Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Thành Trung cho biết thời gian qua, triển khai chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính đã ban hành nhiều công điện và văn bản hướng dẫn nhằm bảo đảm cơ sở vật chất cho bộ máy mới đi vào hoạt động liên tục, đồng thời quản lý, xử lý tài sản công dôi dư một cách hiệu quả, tránh lãng phí, thất thoát. Đối với những khó khăn vượt thẩm quyền, Bộ đã kịp thời tổng hợp và báo cáo Bộ Chính trị, Ban Bí thư để xin chủ trương tháo gỡ.

Theo Bộ Tài chính, nhiều địa phương đã triển khai quyết liệt và đạt kết quả rõ rệt. Việc trang bị xe ô tô phục vụ công tác cho các xã mới sau sắp xếp cơ bản được hoàn thành. Máy móc, thiết bị làm việc tại cấp xã cũng cơ bản được bảo đảm và tiếp tục được đầu tư nâng cấp. Công tác xử lý cơ sở nhà, đất dôi dư có chuyển biến tích cực, số lượng giảm dần theo thời gian; một số địa phương xử lý nhanh như Nghệ An, An Giang, Điện Biên, Quảng Ninh.

Cục trưởng Cục Công sản Nguyễn Tân Thịnh cho biết chỉ trong tháng 11, các địa phương đã xử lý được 2.352 cơ sở nhà, đất dôi dư. Tính đến ngày 1/12, tổng số cơ sở nhà, đất đã được xử lý đạt 17.496 cơ sở, tương đương 65,89%. Trong số đó có 798 cơ sở được bố trí cho mục đích y tế, 4.002 cơ sở bố trí cho giáo dục, 1.314 cơ sở phục vụ văn hóa - thể thao và 7.952 cơ sở làm trụ sở hoặc cơ sở hoạt động sự nghiệp của các cơ quan hành chính.

Tuy nhiên, báo cáo của các địa phương cho thấy số lượng cơ sở nhà, đất dôi dư cần tiếp tục xử lý vẫn còn lớn, tính đến ngày 1/12/2025 vẫn còn 9.056 cơ sở.

Tại hội nghị, đại diện thành phố Hà Nội cho biết thành phố đã chủ động triển khai các nhiệm vụ liên quan ngay sau khi Trung ương ban hành các kết luận, nghị quyết. Thành ủy đã ban hành nghị quyết chuyên đề về bố trí, sắp xếp và xử lý trụ sở, tài sản công sau sắp xếp đơn vị hành chính, làm cơ sở để UBND thành phố và Sở Tài chính hướng dẫn, chỉ đạo các quận, huyện, xã, phường. Thành phố đã phối hợp với đơn vị tư vấn để rà soát toàn bộ cơ sở nhà, đất và tổ chức nhiều đoàn kiểm tra, khảo sát để đánh giá đúng hiện trạng tài sản. Đến nay, Hà Nội đã phê duyệt nhiều phương án xử lý như điều chuyển trụ sở, chuyển đổi công năng phục vụ mục đích văn hóa, thể thao, công cộng; bàn giao cho cơ quan Trung ương; chuyển giao cho đơn vị sự nghiệp quản lý; hoặc thu hồi giao cơ quan tài nguyên và môi trường xử lý theo quy định. Hà Nội cũng cơ bản hoàn thành trang bị phương tiện và máy móc cho các đơn vị hành chính mới sau sắp xếp.

Nghệ An là địa phương có kết quả nổi bật khi ban hành đầy đủ các kế hoạch và quy định cần thiết để rà soát, xử lý trụ sở và cơ sở nhà đất không còn nhu cầu sử dụng. Tỉnh đã phân loại, chuyển đổi công năng hoặc chuyển giao tài sản về địa phương quản lý; đồng thời phân bổ phương tiện cho cấp xã theo đúng định mức. Một số khó khăn mà Nghệ An nêu ra gồm thiếu hồ sơ pháp lý của một số cơ sở, quy hoạch chưa đồng bộ, địa bàn rộng, xã sau sáp nhập cách xa trung tâm và tình trạng thừa thiếu biên chế cục bộ.

Về nhiệm vụ thời gian tới, ông Nguyễn Tân Thịnh cho biết Bộ Tài chính sẽ tập trung vào nhiều nội dung trọng tâm theo chủ trương của Bộ Chính trị, Ban Bí thư và quy định của Chính phủ. Các địa phương được yêu cầu cập nhật, điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng và các quy hoạch liên quan sau khi thực hiện điều chuyển, chuyển đổi công năng cơ sở nhà đất; hoàn thành quy hoạch tỉnh trước ngày 31/12/2025.
 
Việc xử lý tài sản sẽ tuân thủ Luật Quản lý, sử dụng tài sản công và các nghị định liên quan; trong đó, phải bảo đảm cơ sở vật chất (trụ sở) cho bộ máy theo mô hình mới và hoạt động của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, ưu tiên bố trí cho mục đích y tế, giáo dục, văn hóa, thể thao và các mục đích công cộng. Trường hợp vẫn còn dôi dư thì có phương án đưa vào khai thác sử dụng phục vụ các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm chặt chẽ, hiệu quả kinh tế, đúng quy định pháp luật, không để thất thoát, lãng phí.

Đối với các tài sản thu hồi, chuyển giao là các điểm trường, cơ sở nhà, đất ở vùng sâu, vùng xa, miền núi mà không còn phù hợp để sử dụng làm trụ sở làm việc, cơ sở hoạt động sự nghiệp, cơ sở y tế, văn hoá, thể thao, các mục đích công cộng khác và không có tổ chức, cá nhân có nhu cầu nhận giao đất, cho thuê đất thì có thể thực hiện phá dỡ, huỷ bỏ tài sản gắn liền với đất và giao Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc tổ chức phát triển quỹ đất quản lý đất theo quy định của pháp luật về đất đai.

Bộ Tài chính cũng đề nghị các địa phương khẩn trương phân cấp thẩm quyền quyết định xử lý tài sản công; rà soát, xác định chính xác tài sản dôi dư; ban hành kế hoạch xử lý phù hợp và đẩy nhanh tiến độ tổ chức thực hiện nhằm tránh xuống cấp, lãng phí. Các trường hợp điều chuyển, chuyển đổi công năng phục vụ y tế, giáo dục, văn hóa, thể thao và trụ sở công an xã sẽ được ưu tiên bố trí vốn nâng cấp, sửa chữa để sớm đưa vào sử dụng.

Đối với xe ô tô và máy móc, thiết bị, Bộ yêu cầu các địa phương rà soát toàn bộ trang thiết bị theo tiêu chuẩn định mức; Đối với tài sản còn sử dụng được thì điều chuyển ngay cho các cơ quan, tổ chức, đơn vị còn thiếu tài sản để sử dụng có hiệu quả, tiết kiệm chi ngân sách; đối với tài sản hỏng, không còn sử dụng được thì khẩn trương thanh lý, thu tiền nộp ngân sách

Đồng thời chủ động nguồn kinh phí để mua sắm bổ sung. Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố sớm công bố thời hạn đăng ký mua sắm tập trung theo quy định để làm cơ sở áp dụng phương thức mua sắm phù hợp.