Điều không bình thường đang gây nhiều băn khoăn là việc Trung Quốc không hề công bố con số chi tiêu cụ thể cho quốc phòng trong năm nay.
Binh sĩ Trung Quốc tham gia diễn tập quân sự trong điều kiện thời tiết băng giá tại Núi Daqing. Ảnh: THX/TTXVN |
Trung Quốc tuyên bố hỗ trợ thêm cho quân đội nước này, trong đó có việc tăng cường vũ khí cho hải quân và lực lượng phòng không trong bối cảnh Bắc Kinh có các bước đi bảo vệ cái gọi là chủ quyền của mình. Mặc dù Chính phủ Trung Quốc đã nhiều lần cam kết sẽ minh bạch việc tăng ngân sách quốc phòng nhưng trong bản báo cáo về ngân sách được đưa ra ngay phiên khai mạc kỳ họp Quốc hội thường niên, không hề có bất cứ con số nào được đưa ra.
Phát biểu trong một cuộc họp báo ngày 4/3, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Quốc hội Trung Quốc Phó Oánh nói rằng ngân sách quốc phòng năm nay sẽ tăng thêm 7%, tương đương khoảng 1,3% Tổng Sản phẩm Quốc nội (GDP).
Song thực tế là không có một con số cụ thể nào xuất hiện trong báo cáo về ngân sách quốc phòng năm 2017 tại phiên khai mạc Kỳ họp thường niên lần thứ 5 Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc (tức Quốc hội Trung Quốc) khóa 12, một diễn biến được cho là rất khác với các năm trước.
Trong báo cáo về ngân sách năm nay, Chính phủ Trung Quốc chỉ nhấn mạnh: “Chúng tôi sẽ ủng hộ các nỗ lực đẩy mạnh cải cách hoạt động quốc phòng cũng như các lực lượng vũ trang, với mục tiêu là xây dựng một lực lượng quốc phòng và vũ trang mạnh mẽ, tương xứng với vị thế quốc tế của Trung Quốc và đáp ứng yêu cầu bảo vệ an ninh và sự phát triển của quốc gia”.
Cụ thể sự hỗ trợ này như thế nào lại không được nêu lên trong bản báo cáo. Hãng thông tấn nhà nước Tân Hoa Xã không đề cập tới con số chi tiêu chính thức, trong khi Bộ Quốc phòng và bà Phó Oánh cũng từ chối bình luận về việc này.
Trung Quốc từng nhiều lần khẳng định sẽ minh bạch về chi tiêu quốc phòng, và hiện chưa rõ tại sao cường quốc này vẫn chưa đưa ra một con số cụ thể. Năm ngoái, trong bối cảnh nền kinh tế chững lại, mức tăng ngân sách quốc phòng của Trung Quốc là 7,6%, thấp nhất trong vòng 6 năm gần đây, và là lần đầu tiên kể từ năm 2010 quốc gia này tăng chi tiêu quốc phòng chỉ 1 con số, sau hơn 2 thập kỷ liên tục có mức tăng tới 2 con số.
Các sỹ quan quân đội tham dự kỳ họp Quốc hội năm nay từ chối trả lời phỏng vấn của báo giới về vấn đề ngân sách, và điều này được cho là khá giống với năm ngoái khi các quan chức được yêu cầu giữ im lặng trước việc Chính phủ nước này hạ mức tăng chi tiêu quốc phòng. Từ chối trả lời câu hỏi về ngân sách quốc phòng thực tế, Thiếu Tướng Lý Phụng Sơn chỉ nói: “Bà Phó Oánh đã trả lời câu hỏi này trên CCTV (Đài truyền hình trung ương Trung Quốc) vào ngày hôm qua”.
Ông Hoàng Thủ Hoành, Giám đốc Văn phòng Nghiên cứu Quốc vụ viện Trung Quốc, một trong các quan chức tham gia quá trình soạn thảo báo cáo của Thủ tướng Lý Khắc Cường, không nói rõ về vấn đề này, và chỉ nhấn mạnh “không hề có bất kỳ bí mật nào”.
Ông Hoàng Thủ Hoành, người cũng đã có bài phát biểu trước Quốc hội ngày 5/3, đã nhắc lại con số 7% mà bà Phó Oánh nói đến trước đó, đồng thời cho rằng Chính phủ nên nêu rõ con số này trong báo cáo về ngân sách của mình.
Các binh sĩ Trung Quốc trong một cuộc tập trận năm 2014. Ảnh: THX/TTXVN |
Trong bài phát biểu trước Quốc hội, Thủ tướng Lý Khắc Cường khẳng định Trung Quốc sẽ đẩy mạnh cải cách quân sự. Ông nói: “Chúng ta sẽ tăng cường vũ khí cho hải quân và lực lượng phòng không, tăng cường kiểm soát biên giới và đảm bảo việc thực hiện các chiến dịch quan trọng liên quan đến chống khủng bố, duy trì ổn định, các sứ mệnh gìn giữ hòa bình và đảm bảo an toàn cho các đơn vị hoạt động ở những vùng biển ngoài khơi xa… Chúng ta sẽ đẩy mạnh hoạt động huấn luyện và phòng bị, bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh và sự phát triển một cách hiệu quả”.
Nhiều nhà ngoại giao nước ngoài cho rằng khoản ngân sách quốc phòng mà Trung Quốc công bố năm 2016 là 954,35 tỷ nhân dân tệ (NDT), tương đương 138,4 tỷ USD, thấp hơn nhiều so với con số thực tế, và mức chi tiêu năm nay là điều mà các quốc gia trong khu vực cũng như Washington đang theo dõi rất sát sao nhằm tìm hiểu các ý đồ của cường quốc này.
Tuần trước, nhiều quan chức Trung Quốc đã kêu gọi Chính phủ tăng mạnh chi tiêu quốc phòng trong năm nay. Ông Vương Ninh, Tư lệnh Cảnh sát Vũ trang Nhân dân Trung Quốc, trao đổi với Reuters bên lề phiên họp Quốc hội rằng “phát triển là điều mà chúng tôi rất quan tâm, bởi vậy mức chi tiêu quốc phòng này là chưa đủ, nhất là với một quốc gia đang đối mặt với nhiều vấn đề an ninh như thế này”.