Nhiều giải pháp để phát triển nhà ở xã hội (NOXH), tháo gỡ khó khăn, vực dậy thị trường bất động sản (BĐS) đã được đề cập đến trong buổi làm việc diễn ra hôm qua (13/12) giữa Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trịnh Đình Dũng với TP Hà Nội và các doanh nghiệp chủ chốt của ngành xây dựng. Theo đánh giá từ phía Bộ Xây dựng, cơ chế chính sách dành cho nhà ở xã hội hiện nay rất thoáng, vấn đề là các doanh nghiệp cần thể hiện ý chí quyết tâm thực hiện.

Phát triển nhà ở xã hội để kích cầu thị trường bất động sản

Thị trường bất động sản đang tồn kho lớn, tiêu thụ hàng hóa khó khăn trong khi đại bộ phận người dân vẫn chưa có nhà ở. Tại cuộc họp hôm qua, Bộ Xây dựng thừa nhận, nguyên nhân chính của tình trạng trên là do thị trường bất động sản thời gian qua đã phát triển mất cân đối, trong đó chưa quan tâm đến phát triển nhà ở xã hội.

Một khu nhà 6 tầng, nhà ở cho công nhân và người có thu nhập thấp được triển khai tại phường Khai Quang, thành phố Vĩnh Yên (Vĩnh Phúc). Ảnh: Danh Lam - TTXVN

Tại buổi làm việc, Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng khẳng định: Thời gian qua, chúng ta đã quan tâm đến các chương trình phát triển nhà ở cho người nghèo, người có công, đồng bào vùng đồng bằng sông Cửu Long, bà con vùng lũ… nhưng vẫn còn nhiều người dân chưa có nhà ở. Tại các đô thị lớn, đại bộ phận người dân thu nhập thấp còn gặp khó khăn về nhà ở. Việc phát triển nhà ở xã hội còn manh mún, chưa có quyết tâm chính trị đủ mạnh. Với trách nhiệm là cơ quan quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng, thời gian qua Bộ Xây dựng nhận thấy việc phát triển NOXH là trách nhiệm của Nhà nước, của xã hội và người dân nên sẽ cụ thể hóa chủ trương về phát triển NOXH trong các chiến lược quốc gia về nhà ở.

Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng cũng cho rằng, vấn đề quan trọng, hàng đầu hiện nay là bàn giải pháp cụ thể về làm NOXH, vì đây chính là cách để tháo gỡ khó khăn cho thị trường BĐS. Thực tế cho thấy, thị trường BĐS hiện nay đóng băng là do thời kỳ phát triển cao trào, theo nhu cầu ảo. Nguyên nhân dẫn đến thực trạng trên trước hết là do các nhà đầu tư mới chỉ quan tâm đến thị trường nhà ở cho người có khả năng về kinh tế, nên phân khúc nhà ở trung bình và cao cấp phát triển mạnh, trong khi đó đại bộ phận người dân rất cần những sản phẩm có quy mô nhỏ, giá rẻ lại không có. Các dự án đô thị không dựa trên quy hoạch mà theo phong trào, tự phát dẫn đến cung vượt cầu. Hiện nay dư nợ tín dụng BĐS lên đến 1.500.000 tỷ đồng, nợ xấu sẽ ảnh hưởng đến tín dụng, ảnh hưởng đến kinh tế vĩ mô là hiện hữu. Chính vì vậy, Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng cho rằng “tháo ngòi nổ” BĐS hiện nay đang là vấn đề cấp bách và phải như “cứu hỏa”. Chưa bao giờ Chính phủ, Quốc hội lại quan tâm đến vấn đề BĐS như hiện nay. Thực tế đó đòi hỏi phải có những giải pháp mạnh mẽ để tháo gỡ khó khăn cho thị trường.

“Cần phải cơ cấu lại dự án để cứu BĐS nhưng làm theo cách nhân văn là làm nhà cho người nghèo mà doanh nghiệp vẫn có lãi. Làm nhà xã hội chính là thực hiện gói kích cầu mà người dân, doanh nghiệp và Nhà nước đều có lợi. Người dân thì có nhà, doanh nghiệp thì có việc làm, doanh thu. Thị trường BĐS phát triển còn làm cho nền kinh tế sôi động, kích thích tiêu dùng. Hơn nữa, nếu làm nhà xã hội theo hướng diện tích nhỏ và các doanh nghiệp dùng khoa học công nghệ, vật liệu mới sẽ làm cho giá nhà rẻ đi thì cung - cầu NOXH nói riêng và thị trường BĐS nói chung sẽ được cải thiện”, Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng nhấn mạnh.

Thông thoáng hơn về cơ chế chính sách

Tại buổi làm việc, đại diện Bộ Xây dựng và các DN trong và ngoài ngành xây dựng đã xem xét cụ thể các dự án đang thực hiện hoặc có thể chuyển sang NOXH và đề xuất các giải pháp để có thể thực hiện hiệu quả chương trình này.

Khu nhà ở thu nhập thấp Kiến Hưng (quận Hà Đông, Hà Nội) đang được xây dựng.

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam cho biết, theo quy định của Thủ tướng Chính phủ, các dự án BĐS đều phải quy hoạch riêng quỹ đất cho phát triển NOXH nhưng nhiều địa phương không thực hiện nghiêm túc quy định này. Như ở Hà Nội, do thực hiện không đúng quy định, tỷ lệ đất dành cho NOXH rất thấp, kể cả trong quy hoạch dự án, cấp phép xây dựng lẫn thực giao đất. Do đó, Hà Nội phải nhanh chóng phân loại các dự án để điều chỉnh lại, nhất thiết phải dành quỹ đất 20% cho NOXH. Bộ Xây dựng đang theo sát vấn đề này và kiểm tra chặt chẽ nên các dự án phải chủ động điều chỉnh theo hướng ưu tiên phát triển NOXH.

Theo dự thảo Nghị định NOXH mà Bộ Xây dựng mới vừa trình Chính phủ, các cơ chế hỗ trợ tăng rất nhiều. Đặc biệt, theo chương trình vừa ký kết giữa Bộ Xây dựng với Ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam (BIDV), trong 3 năm tới mỗi năm BIDV sẽ dành 10.000 tỷ đồng cho NOXH với lãi suất ưu đãi, trong đó 6.500 tỷ dành cho người mua nhà với lãi suất bằng lãi suất huy động tiết kiệm, thời hạn 15 năm, giá trị bằng 70% giá trị nhà. Ngoài ra các dự án NOXH sẽ được hưởng thuế GTGT 5% thay vì 10% như hiện nay, thuế TNDN cũng giảm từ 20% còn 10%... Bộ Xây dựng đang kiến nghị những chính sách này được áp dụng từ quý II/2013. Cơ chế chính sách dành cho NOXH hiện nay rất thoáng, các doanh nghiệp cần thể hiện ý chí quyết tâm thực hiện.

Kết luận buổi làm việc, Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng ủng hộ các đề xuất của DN, đặc biệt là các khu vực có NOXH được quy hoạch thì phải có kết nối tốt với giao thông công cộng, có chất lượng, môi trường sống thân thiện với giá cả phải chăng. Bộ trưởng cho rằng, các DN nên tập trung làm NOXH tại địa bàn Hà Nội và những khu vực có nhu cầu cao. Đối với khu đô thị Đại Mỗ của Nam Cường, theo Bộ trưởng cần chuyển hoàn toàn sang xây dựng NOXH; khu đô thị Tây Nam Linh Đàm của HUD cũng nên dành trên 50% quỹ đất trở lên cho phát triển NOXH. Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng nhấn mạnh, đây là thời cơ để các DN cơ cấu lại sản phẩm, tháo gỡ khó khăn cho thị trường BĐS, thể hiện phong cách kinh doanh một cách chuyên nghiệp.

Hạ Vy