Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu nhiều biến động, Việt Nam đang nổi lên như một “điểm sáng” hiếm hoi của khu vực. Mục tiêu tăng trưởng GDP 10% vào năm 2026 - từng được xem là táo bạo - nay đang dần được các tổ chức quốc tế đánh giá là hoàn toàn khả thi, nếu tiến trình cải cách thể chế và tái cấu trúc nền kinh tế được triển khai đúng hướng.

Sức bật tăng trưởng

Các tổ chức tài chính hàng đầu thế giới liên tục nâng dự báo về sức bật của kinh tế Việt Nam. Ngân hàng Thế giới (WB) và Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) nhất quán nhận định Việt Nam duy trì được sự cân bằng giữa tăng trưởng cao và ổn định vĩ mô - điều mà ít nền kinh tế mới nổi có thể đạt được. Trong khi đó, các ngân hàng lớn như HSBC, Standard Chartered và UOB đã đồng loạt nâng dự báo tăng trưởng năm 2025 của Việt Nam lên khoảng 7,5%, phản ánh niềm tin của nhà đầu tư quốc tế vào sức bật và khả năng chống chịu của nền kinh tế sau giai đoạn suy giảm toàn cầu.

Tốc độ tăng trưởng GDP quý III/2025 vượt 8%, cao nhất kể từ năm 2011, là minh chứng cho thấy nền kinh tế Việt Nam đang chuyển dịch mạnh mẽ về chất. Theo đánh giá của Standard Chartered, Việt Nam đang “chuyển từ nền kinh tế xuất khẩu hàng hóa sang nền kinh tế định hướng giá trị gia tăng và dịch vụ tài chính”, mở ra cơ hội tiếp cận tốt hơn với các dòng vốn quốc tế dài hạn – nền tảng để hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số.

Đột phá thể chế để giải phóng nguồn lực

Để tận dụng “cửa sổ cơ hội” khi dòng vốn toàn cầu đang dịch chuyển mạnh về châu Á, Việt Nam đã và đang thực hiện một bước đi chiến lược: Xây dựng Trung tâm Tài chính quốc tế (IFC) - được xem là nền tảng thể chế mới nhằm huy động nguồn lực toàn cầu cho phát triển kinh tế.

Sáng 4/11, kết luận Phiên họp Chính phủ chuyên đề về 8 nghị định hướng dẫn thực hiện Nghị quyết số 222/2025/QH15 của Quốc hội về Trung tâm Tài chính quốc tế tại Việt Nam, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh, các chính sách về Trung tâm Tài chính quốc tế tại Việt Nam phải đột phá, vượt trội và theo nguyên tắc mở, công khai, minh bạch, thuận lợi nhất cho các chủ thể tham gia.

Thành lập Trung tâm Tài chính quốc tế tại Việt Nam được Đảng, Nhà nước xác định là một trong những đột phá nhằm giải phóng các nguồn lực, thúc đẩy chuyển đổi mô hình tăng trưởng gắn với cơ cấu lại nền kinh tế, thu hút các nguồn lực nước ngoài, góp phần nâng cao năng suất, hiệu quả và năng lực cạnh tranh quốc gia.

Theo Nghị quyết 222/2025/QH15, Việt Nam định hướng xây dựng hai trung tâm tài chính tại Thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng, với mục tiêu lọt top 75 trung tâm tài chính toàn cầu năm 2035 và top 20 vào năm 2045, theo bảng xếp hạng Global Financial Centres Index (GFCI).

Tại Thành phố Hồ Chí Minh chính quyền thành phố dự kiến đầu tư 7 tỷ USD cho hạ tầng IFC, tập trung vào các lĩnh vực ngân hàng, quản lý quỹ, fintech và giao dịch hàng hóa phái sinh. Dự án tòa tháp Saigon Marina cao 55 tầng - trụ sở chính của IFC - dự kiến bắt đầu vận hành trong năm 2026 và hoạt động toàn phần vào năm 2030.

Trong khi đó, IFC Đà Nẵng được định hướng trở thành trung tâm tài chính xanh và tài sản số, đang triển khai cơ chế hành chính đặc thù từ tháng 9/2025, với kế hoạch huy động khoảng 2 tỷ USD đầu tư vào hạ tầng số và công nghệ tài chính.

Ông Jochen Biedermann, Giám đốc Liên minh các Trung tâm Tài chính Quốc tế Thế giới (WAIFC), nhận định rằng mô hình “song cực” này - Thành phố Hồ Chí Minh hướng về tài chính thương mại, Đà Nẵng tập trung công nghệ - tương tự như cách Thượng Hải và Thâm Quyến đã phối hợp để hỗ trợ tăng trưởng cho Trung Quốc.

Giới phân tích cho rằng nếu IFC vận hành đúng hướng, đây sẽ là đòn bẩy tăng trưởng đa tầng, giúp Việt Nam thu hút dòng vốn dài hạn, nâng cấp chuỗi giá trị sản xuất và thúc đẩy chuyển đổi sang kinh tế xanh - những yếu tố cốt lõi để đạt được tăng trưởng hai con số một cách bền vững.

Tuy nhiên, thành công của dự án IFC và mục tiêu tăng trưởng hai con số sẽ phụ thuộc lớn vào việc biến chiến lược thành hành động thực chất – đặc biệt là trong lĩnh vực cải cách thể chế. Các chuyên gia quốc tế khuyến nghị Việt Nam cần sớm hoàn thiện khung pháp lý tương thích với thông lệ quốc tế dành riêng cho các IFC, bao gồm cơ chế trọng tài độc lập, hệ thống tòa án tài chính riêng và các chính sách ưu đãi đầu tư đặc thù.

Bên cạnh đó, quản trị công minh bạch và cải thiện năng lực thực thi sẽ là yếu tố quyết định để xây dựng niềm tin của nhà đầu tư toàn cầu, nhất là trong giai đoạn IFC bắt đầu vận hành. Theo WB, Việt Nam đang sở hữu dư địa tài khóa lành mạnh và nợ công trong ngưỡng an toàn, cho phép Chính phủ đẩy mạnh đầu tư công chiến lược để hỗ trợ hạ tầng kinh tế số và thể chế tài chính hiện đại.

Cộng đồng tài chính quốc tế đánh giá Việt Nam đang đứng trước một cơ hội hiếm có: dòng vốn toàn cầu đang tái định vị sang châu Á, trong khi Việt Nam hội tụ đủ yếu tố – ổn định chính trị, dân số trẻ, năng lực sản xuất cạnh tranh và quyết tâm cải cách. Nếu tận dụng tốt, Việt Nam không chỉ đạt tăng trưởng hai con số mà còn có thể định vị lại vai trò của mình trong bản đồ tài chính khu vực, chuyển mình từ “công xưởng của châu Á” trở thành trung tâm tài chính – sản xuất – công nghệ của thế giới mới.

Khi Trung tâm Tài chính quốc tế vận hành thực chất và cải cách thể chế đi vào chiều sâu, mục tiêu tăng trưởng hai con số sẽ không chỉ là kỳ vọng trên giấy, mà là thành quả được quốc tế công nhận – một dấu mốc mới của kinh tế Việt Nam hiện đại.