Tiềm lực to lớn

Theo Bộ Nội vụ Uzbekistan, tính đến ngày 1/10/2025, có khoảng 2 triệu công dân Uzbekistan đang sống ở nước ngoài, với 1,6 triệu người có việc làm. Phần lớn vẫn đang làm việc ở Nga (khoảng 1 triệu người), nhưng tỷ lệ lao động sang châu Âu và châu Á đảm nhận các vị trí có tay nghề đang tăng đều.

Còn khá non trẻ, mới chỉ ra đời cách đây 1 năm theo đề xuất của Tổng thống Shavkat Mirziyoyev, nhưng Cơ quan Di trú Uzbekistan đã nhanh chóng trở thành đầu mối then chốt trong quản lý dòng lao động dịch chuyển. Cơ quan này chú trọng hỗ trợ công dân Uzbekistan làm việc ở nước ngoài, bảo vệ quyền lợi và giúp họ tiếp cận các công việc tay nghề cao.

Theo một thỏa thuận quan trọng với Vùng Lombardy của Italy, Uzbekistan dự kiến sẽ đưa 3.500 y tá đến các phòng khám tại Italy, bắt đầu từ năm 2026. Trong khi đó, tại Nhật Bản, quan hệ đối tác với JCAEMCE và Proud Partners đặt mục tiêu đào tạo 10.000 chuyên gia lành nghề và tài xế chuyên nghiệp. Các thỏa thuận đáng chú ý khác về lao động của Uzbekistan bao gồm 2.000 lao động cho Áo, 200 lao động cho Bồ Đào Nha và 150 lao động cho Hà Lan, chủ yếu là thợ hàn, thợ điện và kỹ thuật viên nông nghiệp. Năm nay đã có hơn 5.000 công dân Uzbekistan gia nhập ngành du thuyền ở các mảng ẩm thực, dịch vụ, y tế và kỹ thuật, với thu nhập từ 1.400 đến 3.700 euro (43 -113 triệu đồng)/tháng.

Euronnews đưa tin, trên khắp châu Âu, các nhà tuyển dụng đang gặp khó khăn trong việc tìm lao động trong những lĩnh vực như chăm sóc sức khỏe, logistic và nông nghiệp. Nghiên cứu của EU, đặc biệt là từ Eurofound, Quỹ Cải thiện Điều kiện Sống và Làm việc châu Âu, cho thấy hàng triệu vị trí dự kiến sẽ bỏ trống trừ khi cải thiện các mô hình tuyển dụng.

Bằng cách đào tạo và chứng nhận người lao động trước khi xuất cảnh, Uzbekistan đưa ra một giải pháp tiềm năng: lực lượng lao động lành nghề, được quản lý chặt chẽ, có thể nhanh chóng hội nhập vào các ngành công nghiệp châu Âu.

Mô hình quản lý mới hiệu quả

Đằng sau hiệu quả chính sách này là nền tảng kỹ thuật số. Cơ quan Di trú Uzbekistan đã ra mắt Test.xorijda.uz - nền tảng trực tuyến cung cấp các bài kiểm tra ngôn ngữ và lịch sử mô phỏng cho các ứng viên chuẩn bị ra nước ngoài.

Nền tảng miễn phí này bao gồm 7 phần với 150 câu hỏi và nhận được hơn 600.000 lượt truy cập mỗi tháng, giúp giảm phụ thuộc vào các đơn vị trung gian không chính thức. Ông Musaev giải thích: “Các công cụ kỹ thuật số mang lại minh bạch. Chúng ngăn chặn gian lận và chuẩn bị cho mọi người thích nghi với điều kiện làm việc và sinh hoạt thực tế”.

Nền tảng này thuộc hệ thống quản lý kỹ thuật số lớn hơn, theo dõi hợp đồng lao động, kỹ năng và kết quả tái hòa nhập thông qua các chỉ số có thể đo lường được. Để đảm bảo quá trình lao động thích nghi an toàn và thành công ở nước ngoài, Cơ quan Di trú Uzbekistan cùng Viện Phát triển Giáo dục nghề nghiệp đã giới thiệu khóa học miễn phí 10 tiếng đồng hồ trước khi khởi hành. Chương trình bao gồm các nội dung về kiến thức pháp lý, thích nghi xã hội và an toàn, bao gồm thủ tục thị thực, quy định thuê nhà, hợp đồng lao động, định hướng văn hóa và an ninh kỹ thuật số.

Bảo vệ người di cư vẫn là trọng tâm của Cơ quan Di trú Uzbekistan. Năm 2025, các phái bộ ở nước ngoài của cơ quan đã giúp hơn 150.000 người di cư giải quyết các vấn đề pháp lý, xã hội và tài chính - từ mất giấy tờ đến tranh chấp tiền lương. Trong số đó, 352 công dân đã tìm lại được hộ chiếu bị tịch thu và 561 người được hỗ trợ pháp lý để trở về nhà. Các luật sư của cơ quan cũng đã thu hồi được số tiền lương chưa trả lên tới 1,75 triệu euro cho gần 3.000 người lao động. Trong những trường hợp dễ bị tổn thương nhất, hơn 2.300 công dân đã được hồi hương và được cung cấp chỗ ở khẩn cấp hoặc hỗ trợ y tế.

Đôi bên cùng có lợi

Theo Ngân hàng Trung ương Uzbekistan, công dân làm việc ở nước ngoài đã gửi về nước số tiền tương đương khoảng 13,9 tỷ euro vào năm 2024.

Đối với nhiều gia đình Uzbekistan, một phần khoản tiền này trở thành nguồn vốn ban đầu quan trọng để họ khởi nghiệp kinh doanh nhỏ, từ mở tiệm bánh đến xưởng mộc, giúp tạo việc làm và hỗ trợ kinh tế địa phương.

Đồng thời, dòng lao động nước ngoài được quản lý cũng tạo điều kiện để các ngành châu Âu bù đắp sự thiếu hụt nhân lực trong các lĩnh vực thiết yếu như chăm sóc sức khỏe, xây dựng và logistic.

Nhưng còn có một lợi ích khác cho chính Uzbekistan. Giám đốc Cơ quan Di trú - ông Behzod Musaev - chia sẻ với Euronews: “Mỗi người lao động thành công đều là đại sứ cho hình ảnh mới của Uzbekistan: Có học thức, trách nhiệm và cởi mở với thế giới”.