Thời gian qua, Công ty cấp nước Ninh Bình liên tiếp thua lỗ và gần đây giám đốc công ty đã bị kỷ luật cách chức, khai trừ Đảng; Chủ tịch HĐQT bị cảnh cáo Đảng. PV TTXVN tại Ninh Bình đã tìm hiểu nguyên nhân vì sao xảy ra tình trạng này.

Nhà máy nước Yên Thịnh (Yên Mô) công suất 2.000m3 ngày đêm nhưng chỉ bán được 500m3, vì không hiệu quả nên đang han gỉ, hư hỏng dần.

Toàn tỉnh Ninh Bình hiện có 10 nhà máy nước cung cấp cho khoảng 36.000 hộ. Riêng thành phố Ninh Bình tập trung đông dân cư và bức xúc nhất về vấn đề nước sạch. Mặc dù 3 nhà máy nước lớn công suất khoảng 6 vạn m3/ngày đêm nhưng vẫn không đáp ứng nổi nhu cầu.

Trong khi các nhà máy không phục vụ đủ thì Nhà máy nước Ninh Bình vẫn để thất thoát một lượng nước tới 40%, cao trên mức cho phép rất nhiều. Vì vậy, năm vừa qua công ty thua lỗ trên 2 tỷ đồng.

Nguyên nhân dẫn tới sự trì trệ ở đơn vị này chủ yếu là do cung cách quản lý; nội bộ lãnh đạo công ty mâu thuẫn và hệ thống máy móc đường ống cũ kỹ.
Những năm trước ở công ty này đã từng mất đoàn kết và đã có sự cải tổ, nhưng thời gian gần đây Công ty cấp thoát nước Ninh Bình không những không rút kinh nghiệm mà lại lặp lại tình trạng cũ. Cán bộ vào làm việc ở đơn vị này cũng được tiếp nhận tràn lan, khiến nhiều đơn thư bức xúc.

Nhà máy nước BSG ở thôn Bạch Cừ, xã Ninh Khang Hoa Lư đã xây dựng xong một thời gian nhưng chưa có đường ống nối để bán nước tới các hộ dân, nên nhân dân một số vùng thành phố NInh Bình và huyện Hoa Lư vẫn chưa có nước.

Chính công ty này cũng đánh giá: “Để nước thất thoát lớn không phải nguyên nhân chính là đường ống cũ nát mà cái chính là vẫn do cung cách quản lý buông lỏng, quan liêu, thiếu sự đôn đốc, kiểm tra, nhiều kẽ hở và phân công trách nhiệm các phòng ban không rõ ràng”. Quả thực, có lúc thấy đường ống rò rỉ, nước chảy tràn lan kéo dài nhưng cán bộ nơi đây vẫn bàng quan. Có cả hàng ngàn đồng hồ đo nước hàng tháng không quay nhưng vẫn không được kiểm tra. Có những hộ bắt thêm đường ống song hành để sử dụng lén lút nhưng vẫn không bị phát hiện và khi phát hiện cũng không có những hình thức xử lý.

Không những ở thành phố mà toàn tỉnh Ninh Bình hiện đang rơi vào tình trạng các nhà máy nước hoạt động thua lỗ, cùng lắm cũng chỉ đủ trang trải cho hoạt động chi phí khấu hao máy móc, trả lương. Vì một tình trạng chung là: Nhà máy công suất thì lớn, trong lúc khách hàng ở các huyện dân cư thưa thớt nên cấp nước không hiệu quả. Cụ thể: Nhà máy nước Nho Quan công suất 2.200 m3/ngày đêm nhưng chỉ sử dụng 500 m3, huyện Kim Sơn 3.000 m3 dùng 750 m3; Yên Mô 2.000 m3 dùng 500 m3; thị xã Tam Điệp 1,2 vạn m3 dùng 3.000 m3; Gia Viễn công suất 1.500 m3 dùng 600 m3… Do không có lợi nhuận nên công nhân các nhà máy không mặn mà vận hành bảo dưỡng, khiến máy móc xuống cấp, han gỉ.

Ông Lê Mạnh Cao, Giám đốc Nhà máy nước Yên Thịnh nói: Thời gian qua, nhà máy sản xuất nước nhưng không tiêu thụ hết vì không có khách hàng, hoạt động cầm chừng hòa vốn cũng là tốt lắm rồi.

Trước tình hình trên, tỉnh Ninh Bình đang đẩy nhanh tiến trình xúc tiến đầu tư vào lĩnh vực này. Mới đây Nhà máy nước tư nhân Thành Nam đã đưa dây chuyền 2,5 vạn m3/ngày đêm vào vận hành, cung cấp nước cho 5.000 hộ các phường Ninh Sơn, Ninh Phong, Ninh Phúc, Bích Đào (TP Ninh Bình) và Khánh Hóa, Khánh Phú (huyện Yên Khánh). Nhà máy nước này khi tiếp nhận mạng lưới đã đầu tư thêm đường ống nước chính với phuy 300, bơm nước từ hai đầu bơm lại nâng áp lực chảy và cung cấp cơ bản giải quyết bức xúc phần nào cho nhân dân trong vùng.

Công ty nước Ninh Bình cũng đang chấp nhận thua lỗ mỗi tháng 50 triệu đồng để chở các xe téc nước đến bán với giá chuẩn cho các hộ dân ngay tại nhà.

Tỉnh cũng đã thu hút đầu tư Nhà máy nước VSG ở thôn Bạch Cừ, xã Ninh Khang (Hoa Lư) theo hình thức (BO) bán nước tại hàng rào nhà máy. Có nghĩa nhà máy sản xuất nước, còn việc lắp đặt đường ống và bán nước cho dân là do Công ty cấp nước Ninh Bình. Mặc dù nhà máy đã xây dựng xong được một thời gian nhưng do chưa có đường ống nên nhiều hộ ở Hoa Lư và TP Ninh Bình vẫn “dài cổ” ngóng nước về.

Tỉnh Ninh Bình cũng vừa cho Công ty cấp nước Ninh Bình vay tạm 10 tỷ đồng, sắp tới sẽ đầu tư hệ thống đường ống, bán nước của nhà máy VSG, giải quyết phần nào tình trạng bức xúc nước sinh hoạt của người dân hiện nay.

Bài và ảnh: Nguyễn Văn Cảnh