Việc nhóm phiến quân Maute, từng thề trung thành với tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng, chiếm được thành phố Marawi trên đảo Mindanao của Philippines là lời cảnh báo lớn nhất đối với toàn thể khu vực Đông Nam Á.
Xe quân sự tuần tra trên tuyến phố chính sau vụ tấn công của Maute ở Marawi. Ảnh: REUTERS |
Các phiến quân cực đoan, bao gồm cả phần tử ngoại quốc, đã tấn công đồn cảnh sát lấy đi vũ khí và đạn dược. Chúng lập rào chắn trên đường phố và bố trí các tay súng bắn tỉa tại những tòa nhà trọng điểm. Cuộc nổi dậy chiếm Marawi do Maute tiến hành đã làm gần 180 người thiệt mạng, buộc phần lớn người dân thành phố này phải tháo chạy.
Một số quan chức chính phủ và quốc phòng tại khu vực nói với hãng tin Reuters rằng ngày càng nhiều bằng chứng cho thấy đây là một
âm mưu tinh vi của Maute và những kẻ đồng lõa nhằm đưa chiến binh của nhiều nhóm ủng hộ IS khác nhau tới Marawi.
Các phần tử khủng bố đã âm mưu xây dựng một căn cứ ở Đông Nam Á, đồng thời đưa ra những kế sách tàn bạo như từng thấy ở Iraq và Syria đến khu vực này trong vài năm gần đây. Sự xuất hiện của các chiến binh ngoại quốc – theo nguồn tin tình báo thì chúng tới từ nhiều nước láng giềng, thậm chí cả xa xôi như Saudi Arabia, Pakistan, Chechnya và Maroc – là điều đặc biệt báo động đối với lực lượng an ninh Philippines.
Người dân rời bỏ Marawi. Ảnh: AFP |
Đôi lần, chính phủ các nước Đông Nam Á đã bày tỏ nỗi lo lắng về chuyện gì sẽ xảy đến khi các chiến binh từng sang Trung Đông để gia nhập IS lại quay trở về nước, sau khi bị đẩy lùi khỏi Syria, Iraq. Hiện tại, họ lại có thêm mối lo rằng khu vực này đang trở thành một thỏi nam châm hút những phần tử thánh chiến nước ngoài. “Nếu chúng ta không hành động, chúng sẽ có một vị trí vững chắc trong khu vực”, ông Hishammuddin Hussein – Bộ trưởng Quốc phòng Malaysia nói.
Hòn đảo Mindanao – nhiều thập kỷ bị phần tử IS, phiến quân nổi dậy hoành hành – là một mảnh đất màu mỡ để ý thức hệ IS sản sinh. Đây là khu vực duy nhất ở Philippines có một cộng đồng đáng kể người Hồi giáo sinh sống. Trong đó, đa số dân Marawi theo đạo Hồi.
Thật khó để chính phủ các quốc gia ngăn chặn phiến quân đổ xô tới Mindanao từ các nước láng giềng như Malaysia và Indonesia thông qua đường biển – tuyến đường không được kiểm soát chặt chẽ.
Trung tâm Chống Khủng bố (CTC), một công ty cố vấn ở New York (Mỹ), trong một báo cáo mới đây cho biết IS đang kích động các nhóm phiến quân ở Đông Nam Á để củng cố và mở rộng sự hiện diện tại khu vực. Mấu chốt vấn đề ở đây chính là cách thức IS quản lý những mối quan hệ này khéo léo đến thế nào.
Ngày 4/6, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte tuyên bố ông sẽ không đàm phán với lực lượng phiến quân có quan hệ với tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS), đồng thời lệnh cho các binh sĩ nước này tiêu diệt phiến quân kể cả khi chúng sát hại các con tin ở thành phố Marawi.
Ông Duterte đã đưa ra cảnh báo cứng rắn nhất này cho các phiến quân địa phương và nước ngoài đang vây hãm Marawi từ hôm 23/5 đến nay. Ông còn tuyên bố đã bị mất quá nhiều binh sĩ và cảnh sát do tình trạng bạo lực tại đây và sẽ không bỏ qua điều đó.