Chiều tối 3/10, Cục Quản lý và Xây dựng công trình thủy lợi, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã có công điện số 18/CĐ-TL-ATĐ về việc bảo đảm an toàn công trình thủy lợi, đề phòng ngập lụt, úng do mưa lớn ảnh hưởng của bão số 11 (MATMO) ở các tỉnh, thành phố khu vực Bắc Bộ, Thanh Hóa và Nghệ An.
Khu vực Khu đô thị Tân tây Đô, xã Ô Diên, trong tình trạng ngập nặng sau mưa bão. Ảnh: Văn Điệp/TTXVN
Theo đó, Cục trưởng Cục Quản lý và Xây dựng công trình thủy lợi điện: Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường các tỉnh, thành phố khu vực Bắc Bộ, Thanh Hóa và Nghệ An; các Chủ đầu tư xây dựng công trình xây dự án xây dựng mới, sửa chữa, nâng cấp công trình thủy lợi khu vực Bắc Bộ, Thanh Hóa và Nghệ An; Giám đốc các đơn vị quản lý, khai thác công trình thủy lợi khu vực Bắc Bộ, Thanh Hóa và Nghệ An.
Để chủ động phòng, chống bảo đảm an toàn công trình thủy lợi và đề phòng ngập lụt, úng, giảm thiểu thiệt hại do mưa lớn gây ra, Cục Quản lý và Xây dựng công trình thủy lợi đề nghị các cơ quan, đơn vị thực hiện nghiêm túc văn bản số 11/BCĐ-BNNMT ngày 1/10/2025 của Ban Chỉ đạo Phòng thủ dân sự quốc gia.
Các đơn vị tăng cường theo dõi chặt chẽ các bản tin dự báo khí tượng thủy văn và mưa, lũ; kiểm tra, rà soát các công trình thủy lợi trọng điểm, bờ kênh tiêu của các hệ thống thủy lợi lớn có nguy cơ xảy ra sự cố để chủ động triển khai phương án ứng phó bảo đảm an toàn; đặc biệt quan tâm an toàn các hồ chứa thủy lợi đang thi công (lưu ý đối với các hạng mục công trình dưới sâu, công trình ngầm, công trình dẫn dòng; sẵn sàng di dời người, máy móc, thiết bị thi công có nguy cơ bị ảnh hưởng…). Đối với hồ thủy lợi xung yếu, có nguy cơ mất an toàn cần xem xét tích nước hạn chế hoặc không tích nước.
Các đơn vị chủ động tổ chức vận hành các hồ chứa nước theo quy trình vận hành được phê duyệt. Đối với các hồ chứa có cửa van điều tiết phải thực hiện nghiêm chế độ quan trắc khí tượng thủy văn chuyên dùng, tính toán lưu lượng nước đến hồ và thực hiện điều chỉnh mực nước hồ để chủ động đón lũ, bảo đảm tuyệt đối an toàn công trình và không xả lũ bất thường gây mất an toàn cho vùng hạ du; thực hiện nghiêm túc việc cảnh báo sớm cho người dân vùng hạ du trước khi hồ chứa xả lũ và khi có nguy cơ xảy ra sự cố. Sau khi kết thúc đợt mưa cần đánh giá lại việc thực hiện quy trình vận hành, quy trình vận hành cửa van; báo cáo cấp có thẩm quyền phê duyệt điều chỉnh (nếu có).
Đặc biệt, khẩn trương tiêu nước đệm trong hệ thống thủy lợi xuống mức quy định phòng chống úng, ngập bảo đảm chủ động giảm thiểu thiệt hại khi xảy ra mưa lớn và lũ sông ngoài lên cao, hệ thống phải dừng bơm tiêu.
Các đơn vị chuẩn bị sẵn sàng các phương án phòng, chống úng theo quy định của quy trình vận hành để tổ chức vận hành công trình thủy lợi linh hoạt, tránh bị động, nhất là khi phải thực hiện lệnh ngừng tiêu nước vào hệ thống; lưu ý xác định cụ thể phương án phân tiêu nước để bảo đảm an toàn cho các kênh trục chính của hệ thống thủy lợi lớn; tổ chức trực ban 24/24 giờ trong thời gian có mưa, lũ; bố trí nhân lực thường trực tại công trình có nguy cơ xảy ra sự cố; kịp thời xử lý tình huống bất thường theo phương châm “bốn tại chỗ” khi có sự cố công trình.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng đã ban hành Công điện số 7470/CĐ-BNNMT lệnh Giám đốc Công ty Thủy điện Hòa Bình về việc mở 2 cửa xả đáy hồ thủy điện Hòa Bình.
Theo đó, hồi 14h ngày 3/10, mực nước thượng lưu hồ Hòa Bình ở cao trình 115,57m, mực nước hạ lưu 12,67m, lưu lượng về hồ 6.183m3/s, tổng lưu lượng về hạ du 2.228m3/s.
Thực hiện Quy trình vận hành liên hồ chứa trên lưu vực sông Hồng tại Quyết định số 740/QĐ-TTg ngày 17/6/2019 của Thủ tướng Chính phủ, Quyết định số 922/QĐ-TTg ngày 14/5/2025 của Thủ tướng Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy trình vận hành liên hồ chứa trên lưu vực sông Hồng, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường lệnh Giám đốc Công ty Thủy điện Hòa Bình: Mở 1 cửa xả đáy hồ thủy điện Hòa Bình vào hồi 18h và mở tiếp 1 cửa xả đáy vào hồi 24h00 ngày 3/10/2025.
Các đơn vị lực lượng chức năng theo dõi chặt chẽ diễn biến mưa lũ, an toàn công trình, lưu lượng đến hồ, mực nước thượng, hạ lưu hồ chứa kịp thời báo cáo về Bộ Nông nghiệp và Môi trường (qua Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai) và các cơ quan liên quan theo quy định.
Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, từ đêm ngày 5/10 đến hết đêm 7/10, ở khu vực Bắc Bộ, Thanh Hóa và Nghệ An có mưa to đến rất to với lượng mưa phổ biến 100 - 200mm, cục bộ có nơi trên 300mm; riêng khu vực vùng núi và trung du Bắc Bộ phổ biến 150 - 250mm, cục bộ có nơi trên 400mm. Cảnh báo nguy cơ mưa có cường xuất lớn (trên 200mm/3h).