Phạt nguội” vi phạm giao thông qua hình ảnh camera đã được áp dụng thí điểm tại một số địa phương, nhưng đến nay chưa thực sự thành công.

Khó giám sát bằng camera

Thượng úy Nguyễn Mạnh Dũng, Đội Cảnh sát giao thông số 1 (Phòng CSGT Hà Nội) chốt trực tại ngã tư Cửa Nam - Nguyễn Thái Học cho biết: Từ khi có hệ thống camera giám sát giao thông tại đây, chốt vẫn chưa “phạt nguội” trường hợp vi phạm nào.

Từ năm 2012, Hà Nội đã thí điểm lắp 30 camera quan sát, giám sát, bắn tốc độ trên hệ thống tín hiệu đèn giao thông tại các nút giao: Cửa Nam - Nguyễn Thái Học, Đinh Tiên Hoàng, Khuất Duy Tiến - Thanh Xuân, Đại Cồ Việt - Giải Phóng, Nguyễn Văn Cừ - Nguyễn Văn Linh, Cầu Trắng - Hà Đông… để giám sát vi phạm giao thông và 50 camera của kênh giao thông VOV để ghi hình các điểm ùn tắc.

 

Năm 2013, thành phố cũng triển khai thí điểm hệ thống quản lý giao thông thông minh bằng camera xử lý hình ảnh trên Đại lộ Thăng Long, nút giao Pháp Vân - Cầu Giẽ... Giám đốc Trung tâm điều hành giao thông đô thị Nguyễn Hoàng Hải (Sở GTVT Hà Nội) cho biết: Thành phố hiện có hơn 2.150 nút giao thông, với khoảng 80 camera đã được lắp đặt trên, thì hiện nay mới chỉ phát huy được chức năng giám sát.

Tuy nhiên, sau gần hai năm thực hiện, nhiều người dân khi được hỏi vẫn “ngơ ngác” về việc xuất hiện các camera giám sát giao thông. Chị Tuyết Nhung, giáo viên tại Cung thiếu nhi Hà Nội, hàng ngày lưu thông trên phố Đinh Tiên Hoàng khi được hỏi về camera giám sát còn hỏi lại phóng viên: “Có camera ở đó à?...”. Thậm chí, bác Đức Dũng, nhà ở phố Cửa Nam còn chia sẻ: “Chúng tôi chỉ để ý tới biển báo, đèn chỉ dẫn giao thông và chốt trực của CSGT, chứ không biết camera gì…”.

Việc xuất hiện các camera giám sát dường như vẫn còn xa lạ đối với phần lớn người dân, thì việc “phạt nguội” lại càng lạ lẫm hơn. Theo hồ sơ lưu trữ của Phòng CSGT Hà Nội, nhiều trường hợp vi phạm luật giao thông khi tham gia giao thông, sau 15 ngày nhận được giấy thông báo nộp phạt đều tỏ ra bất ngờ và nhiều trường hợp không chịu nộp phạt bằng hình thức “phạt nguội”.

Để người vi phạm “tâm phục, khẩu phục”

Từ năm 2013 đến nay, lực lượng CSGT Hà Nội mới xử phạt được khoảng 500 trường hợp vi phạm, chủ yếu trên các tuyến đường quốc lộ, đường vành đai, tạm giữ 460 bộ giấy tờ, tước GPLX và gửi thông báo vi phạm cho các tổ chức, cá nhân về nơi cư trú khoảng 100 trường hợp. Con số này quá nhỏ so với hàng trăm nghìn trường hợp vi phạm bị phát hiện và xử lý tại chỗ.

Phòng CSGT Hà Nội dự kiến lắp đặt hệ thống camera giám sát, “phạt nguội” tại các tuyến quốc lộ (QL) trọng điểm có lưu lượng phương tiện lớn thường xuyên xảy ra ùn tắc, tai nạn như: Đại lộ Thăng Long, cao tốc Thăng Long - Nội Bài, QL5 Hà Nội - Hải Phòng, cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ - Ninh Bình, QL6 Hà Đông - Hòa Bình, các cửa ngõ vào thành phố. Trong nội thành sẽ bố trí lắp đặt tại các nút giao: Xuân Thủy - Phạm Văn Đồng, Cầu Giấy, cầu Chương Dương, Nguyễn Văn Cừ, Yên Phụ, Đại Cồ Việt, Ô Chợ Dừa, Cửa Nam, Trần Phú, Tràng Tiền…

“Phạt nguội” sẽ giúp việc kiểm tra, xử lý vi phạm giao thông tốt hơn, vì không bị hạn chế về thời gian, nhưng hệ thống camera hiện nay chưa đủ hiện đại, khó tránh khỏi tình trạng phản ứng của chủ phương tiện. Do đó, để “phạt nguội” hiệu quả hơn, đầu tiên, hệ thống các camera cần phải được nâng cấp hoặc thay mới. Trung tá Trần Minh Thu, Đội 1 Phòng 6 (Cục CSGT Đường bộ, đường sắt) chia sẻ: Để sử dụng hình ảnh camera “phạt nguội”, hệ thống camera này cần được kiểm định qua Tổng cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng (Bộ Khoa học và Công nghệ) và phải thực sự trở thành công cụ hỗ trợ CSGT, nhưng hiện chưa có văn bản chấp thuận của các cơ quan chức năng trong việc sử dụng miễn phí các dữ liệu từ hệ thống camera này.

Theo Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam Nguyễn Văn Thanh, nếu phương thức này được áp dụng rộng rãi thì không nên để thời gian chờ xử phạt quá lâu. Sau khi phương tiện vi phạm có hình ảnh, lâu nhất là 1 tuần phải thông báo ngay cho chủ sở hữu xe. Dù là xe thuê hay xe cho mượn sẽ xử lý được. Nói là nguội nhưng phải phạt tức thì. Tại các thành phố, nên chuyển ngay thông báo về cho khu dân cư, để chính quyền sở tại cùng can thiệp. Cần phải làm quyết liệt thì mới xử lý được vi phạm.

Mặc dù “phạt nguội” còn nhiều bất cập phải giải quyết, nhưng sẽ là căn cứ pháp lý quan trọng để xử lý chính xác vi phạm và hỗ trợ điều tra về tai nạn giao thông, có tác dụng răn đe cao, góp phần nâng cao ý thức tự giác chấp hành các quy định của pháp luật về trật tự ATGT cho người đi đường. Trao đổi với phóng viên báo Tin Tức, Đại tá Đào Vịnh Thắng, Trưởng phòng CSGT Hà Nội cho biết, để nâng cao ý thức người dân, ngăn chặn vi phạm, điều tra giải quyết tai nạn giao thông, Phòng CSGT Hà Nội đã đề xuất thành phố đầu tư thêm 100 camera giám sát giao thông, xử lý vi phạm và 300 camera đo đếm lưu lượng giao thông tại các nút giao trọng điểm. “Phạt nguội” giúp làm giảm sức người trong công tác bảo đảm ATGT.

Tiến Hiếu