Sức hút từ môi trường đầu tư và tầm nhìn phát triển bền vững

Môi trường đầu tư hấp dẫn và những định hướng chiến lược rõ ràng đang là động lực chính thúc đẩy sự phát triển của ngành sản xuất tại Việt Nam. Sự hiện diện và phát triển của các doanh nghiệp FDI, cùng với khát vọng vươn lên của doanh nghiệp nội địa, đã tạo nên một dòng chảy tích cực, hứa hẹn một tương lai thịnh vượng.

Ông OGAWA TSUYOSHI, Giám đốc Công ty TNHH TKR Manufacturing Việt Nam, doanh nghiệp 100% vốn Nhật Bản chuyên sản xuất cấu kiện kim loại chia sẻ về lý do TKR lựa chọn Việt Nam là điểm đến đầu tư. TKR hiện diện tại Việt Nam từ năm 2018 và đã có hơn 7 năm hoạt động với nhà máy có hơn 500 lao động. Việt Nam vẫn còn nhiều cơ hội tăng trưởng và phát triển trong ASEAN, vì vậy TKR mong muốn cùng phát triển với các công ty và có thêm nhiều doanh nghiệp biết đến tên tuổi TKR. Với kế hoạch mở rộng sản xuất, xây dựng nhà máy thứ 3 và đầu tư thiết bị để thực hiện gia công lắp ráp bảng mạch ngay trong nội bộ vào năm 2027, TKR đặt mục tiêu tăng doanh thu lên 1.847 tỷ đồng và lợi nhuận kinh doanh 107 tỷ đồng. Điều này cho thấy niềm tin vững chắc của doanh nghiệp nước ngoài vào tiềm năng phát triển của Việt Nam.

Cùng quan điểm, ông Hamada Shogo, Tổng Giám đốc Công ty TNHH DAIWA Việt Nam (100% vốn Nhật Bản) với gần 30 năm hoạt động tại Việt Nam nhấn mạnh, chính sách mở cửa của Việt Nam và việc tích cực tham gia ký kết các hiệp định thương mại tự do (FTA) đã tạo ra nhiều cơ hội. Doanh nghiệp Việt và chính sách của Chính phủ Việt Nam trong thời gian gần đây đã và đang tạo động lực để hỗ trợ cho các doanh nghiệp nền tảng địa phương, các doanh nghiệp cung cấp linh phụ kiện phục vụ lĩnh vực công nghiệp. Không chỉ là các doanh nghiệp FDI, mà các doanh nghiệp địa phương của Việt Nam cũng đang được nâng tầm về chất lượng, có thể cạnh tranh sòng phẳng với các doanh nghiệp khác trên thế giới.

Bên cạnh đó, việc đơn giản hóa thủ tục hành chính cũng là điểm cộng lớn. Ông Hamada Shogo tán thành với các chính sách của Nhà nước liên quan đến việc cải cách thủ tục hành chính, giúp rút ngắn đáng kể thời gian thực hiện, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp.

Có thể thấy, Việt Nam đang ngày càng trở thành điểm đến hấp dẫn cho các nhà đầu tư sản xuất nhờ môi trường kinh doanh thuận lợi, chính sách mở cửa linh hoạt và sự cam kết mạnh mẽ của Chính phủ trong việc hỗ trợ doanh nghiệp. Điều này không chỉ thu hút dòng vốn ngoại mà còn tạo đà cho doanh nghiệp nội địa phát triển, từng bước khẳng định vị thế trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Nâng cao năng lực nội tại và khát vọng “mua chung, bán chung”

Dù đối mặt với không ít thách thức, các doanh nghiệp Việt Nam vẫn không ngừng nỗ lực cải thiện năng lực sản xuất, tìm kiếm những giải pháp sáng tạo để tối ưu hóa chi phí và tăng cường khả năng cạnh tranh. Sự kiện FBC ASEAN 2025 là minh chứng rõ nét cho tinh thần này, mở ra những hướng đi mới đầy hứa hẹn.

Ông Đặng Thanh Bình, Giám đốc Công ty Cổ phần Công nghiệp TCI, doanh nghiệp gia công chi tiết máy và sản xuất máy móc tự động hóa với gần 20 năm kinh nghiệm chia sẻ: Hơn 19 năm hoạt động, TCI chuyên thiết kế, chế tạo máy, tự động hóa cho các doanh nghiệp FDI của Nhật Bản, gia công linh kiện cơ khí chính xác để xuất khẩu sang Nhật, Mỹ, châu Âu. Gần 100% linh kiện cơ khí chính xác của TCI xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản. Thương hiệu của TCI đã được định vị trong lòng các khách hàng lớn, đặc biệt là các tập đoàn FDI đang đầu tư vào Việt Nam như Sumitomo, Panasonic, Denso. So với năm 2024, doanh số của TCI đã tăng trưởng 10-15% trong năm nay.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, TCI cũng tồn tại những thách thức về thuế, pháp luật đầu tư của doanh nghiệp. Do đó, TCI cũng phải cải tiến hệ thống quy trình các vấn đề về chi phí để tối ưu giá thành, đảm bảo tính cạnh tranh trên thị trường. Khó khăn nhất hiện nay của các doanh nghiệp nhỏ là việc tiếp cận chính sách hỗ trợ từ Nhà nước, các rào cản về vay vốn, xây dựng nhà xưởng, ưu đãi thuế và quản lý chất lượng khi tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu. Vấn đề nguyên vật liệu phụ thuộc nhập khẩu cũng là "điểm yếu" khiến giá sản phẩm khó cạnh tranh.

Để chủ động thích ứng, TCI đã có những kế hoạch riêng. Cụ thể, TCI cũng đang xúc tiến tìm kiếm các khách hàng khác từ châu Âu, Mỹ; xuất khẩu trực tiếp về lại các thị trường của Nhật, nơi mà trước đây TCI chỉ xuất khẩu các PART (linh kiện) là chính, thì trong vòng vài năm gần đây thì TCI tập trung hơn vào việc xuất khẩu các giải pháp về tự động hóa sang các thị trường đã nêu. TCI cũng chú trọng đầu tư vào con người thông qua đào tạo, nâng cao kỹ năng tay nghề và kỹ năng mềm cho cán bộ, công nhân viên.

Về phía Hiệp hội Công nghiệp Hỗ trợ Việt Nam (VASI), Chủ tịch Phan Đăng Tuất đã đề xuất những giải pháp đột phá. Ông Tuất nhấn mạnh rằng, các doanh nghiệp ngành công nghiệp chế tạo đòi hỏi và cần thiết có các chính sách cực kỳ đặc sắc để họ có cơ hội phát triển, cạnh tranh được với các doanh nghiệp chế tạo từ các nước trong khu vực, đặc biệt là Trung Quốc. Ông đề xuất chính sách cung cấp dịch vụ hỗ trợ của Chính phủ như các trung tâm thử nghiệm, kiểm nghiệm hàng hóa để doanh nghiệp có chứng chỉ chất lượng gia nhập cuộc chơi toàn cầu, hay các trung tâm khởi nghiệp với các công xưởng cho doanh nghiệp thuê để chế tạo thử sản phẩm.

Một ý tưởng lớn đang được Hiệp hội VASI bàn bạc là chính sách “mua chung, bán chung”. Với chính sách này, các doanh nghiệp Việt Nam sẽ cùng kết nối, cùng mua 1 loại vật tư với khối lượng lớn với giá thành rẻ hơn. Tối ưu về giá và chi phí logistic hơn so với từng doanh nghiệp đi hỏi mua với khối lượng ít. Hiệp hội đã nhiều lần đề xuất Chính phủ làm đầu mối mua tập trung nguyên vật liệu với số lượng lớn, sau đó doanh nghiệp mua lẻ lại, ước tính giảm giá từ 5-10%. “Chúng tôi tin tưởng rằng trong tương lai không xa, sẽ không còn loại linh kiện nào mà Việt Nam không thể sản xuất được”, ông Hamada Shogo của DAIWA cũng bày tỏ lạc quan về triển vọng ngành.

Hiệp hội VASI đang hướng tới một ý tưởng lớn hơn nữa, chuyển từ chế tạo chi tiết linh kiện sang cung cấp cụm chi tiết và sản phẩm hoàn chỉnh. Ông Phan Đăng Tuất nhận định: “Nếu các doanh nghiệp chỉ dừng lại ở việc sản xuất các chi tiết linh kiện, sự phụ thuộc thị trường ngày càng lớn. Do đó, phải tiến tới việc chung tay nhau để chế tạo các cụm chi tiết hay các sản phẩm hoàn chỉnh”. Hiện gần 90% các doanh nghiệp tinh hoa trong ngành công nghiệp chế tạo Việt Nam đã là thành viên của VASI, với những cơ sở sản xuất hiện đại, khổng lồ và khao khát chế tạo sản phẩm hoàn chỉnh.

Triển lãm FBC ASEAN 2025 không chỉ là nơi giao thương, mà còn là cầu nối quan trọng cho những ý tưởng. Với quy mô mở rộng, từ 250 doanh nghiệp năm ngoái lên 370 doanh nghiệp năm nay, FBC ASEAN đang tạo ra nhiều cơ hội gặp gỡ, thương lượng và hình thành công việc thực tế. Ban tổ chức FBC ASEAN 2026 đặt mục tiêu mở rộng thu hút sự tham gia từ cộng đồng quốc tế, tăng số lượng khách tham quan lên 30.000 người, và đóng vai trò kết nối chắc chắn giữa các công ty trên toàn thế giới và các doanh nghiệp Việt Nam.

Ngành sản xuất Việt Nam đang ở một bước ngoặt quan trọng. Với sự chủ động thích ứng của doanh nghiệp, những đề xuất chính sách sáng tạo từ các hiệp hội và sự hỗ trợ mạnh mẽ từ Chính phủ, cùng với nền tảng vững chắc từ các doanh nghiệp FDI, Việt Nam đang tiến những bước vững chắc trên con đường nâng tầm ngành sản xuất, từ việc chỉ sản xuất linh kiện đến việc chế tạo những sản phẩm hoàn chỉnh, khẳng định vị thế trên bản đồ công nghiệp thế giới.