Trải qua những thăng trầm lịch sử, vùng đất xứ Quảng đã vươn mình phát triển mạnh mẽ, trở thành thành phố Đà Nẵng năng động, phát triển, mang tầm vóc một đô thị quốc tế hiện đại. Trong nhiệm kỳ 2020-2025, Đảng bộ, Chính quyền và nhân dân tỉnh Quảng Nam và thành phố Đà Nẵng cũ đã vượt qua nhiều khó khăn, thách thức để xây dựng cho thành phố Đà Nẵng mới định hướng phát triển vững chắc cho tương lai, khẳng định vai trò “trái tim” kinh tế - xã hội khu vực miền Trung và cả nước. Hướng tới Đại hội Đại biểu Đảng bộ thành phố Đà Nẵng lần thứ XXIII (nhiệm kỳ 2025-2030), nhóm phóng viên TTXVN đã thực hiện loạt 3 bài về những thành tựu đã đạt được trong thời gian qua và khả năng phát triển kinh tế, xã hội của thành phố Đà Nẵng trong thời gian tới.

Bài 1: Vượt thách thức

Ngay từ đầu nhiệm kỳ, đại dịch COVID-19 bùng phát từ năm 2020 và gây nhiều hệ lụy cho nền kinh tế Quảng Nam – Đà Nẵng, du lịch “đóng băng”, sản xuất cầm chừng, chuỗi cung ứng bị gián đoạn... Đảng bộ, Chính quyền các địa phương đã triển khai nhiều biện pháp hiệu quả, vượt qua khó khăn. Nhờ vậy, thành phố Đà Nẵng sau sáp nhập không chỉ phục hồi mà còn có nhiều bước chuyển mình mạnh mẽ trong cơ cấu và tốc độ phát triển kinh tế.

Nỗ lực phục hồi sau đại dịch

Từ năm 2020-2022, đại dịch COVID đã khiến nền kinh tế tỉnh Quảng Nam và thành phố Đà Nẵng cũ đều “thụt lùi”, tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) giảm sâu, hàng loạt doanh nghiệp ngừng hoạt động, tỷ lệ thất nghiệp tăng cao. Cụ thể, năm 2020, GRPD thành phố Đà Nẵng ước giảm 9,77% và Quảng Nam ước giảm 7% so với năm 2019, lần đầu tiên tăng trưởng âm kể từ khi chia tách.

Để sớm khôi phục và phát triển kinh tế, hai địa phương đã triển khai quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả “mục tiêu kép” ngay sau khi kiểm soát được dịch. Trong đó, tập trung mở rộng quy mô kinh tế, gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng theo hướng phát huy vai trò của ngành dịch vụ - du lịch, khai thác tiềm năng kinh tế biển, nâng cao năng suất lao động, hiệu quả đầu tư và sức cạnh tranh của nền kinh tế. Nhờ đó, kinh tế - xã hội của hai địa phương Quảng Nam – Đà Nẵng đã vươn lên tăng trưởng mạnh mẽ.

Thành phố Đà Nẵng (cũ) đã tập trung triển khai kế hoạch phục hồi, phát triển kinh – tế xã hội sau đại dịch, tập trung vào những chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, hộ kinh doanh và người dân. Đặc biệt, Đà Nẵng đã chủ động đề xuất và được Quốc hội ra Nghị quyết về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố. Đà nẵng cũng chủ động phối hợp tham mưu Trung ương ban hành cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn, vướng mắc liên quan các dự án, đất đai trong các kết luận thanh tra, kiểm tra và bản án nhằm khơi thông nguồn lực để phát triển kinh tế; đến nay thành phố đã cơ bản tháo gỡ được 566/1.313 trường hợp theo kiến nghị tại các kết luận thanh tra. Nhờ đó, dù giảm sâu vào năm 2020 nhưng mức tăng trưởng GRDP của thành phố Đà Nẵng (cũ) vẫn đạt bình quân 6,82%/năm trong giai đoạn 2020-2025.

Trong khi đó, tỉnh Quảng Nam đã tích cực huy động nguồn lực để đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng. Giai đoạn 2020-2025, tổng vốn đầu tư toàn xã hội gần 189,6 nghìn tỷ đồng, tăng 10%/năm, chiếm hơn 30% GRDP. Trong đó, chú trọng đầu tư các công trình giao thông kết nối liên vùng và hạ tầng các khu công nghiệp, thương mại – dịch vụ, hạ tầng công nghệ số… Tỉnh cũng tập trung cải thiện môi trường đầu tư và thúc đẩy khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; sau dịch bệnh, số doanh nghiệp đăng ký thành lập và doanh nghiệp hoạt động trở lại đạt khá. Những nỗ lực trên đã giúp tăng trưởng GRDP của Quảng Nam ước đạt bình quân 4,6%/năm trong giai đoạn 2020-2025.

Tập trung vào các ngành kinh tế mũi nhọn

Sau khi dịch COVID-19 được khống chế, khu vực dịch vụ - du lịch, một trong những ngành kinh tế chủ lực của Quảng Nam – Đà Nẵng đã phục hồi tốt và khởi sắc. Hệ thống cơ sở lưu trú, nghỉ dưỡng với các thương hiệu nổi tiếng quốc tế được hình thành; nhiều sự kiện, lễ hội quốc tế được tổ chức thành công, gắn với nhiều sản phẩm du lịch mới, đa dạng. Giai đoạn 2020-2025, số lượng khách phục vụ tại cơ sở lưu trú của thành phố Đà Nẵng (cũ) ước tăng 34%/năm, tỉnh Quảng Nam ước tăng 42%/năm; bình quân chung 2 địa phương ước tăng 37%/năm.

Đáng chú ý, Lễ hội pháo hoa Quốc tế Đà Nẵng (DIFF) được tổ chức trở lại sau những năm dịch bệnh đã thu hút hàng triệu du khách trong và ngoài nước. Tại Lễ hội DIFF 2025, tổng lượng khách lưu trú tại Đà Nẵng những ngày pháo hoa ước đạt khoảng 1,17 triệu lượt, tăng gần 10,3% so với cùng kỳ năm 2024. Nhờ sức hút của Lễ hội, tháng 6/2025, doanh thu từ các ngành dịch vụ lưu trú, ăn uống và lữ hành trên toàn thành phố ước đạt khoảng 3.869 tỷ đồng, tăng trưởng ấn tượng 22% so với cùng kỳ năm 2024.

Phó Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng Nguyễn Thị Anh Thi cho biết, trong 5 năm tới, Lễ hội DIFF sẽ được đầu tư quy mô hơn để trở thành một động lực tăng trưởng mới cho kinh tế đêm, du lịch và thương hiệu của thành phố, phù hợp với tầm nhìn phát triển Đà Nẵng theo hướng xanh – thông minh – hiện đại, định vị thương hiệu văn hóa của thành phố trên bản đồ khu vực và quốc tế.

Đối với lĩnh vực công nghiệp cũng có sự tăng trưởng khá, giá trị tăng thêm ngành công nghiệp thành phố Đà Nẵng (cũ) ước tăng 5%/năm, tỉnh Quảng Nam ước tăng 6,4%/năm. Thành phố Đà Nẵng (cũ) tập trung phát triển hạ tầng, từng bước hình thành các khu công nghệ cao, khu công nghiệp, cụm công nghiệp đồng bộ, hiện đại. Còn tỉnh Quảng Nam chú trọng phát triển Khu kinh tế mở Chu Lai dần trở thành khu kinh tế động lực của cả nước; tổng giá trị sản xuất công nghiệp tại Khu kinh tế mở Chu Lai chiếm trên 60% giá trị sản xuất công nghiệp của tỉnh.

Xã Núi Thành là địa phương chủ lực về phát triển công nghiệp của tỉnh Quảng Nam cũ và thành phố Đà Nẵng hiện nay, với giá trị sản phẩm lĩnh vực công nghiệp - xây dựng năm 2024 ước đạt 65.800 tỷ đồng. Ông Văn Anh Tuấn, Bí thư Đảng ủy xã Núi Thành cho biết, mục tiêu đến năm 2030, xã Núi Thành phấn đấu tỷ lệ lấp đầy cụm công nghiệp đạt 90%. Cùng với đó là làm tốt công tác giải phóng mặt bằng cho các dự án trong khu Kinh tế mở Chu Lai: khu phức hợp ô tô Chu Lai - Trường Hải, các dự án hạ tầng khu công nghiệp; thu hút các ngành công nghiệp chủ yếu là: chế tạo, chế biến, sử dụng công nghệ cao không ô nhiễm môi trường, trong đó có công nghiệp ô tô, khí điện. Phấn đấu xã Núi Thành trở thành địa bàn trọng điểm phát triển kinh tế bền vững phía Nam thành phố.

Nỗ lực vực dậy nền kinh tế của cả 2 địa phương, từ năm 2022 đến nay đã đưa mức tăng trưởng bình quân của thành phố Đà Nẵng sau sáp nhập lên 5,8%/năm trong cả nhiệm kỳ 2020-2025. Cuối tháng 6 vừa qua, tại buổi lễ công bố các quyết định về sắp xếp bộ máy, sáp nhập hai địa phương Quảng Nam – Đà Nẵng, Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú đã khẳng định: Trung ương luôn rất quan tâm, ủng hộ và tạo điều kiện cho thành phố Đà Nẵng phát triển, thể hiện qua hàng loạt cơ chế, chính sách đặc thù thời gian qua như thành lập Khu thương mại tự do, Trung tâm tài chính...

Sau khi hợp nhất, Đà Nẵng là thành phố có diện tích lớn nhất trong sáu thành phố trực thuộc Trung ương, với nền tảng văn hóa, hạ tầng du lịch, dịch vụ đa dạng, phong phú. Đà Nẵng đang bước vào giai đoạn chuyển tiếp quan trọng, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân thành phố Đà Nẵng mới cần cùng nhau đoàn kết một lòng, hành động quyết liệt, vượt qua mọi khó khăn thách thức, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ, đưa thành phố bước lên tầm cao mới.

Bài 2: Phát triển hạ tầng đô thị