường Tín), một hộ dân có hành vi đổ cát vào lòng kênh tiêu Cống Xuyên 1 với diện tích vi phạm 360 m2. Tại xã Cự Khê (huyện Thanh Oai), người dân đóng 27 cọc bê tông, đổ phế thải xây dựng lấn vào lòng sông Nhuệ với chiều rộng 5 m, dài 20 m. Tại phường Trung Văn (quận Nam Từ Liêm), người dân lấn chiếm 68 m2 lòng sông Nhuệ để dựng khung sắt làm nhà trồng cây...
Mặc dù cơ quan chức năng đã có nhiều văn bản chỉ đạo, đôn đốc, nhưng đến thời điểm này, các địa phương mới xử lý, giải tỏa 38 vụ phát sinh trong năm 2023 và những năm trước; chưa xử lý dứt điểm, tồn đọng 89 vụ. Địa phương để xảy ra nhiều vi phạm, chưa xử lý dứt điểm là huyện Thường Tín, thị xã Sơn Tây...
Những vi phạm chưa xử lý dứt điểm không chỉ cản trở dòng chảy, giảm dung tích trữ nước, mà còn đe dọa an toàn đập hồ gây nguy hiểm cho hàng trăm nghìn cư dân, ảnh hưởng tới hàng chục nghìn ha đất sản xuất nông nghiệp vùng hạ du của các địa phương trong mùa mưa lũ.