Hàng triệu ha đất nông nghiệp. Hơn 12 triệu tấn gạo. Đó là quy mô kinh hoàng của tình trạng nhiễm kim loại nặng ở Trung Quốc mà báo chí nước này mới tiết lộ.

Những công bố gây sốc trên được tuần báo “Kinh tế Trung Quốc” đưa ra ngày 22/2. Đây là một nguồn tin đáng tin cậy vì tuần báo trên là ấn phẩm của tờ “Nhân dân Nhật báo”. Thế là một quả “bom tấn” nữa lại nổ tung dư luận trong tuần lễ mà vấn đề an toàn thực phẩm ở Trung Quốc lại trở thành tâm điểm chú ý. Tuần trước, tạp chí “Tân Thế kỷ” ở Bắc Kinh đưa tin có tới 10% gạo trồng ở Trung Quốc bị nhiễm các kim loại nặng độc hại như cadmi (Cd), một trong ba kim loại bị coi là nguy hiểm nhất với cơ thể con người, có khả năng gây ung thư.

Trong khi đó, tuần báo “Kinh tế Trung Quốc” dẫn các nhà nghiên cứu thuộc Viện Khoa học nước này cho biết vấn nạn ô nhiễm kim loại nặng đã gây thiệt hại nặng nề ở những tỉnh Tây Nam và miền Nam giàu tài nguyên như Vân Nam, Hồ Nam, Quảng Đông và Quảng Tây, trong đó mức độ tác hại đến con người là “cực kỳ nghiêm trọng”. Sau nhiều năm khai mỏ quá mức, nhiều ngôi làng ở gần các mỏ đã bị biến thành những “làng ung thư”.

Nông dân trồng lúa ở tỉnh Vân Nam, một trong những địa phương bị ô nhiễm kim loại nặng. Ảnh: Internet

Dẫn thống kê năm 2007 của Bộ Đất đai và Tài nguyên, báo trên cho biết, thiệt hại kinh tế ước tính của gạo nhiễm kim loại nặng lên đến 20 tỷ nhân dân tệ (hơn 3 tỷ USD) mỗi năm. Bộ trưởng Bộ Đất đai và Tài nguyên lúc đó là Sun Wensheng từng cảnh báo rằng, vấn đề ô nhiễm đất đã lên đến mức báo động, với ít nhất 10% trong tổng số 120 triệu ha đất nông nghiệp Trung Quốc bị nhiễm kim loại và các chất gây ô nhiễm khác. Nhưng dường như cảnh báo đó cùng một loạt những phát hiện của giới khoa học Trung Quốc đã không nhận được sự quan tâm cần thiết.

Tuần báo “Kinh tế Trung Quốc” cho biết, một quan chức cao cấp ở một trong những tỉnh sản xuất lúa mỳ chính đã ngăn cản các nhà khoa học công bố vấn đề ô nhiễm nặng nề vì theo quan chức này, kết quả nghiên cứu quá “u ám” để công khai với dư luận.

Tình trạng ngộ độc kim loại đã lan rộng, với một loạt vụ việc xảy ra ở các tỉnh Hồ Nam, Thiểm Tây, Giang Tô, Sơn Đông và Quảng Đông được truyền thông Trung Quốc đưa tin trong vài tháng gần đây. Tháng trước, hơn 200 trẻ em (từ 9 tháng đến 16 tuổi) ở tỉnh An Huy bị ngộ độc chì mà thủ phạm là các nhà máy luyện kim gần đó. Thống kê chính thức cho thấy ít nhất đã xảy ra 9 vụ ngộ độc chì trong năm ngoái, còn năm 2009 đã chứng kiến 12 vụ ô nhiễm kim loại nghiêm trọng.

Ngay cả Thủ tướng Ôn Gia Bảo và Bộ trưởng Môi trường Zhou Shengxian cũng thừa nhận rằng ô nhiễm kim loại đã trở thành một trong những vấn nạn ô nhiễm tồi tệ nhất mà Trung Quốc đang phải đối mặt và họ cam kết sẽ sớm bắt đầu những chiến dịch “làm sạch”.

Tuần này, trên website của mình, Bộ Môi trường Trung Quốc cho biết đã có 14 tỉnh bị liệt vào danh sách chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của tình trạng ô nhiễm kim loại nặng. Danh sách này nằm trong một chương trình xử lý ô nhiễm trong kế hoạch 5 năm sắp tới đã được Quốc vụ viện thông qua. Song, bộ trên không công bố thêm chi tiết cụ thể nào về chương trình này.

Trung Sơn (P/v TTXVN tại Hồng Công)