Những năm qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước, tỉnh đã triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị và nhân dân các dân tộc trên địa bàn, xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân vững mạnh, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ và an ninh biên giới quốc gia.

Xã Phong Thổ, tỉnh Lai Châu là một trong những địa bàn biên giới quan trọng của Việt Nam tiếp giáp với huyện Kim Bình, tỉnh Vân Nam (Trung Quốc). Đường biên giới nơi đây không chỉ là ranh giới lãnh thổ mà còn là biểu tượng của sự thiêng liêng, chủ quyền quốc gia. Những năm qua, với sự chung sức của cả hệ thống chính trị, sự tham gia tích cực của người dân, và đặc biệt là sự hy sinh thầm lặng của lực lượng bộ đội biên phòng, biên giới xã Phong Thổ đã được bảo vệ vững chắc, mang lại sự bình yên cho nhân dân, tạo điều kiện phát triển kinh tế - xã hội.

Chị Phàn Thị Phương ở bản Huổi Luông (xã Phong Thổ) tâm sự: “Đối với người dân ở giáp biên giới như chúng tôi thì hàng tháng thường xuyên đi tuần cùng bộ đội biên phòng. Quá trình đi làm nương rẫy ở trên đồi giáp biên, nếu phát hiện được vụ việc khả nghi, chúng tôi báo ngay bộ đội biên phòng hoặc chính quyền xã. Qua đó, chúng tôi góp một phần nhỏ công sức bảo vệ biên giới chủ quyền biên giới quốc gia".

Bản Nhiều Sáng (xã Phong Thổ) có 112 hộ, với 540 nhân khẩu, 100% là hộ dân tộc Dao sinh sống, số hộ làm nông nghiệp chiếm 75%. Nhân dân trong bản luôn tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng, chấp hành tốt mọi chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, quy định của địa phương, thực hiện tốt quy ước, hương ước của khu dân cư, đoàn kết giúp đỡ nhau phát triển kinh tế, giữ gìn bảo tồn nét truyền thống văn hóa dân tộc. 

Năm 2024, bản Nhiều Sáng còn 45 hộ nghèo, 45 hộ cận nghèo, 22 hộ có mức sống trung bình, thu nhập bình quân đầu người đạt 20 triệu đồng/người/năm. Năm 2025, qua bình xét bản có 92/112 hộ đạt danh hiệu gia đình văn hóa, chiếm tỷ lệ 82,14%.

Để vận động nhân dân thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, Ban quản lý bản đã tích cực tuyên truyền, phổ biến chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến toàn thể cán bộ, hội viên và nhân dân.

Với phương châm nhân dân là chủ thể, những năm qua tỉnh đã triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị và nhân dân các dân tộc trên địa bàn, xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân vững mạnh. Trong đó, tăng cường công tác giáo dục tuyên truyền nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp, ngành, địa phương, nhân dân trong xây dựng, quản lý bảo vệ biên giới của Tổ quốc, xây dựng đường biên, mốc giới vững chắc. Phát huy vai trò của già làng, trưởng bản, trưởng dòng họ, người uy tín đối với việc vận động bà con tham gia quản lý, bảo vệ biên giới quốc gia.

Thượng tá Trương Minh Đức, Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Lai Châu cho biết, thời gian qua, Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh tham mưu lãnh đạo, chỉ đạo, tăng cường công tác giáo dục, tuyên truyền, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp, ngành, địa phương và nhân dân về bảo vệ chủ quyền lãnh thổ quốc gia. Với phương châm nhân dân là chủ thể, lực lượng vũ trang là nòng cốt, bộ đội biên phòng là chuyên trách để bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở khu vực biên giới. Bộ đội Biên phòng tham gia xây dựng, củng cố hệ thống chính trị cơ sở vững mạnh, kết hợp xây dựng với quản lý, bảo vệ biên giới vững chắc trong tình hình mới.

Để bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia ngày càng vững chắc, song song với công tác tuần tra, kiểm soát, Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh chú trọng thực hiện hiệu quả công tác dân vận, góp phần củng cố vững chắc “thế trận lòng dân”, tạo tiền đề cho nhiệm vụ xây dựng tiềm lực quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc, xây dựng nền quốc phòng toàn dân, gắn với thế trận an ninh nhân dân vững mạnh. Trên cơ sở đó, các đồn, trạm biên phòng chủ động phối hợp chặt chẽ với cấp uỷ, chính quyền địa phương các xã biên giới và các lực lượng chức năng tăng cường tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật, nâng cao hiểu biết, nhận thức cho nhân dân chấp hành tốt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của nhà nước.

Với phương châm “3 bám, 4 cùng” (bám dân, bám bản, bám địa bàn; cùng ăn, cùng ở, cùng làm, cùng nói tiếng dân tộc), cán bộ, chiến sĩ biên phòng đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của người dân nơi biên giới. Họ không chỉ thực hiện nhiệm vụ tuần tra, bảo vệ biên giới mà còn tích cực tham gia vào các hoạt động phát triển kinh tế, xã hội, giúp đỡ người dân trong sản xuất nông nghiệp, khắc phục hậu quả thiên tai và hỗ trợ các hộ nghèo vươn lên trong cuộc sống. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp, ngành, địa phương, nhất là người dân khu vực biên giới trong xây dựng, quản lý bảo vệ biên giới của Tổ quốc, xây dựng đường biên, mốc giới vững chắc.

Trung úy Hà Hoàng Thái, Phó Trạm trưởng Trạm Biên phòng Cửa khẩu Ma Lù Thàng (xã Phong Thổ) cho biết, xác định tỉnh là một trong những tỉnh trọng điểm về vấn đề cửa khẩu, cán bộ chiến sĩ của đơn vị thường xuyên làm tốt công tác tuần tra, kiểm soát, giám sát tại khu vực cửa khẩu, giải quyết các thủ tục thông quan cho hàng hóa, người và phương tiện sang huyện Kim Bình, tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) làm ăn, phát triển kinh tế. Cán bộ, chiến sĩ của đơn vị cũng thường xuyên tuyên truyền, phổ biến cho bà con nắm chắc về những Luật Biên phòng Việt Nam, các luật liên quan đến thủ tục xuất nhập cảnh, xuất nhập khẩu để cho bà con nắm được, giải quyết các thủ tục giấy tờ đảm bảo một cách thông suốt, tăng cường các mối quan hệ giữa hai tỉnh Lai Châu (Việt Nam) và Vân Nam (Trung Quốc), đảm bảo cho mối quan hệ Việt - Trung ngày càng tốt đẹp hơn.

Đến nay, trên địa bàn khu vực biên giới của tỉnh Lai Châu có 204 tổ/1.203 thành viên tự quản an ninh trật tự; 48 tập thể/409 hộ gia đình/704 cá nhân tự quản 223,189km đường biên, 86 cột mốc, 2 công trình biên giới. Qua đó thiết thực củng cố thế trận biên phòng toàn dân, thế trận lòng dân, củng cố cơ sở chính trị địa phương ở khu vực biên giới vững mạnh. Phối hợp tổ chức tuần tra biên giới 3.608 lần/20.564 lượt cán bộ, chiến sỹ và 9.592 lượt dân quân tham gia. Quần chúng nhân dân tham gia đấu tranh phòng, chống tội phạm cung cấp 568 tin, trong đó 262 tin có giá trị phục vụ cho công tác đấu tranh tội phạm. Nhờ sự tham gia tích cực của người dân, lực lượng biên phòng đã phát hiện và xử lý kịp thời nhiều vụ việc vi phạm pháp luật, góp phần bảo vệ an ninh trật tự khu vực biên giới.

Anh Lý Thanh Bình, Trưởng bản Hùng Pèng (xã Phong Thổ) tâm sự: “Chúng tôi rất cảm ơn cán bộ, chiến sỹ Bộ đội Biên phòng trong vấn đề đảm bảo an ninh khu vực biên giới. Các cán bộ, chiến sĩ biên phòng thường xuyên tuần tra, kiểm soát giữ vững đường biên cột mốc. Nhờ đó, bà con yên tâm sinh sống, làm ăn ở khu vực biên giới”.

Với sự đoàn kết, kiên cường và sáng tạo, Bộ đội Biên phòng Lai Châu tiếp tục vượt qua khó khăn, thách thức cùng Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc trong tỉnh xây dựng biên giới ngày càng giàu đẹp, văn minh, xứng đáng với niềm tin yêu của Đảng, Nhà nước và nhân dân cả nước./.