Việt Nam và Algeria thiết lập quan hệ ngoại giao từ năm 1962, ngay sau khi Algeria giành độc lập. Tuy nhiên, mối quan hệ thực chất đã bắt đầu từ năm 1958, khi Việt Nam là một trong những quốc gia đầu tiên trên thế giới công nhận Chính phủ lâm thời CH Algeria. Trong suốt những năm tháng đấu tranh giành độc lập, hai dân tộc đã chia sẻ nhiều giá trị và kinh nghiệm, hình thành nên nền tảng của một tình hữu nghị bền chặt. Đại sứ Trần Quốc Khánh nhấn mạnh: “Việt Nam và Algeria đã cùng nhau vượt qua những thời khắc đen tối nhất của lịch sử: công cuộc phi thực dân hóa, các cuộc chiến tranh giành độc lập, tự do. Chúng ta đã ở bên nhau và cùng đi đến thắng lợi. Đó là một tài sản vô giá mà các thế hệ hôm nay có trách nhiệm gìn giữ và phát huy”.

Một minh chứng đặc biệt của sự gắn bó là những gia đình Việt – Algeria được hình thành từ những năm 1950, khi một số binh sĩ Algeria từng tham gia quân đội thuộc địa đã rời hàng ngũ để tham gia kháng chiến cùng quân đội Việt Minh. Sau chiến thắng Điện Biên Phủ năm 1954, nhiều người đã lập gia đình với phụ nữ Việt Nam. Đến nay, qua 5-6 thế hệ, các gia đình ấy vẫn sinh sống tại nhiều thành phố Algeria, trở thành nhịp cầu nhân văn gắn kết hai dân tộc.

Trải qua hơn sáu thập kỷ, quan hệ Việt Nam – Algeria đã mở rộng sang nhiều lĩnh vực. Kinh tế – thương mại là một điểm sáng, với kim ngạch hai chiều 7 tháng đầu năm 2025 đã vượt mốc 300 triệu USD. Đặc biệt, dự án khai thác dầu khí Bir Seba do Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (PVN) triển khai tại Algeria đã hoạt động hiệu quả hơn 10 năm qua, trở thành biểu tượng hợp tác thành công. Đại sứ nhấn mạnh: “Đây là dự án then chốt, thể hiện khả năng hợp tác lâu dài và bền vững. Chúng tôi hy vọng không chỉ duy trì mà còn có thể mở rộng thêm dự án mới”. Ngoài dầu khí, tiềm năng hợp tác còn rộng mở trong nông nghiệp, dược phẩm, công nghệ thông tin và chuyển đổi số. Việt Nam sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm phát triển nông nghiệp, còn Algeria có thế mạnh về nguồn năng lượng, khoáng sản và vị trí chiến lược tại Bắc Phi.

Tuy nhiên, theo Đại sứ Trần Quốc Khánh, vẫn còn một số rào cản. Thách thức lớn nhất là Hiệp định thương mại song phương ký từ năm 1994 đã trở nên lạc hậu so với bối cảnh hiện nay. Hai bên đang tích cực trao đổi để sớm cập nhật, xây dựng khuôn khổ pháp lý mới, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp. Ông nhấn mạnh việc hiện đại hóa thỏa thuận thương mại là cần thiết để tạo động lực cho giai đoạn phát triển mới. Nếu có cơ sở pháp lý phù hợp, hợp tác đầu tư và thương mại sẽ bứt phá mạnh mẽ.

Một điểm đặc sắc khác trong hợp tác song phương là giao lưu văn hóa. Vovinam – môn võ cổ truyền của Việt Nam – hiện có hơn 30.000 người tập luyện tại hầu khắp các tỉnh, thành của Algeria. Lực lượng tập luyện đa phần là thanh thiếu niên, góp phần tăng cường giao lưu nhân dân và tạo sự lan tỏa của văn hóa Việt Nam tại đất nước Bắc Phi này. Ngoài võ thuật, hai nước cũng đã hợp tác trong lĩnh vực điện ảnh, với một số bộ phim hợp tác sản xuất được công chiếu tại các liên hoan phim quốc tế. Trong thời gian tới, hai bên dự kiến thúc đẩy hợp tác nghệ thuật, giao lưu đoàn nghệ sĩ, mở rộng hợp tác trong lĩnh vực du lịch và đào tạo văn hóa. Đại sứ Trần Quốc Khánh chia sẻ: “Văn hóa là cầu nối mềm, có sức lan tỏa lâu dài. Khi lớp trẻ hai nước hiểu và yêu mến văn hóa của nhau, quan hệ hữu nghị sẽ thêm bền chặt”.

Trong những năm qua, quan hệ chính trị – ngoại giao Việt Nam – Algeria tiếp tục duy trì tin cậy cao. Hai bên thường xuyên trao đổi đoàn cấp cao. Việt Nam nhiều lần mời Tổng thống Algeria Abdelmadjid Tebboune thăm cấp Nhà nước và chuyến thăm có thể được thu xếp trong thời gian tới.

Hai nước cũng phối hợp chặt chẽ tại nhiều diễn đàn quốc tế như Liên hợp quốc, Phong trào Không liên kết, G77, Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO). Algeria mới đây đã tham gia Cơ chế Hợp tác ASEAN, qua đó mở rộng quan hệ với các nước Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam. Đại sứ cho rằng: “Càng trong bối cảnh quốc tế biến động, niềm tin chiến lược giữa Việt Nam và Algeria càng có ý nghĩa quan trọng. Khi có niềm tin, rất nhiều lĩnh vực hợp tác sẽ trở nên khả thi”.

Theo kế hoạch, kỳ họp lần thứ 13 của Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam – Algeria sẽ sớm được tổ chức tại Algeria. Hai bên đang chuẩn bị ký kết khoảng 15 biên bản ghi nhớ trong nhiều lĩnh vực, từ công nghiệp dược phẩm, nông nghiệp, xây dựng, đến công nghệ thông tin và chuyển đổi số. Đặc biệt, hợp tác trong lĩnh vực y tế từng là truyền thống giữa hai nước với việc nhiều bác sĩ, chuyên gia Việt Nam sang Algeria hỗ trợ từ thập niên 1980. Đại sứ nói: “Kho tàng hợp tác ấy hoàn toàn có thể được khơi dậy trở lại, nhất là trong bối cảnh cả hai nước đều chú trọng phát triển ngành y tế, dược phẩm”.

Việt Nam và Algeria cùng chia sẻ vai trò tích cực trong Phong trào Không liên kết và G77. Cả hai đều ủng hộ tăng cường hợp tác Nam – Nam, thúc đẩy tiếng nói chung của các nước đang phát triển trong bối cảnh trật tự quốc tế đang chuyển dịch. Đại sứ nhấn mạnh: “Những giá trị mà chúng ta cùng bảo vệ là độc lập, tự chủ và hợp tác bình đẳng. Đây cũng là di sản của công cuộc đấu tranh giành độc lập mà hai dân tộc từng trải qua. Trong giai đoạn hiện nay, việc duy trì vai trò dẫn dắt trong các cơ chế này là nhiệm vụ chung của Việt Nam và Algeria”.

Bên cạnh kênh Nhà nước, quan hệ giữa Đảng Cộng sản Việt Nam và Mặt trận Giải phóng Dân tộc Algeria (FLN) tiếp tục duy trì truyền thống hữu nghị. Hai bên đang xúc tiến ký kết thỏa thuận hợp tác mới, nhằm tăng cường trao đổi đoàn, chia sẻ kinh nghiệm xây dựng Đảng và quản lý xã hội.

Ở cấp địa phương, tỉnh Điện Biên (Việt Nam) và tỉnh Batna (Algeria) – hai “cái nôi cách mạng” – đã thiết lập quan hệ kết nghĩa. Đây được coi là mô hình hợp tác giàu ý nghĩa, góp phần làm sâu sắc hơn quan hệ nhân dân.

Một điểm nhấn giàu tính biểu tượng trong quan hệ song phương là sự gắn bó của Đại tướng Võ Nguyên Giáp với phong trào giải phóng dân tộc Algeria. Đại tướng luôn dành sự quan tâm đặc biệt cho Algeria, coi đây là đồng minh quan trọng trong sự nghiệp chống thực dân. Thực hiện tâm nguyện của cha, ông Võ Hồng Nam – con trai Đại tướng – đã nhiều lần thăm Algeria, tham dự các hoạt động kỷ niệm, gặp gỡ các cựu chiến sĩ và bạn bè từng sát cánh với nhân dân Việt Nam. Hiện ông cũng là thành viên Ban điều hành Hội Hữu nghị quốc tế với Algeria, đồng thời khởi xướng ba dự án hợp tác về ký ức lịch sử chung giữa hai nước. Theo Đại sứ Trần Quốc Khánh, đây là những dự án giàu ý nghĩa nhân văn, góp phần giáo dục thế hệ trẻ về lịch sử, đồng thời thắt chặt hơn nữa tình cảm giữa hai dân tộc.

Việt Nam đặt mục tiêu trở thành nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại vào năm 2030 và nước phát triển có thu nhập cao vào năm 2045. Algeria cũng đang nỗ lực hướng tới mục tiêu trở thành nền kinh tế mới nổi vào năm 2027. Trong bối cảnh đó, hai nước đều có lợi ích và động lực mạnh mẽ để thúc đẩy hợp tác.

Đại sứ Trần Quốc Khánh khẳng định: “Nếu trong quá khứ, chúng ta cùng chia sẻ khát vọng giành độc lập, thì hôm nay, Việt Nam và Algeria cùng chung khát vọng phát triển bền vững, thịnh vượng. Tôi tin tưởng rằng với niềm tin chính trị vững chắc và sự quyết tâm từ cả hai phía, quan hệ Việt Nam – Algeria sẽ bước vào giai đoạn phát triển mới, xứng đáng với lịch sử hữu nghị truyền thống và kỳ vọng của nhân dân hai nước”.