Tuy nhiên, những gì diễn ra mấy ngày qua cũng phơi bày mâu thuẫn nội bộ sâu sắc cũng như thái độ thất vọng từ chính những người trong đảng Tự do cầm quyền về sự lãnh đạo của Thủ tướng sắp mãn nhiệm Malcolm Turnbull. Những rạn nứt và bất ổn trong nội bộ Chính phủ Australia và đảng Tự do đang trở thành "gánh nặng" đối với vị tân thủ tướng vừa được bầu chọn trong cuộc họp đảng này trưa 24/8, khiến nhiệm vụ của ông Morrison chèo lái đưa con tàu đảng Tự do cập bến thắng lợi trong cuộc tổng tuyển cử năm tới, ngày càng khó khăn.

Ngồi vào chiếc ghế chủ tịch đảng Tự do, cũng là ghế thủ tướng, ông Morrison cần nhanh chóng xúc tiến thành lập nội các mới, xem xét lại các chính sách và hàn gắn bất đồng giữa hai phe bảo thủ và ôn hòa trong nội bộ đảng. Đây được xem là những thách thức lớn nhất mà thủ tướng mới của Australia phải đối mặt.

Sau một tuần khủng hoảng, ông Turnbull ra đi để lại cho người kế nhiệm một nội các "bừa bộn" với gần một nửa số bộ hiện không có người đứng đầu. Nhiều hoạt động, kế hoạch tham vọng của chính phủ phải tạm ngưng, trong đó phải kể tới chuyến công du của ông Turnbull nhằm thắt chặt quan hệ với 4 nước Đông Nam Á và các quốc đảo láng giềng ở Thái Bình Dương, đồng thời cũng là để tăng cường tầm ảnh hưởng của Australia tại khu vực này, đã bị hủy bỏ. Thỏa thuận thương mại tự do (FTA) dự kiến ký với nền kinh tế lớn nhất Đông Nam Á Indonesia vào tuần tới sau 8 năm đàm phán khó khăn do căng thẳng ngoại giao giữa hai nước, tiếp tục bị trì hoãn. Chưa kể, đồng đôla Australia (AUD) mất giá xuống mức thấp nhất trong vòng hơn hai năm qua, trong khi thị trường chứng khoán sụt giảm điểm. Giới phân tích cho rằng những gì đang diễn ra trên thị trường phản ánh "cuộc khủng hoảng lòng tin" đối với khả năng của các nhà lãnh đạo Australia trong việc đạt được mục tiêu phát triển kinh tế và đảm bảo sự thịnh vượng cho đất nước. Bên cạnh đó,  nhiều chính sách quan trọng dưới thời ông Turnbull cũng không được thông qua do không có sự đồng thuận ngay từ chính trong nội bộ liên đảng cầm quyền mà đỉnh điểm là chính sách năng lượng công bố hôm 20/8, dẫn đến cuộc khủng hoảng lãnh đạo trong đảng Tự do vừa qua.

Vượt qua 2 đối thủ để trở thành thủ tướng thứ 6 của Australia trong một thập niên qua, song ông Morrison sẽ không thể giữ chiếc ghế của mình lâu dài nếu không nhanh chóng khắc phục được khó khăn và vực dậy uy tín đang xuống dốc không phanh của liên đảng Tự do-Quốc gia cầm quyền. Cuộc tổng tuyển cử tới đang đến rất gần, nhiều khả năng sẽ diễn ra giữa tháng 5/2019, trong khi ngày càng có nhiều cử tri thất vọng trước những chính sách không mấy hiệu quả của chính phủ Thủ tướng tiền nhiệm Malcolm Turnbull, quay sang ủng hộ Công đảng đối lập hoặc các đảng nhỏ. Một thực tế là liên đảng dưới sự dẫn dắt của ông Malcolm Turnbull từ cuối năm 2015 đến nay đã bị thua Công đảng đối lập trong 38 cuộc thăm dò dư luận liên tiếp của Newspolls về tỷ lệ ủng hộ của cử tri.

Thời gian qua, những thủ tướng mới lên thay kiểu “giữa dòng” như thế này ở Australia thường kêu gọi tổ chức bầu cử trước thời hạn, nhưng nay vị lãnh đạo mới của đảng Tự do chắc chắn không chọn "lá bài" này. Ông cần thời gian để xốc lại đội ngũ, lấy lại uy tín cũng như giúp đảng Tự do chuẩn bị tốt hơn cho cuộc bầu cử mà ai cũng hiểu nếu được tổ chức bây giờ, Công đảng đối lập gần như cầm chắc chiến thắng. Thậm chí, Giáo sư ngành Khoa học chính trị trường Đại học Quốc gia Australia (ANU) Ian McAllister còn cho rằng trong bối cảnh khó khăn hiện nay của đảng Tự do, chiến lược của Công đảng chỉ cần đứng bên lề, làm người ngoài cuộc cho đến khi cuộc bầu cử được tổ chức, bởi khi một đảng lớn đang bị chia rẽ vì ghế lãnh đạo và đảng đó đang nắm chính phủ, thì đảng lớn đối lập khác sẽ được lợi.

Một khó khăn trước mắt nữa cũng đang chờ chính phủ mới là thủ tướng sắp mãn nhiệm cũng sẽ rời quốc hội, đồng nghĩa với việc liên đảng hiện chỉ chiếm đa số hơn một ghế tại Hạ viện, nay sẽ trở về thế cân bằng với Công đảng đối lập. Đơn vị bầu cử nơi ông Turnbull đại diện sẽ phải nhanh chóng tiến hành một cuộc bầu cử bổ sung. Dù đơn vị bầu cử này vốn là thành trì của đảng Tự do, song cũng không loại trừ khả năng chiếc ghế nghị sỹ của ông Turnbull sẽ rơi vào tay Công đảng hay một đảng nhỏ nào đó. Nếu điều đó xảy ra, liên đảng sẽ mất thế đa số và chính phủ mới khó có thể thúc đẩy được chính sách nào qua ải Hạ viện.

Ông Morrison, 50 tuổi, là một nhân vật khá ôn hòa, tham gia nghị trường từ năm 2007. Ông nổi lên chỉ một ngày trước cuộc bỏ phiếu bầu lãnh đạo của đảng Tự do khi bất ngờ tuyên bố tham gia tranh cử cùng cựu Bộ trưởng Nội vụ Peter Dutton, nhân vật chính thách thức vị trí của Thủ tướng Turnbull. Việc ông chiến thắng trước đối thủ Dutton cũng khiến nhiều người bất ngờ.  

Tuy nhiên, việc đảng Tự do lựa chọn ông Morrison làm lãnh đạo mới, thay vì bầu cho ông Peter Dutton, cũng phát đi một tín hiệu khá tích cực trong bối cảnh hiện nay. Nhiệm vụ sắp tới của ông Morrison là nhanh chóng có kế hoạch cụ thể để đưa đảng Tự do cũng như Chính phủ Australia vượt qua sóng gió hiện nay. Dư luận hy vọng là một người dày dặn kinh nghiệm trong lĩnh vực du lịch, từng kinh qua vị trí lãnh đạo nhiều bộ khác nhau như nhập cư và bảo vệ biên giới, dịch vụ xã hội, ngân khố dưới thời hai chính phủ tiền nhiệm, tân Thủ tướng Morrison có thể vượt qua những khó khăn trước mắt để tiếp tục duy trì quyền lãnh đạo cho đảng Tự do sau cuộc bầu cử tới.