Theo tờ "Thời báo New York" (Mỹ) ngày 20/11, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc cuối tuần qua đã bất ngờ chỉ thị cho các ngân hàng thương mại nước này dự trữ thêm tiền mặt. Đây là lần thứ hai trong tháng này Trung Quốc ra chỉ thị trên và là dấu hiệu khẳng định Bắc Kinh sẽ chống lại việc giảm giá đồng USD của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED).  

Ngân hàng thương mại Trung Quốc dự trữ thêm tiền mặt.

Theo lệnh này, từ ngày 29/11, các ngân hàng thương mại sẽ phải chuyển thêm 0,5% tài sản của họ sang các tài khoản sinh lời rất thấp tại Ngân hàng Trung ương (Ngân hàng Nhân dân) Trung Quốc. Ngân hàng Trung ương Trung Quốc chủ yếu dựa vào các khoản dự trữ đồng nhân dân tệ (NDT) để có thể mua đồng USD, euro và các đồng tiền khác, với mục đích ngăn chặn đồng NDT tăng giá. Bắc Kinh khẳng định các chính sách tiền tệ gần đây của FED trên thực tế đã làm mất giá đồng USD. Theo tờ "Thời báo New York",  Ngân hàng Trung ương Trung Quốc ra lệnh này là "nhằm tăng cường quản lý khả năng thanh toán và kiểm soát tiền mặt cũng như tín dụng".

Các nhà kinh tế nhận định Ngân hàng Trung ương Trung Quốc đã lựa chọn quan điểm chính sách rất hợp lý để tiếp tục giữ giá đồng NDT so với USD khi FED đang cố gắng tăng nguồn cung đồng USD. Ngày 19/11, Qu Hongbin - đồng trưởng phòng nghiên cứu kinh tế châu Á thuộc Ngân hàng HSBC (Anh) - nhận định động thái trên chứng tỏ Ngân hàng Trung ương Trung Quốc đang chuẩn bị làm tất cả những gì có thể để ngăn chặn tác động của chính sách giảm giá đồng USD của FED. Trước đó, hầu hết các nhà kinh tế phương Tây - và thậm chí một số nhà kinh tế Trung Quốc - dự đoán Ngân hàng Trung ương Trung Quốc sẽ tăng lãi suất thay vì ra lệnh tăng các khoản dự trữ tiền tệ vì lãi suất cao hơn sẽ giúp làm dịu hoạt động trong nền kinh tế Trung Quốc, hiện có khả năng phát triển quá nóng.

Chính phủ Trung Quốc cũng đang nỗ lực kìm giá đồng NDT. Đồng NDT được định giá thấp hơn đồng USD có ý nghĩa rất quan trọng cho sự trỗi dậy của Trung Quốc - nước xuất khẩu lớn nhất thế giới. Thặng dư thương mại khổng lồ của Trung Quốc đã tạo ra nhiều việc làm cho người dân Trung Quốc, mặc dù những người chỉ trích cho rằng điều đó không có lợi cho các đối tác thương mại của nước này. Trung Quốc cũng đang nhanh chóng sản xuất các thiết bị thông tin liên lạc viễn thông, ô tô, tấm thu năng lượng mặt trời và các loại hàng hóa hiện đại khác để cạnh tranh trực tiếp với Mỹ, chứ không phải với các nền kinh tế mới nổi. Do đó, khi đồng NDT được định giá thấp hơn so với đồng USD, các công ty Trung Quốc sẽ giành ưu thế cạnh tranh xuất khẩu và nhờ giá hàng hóa xuất khẩu thấp hơn, các công ty Trung Quốc đã tạo được chỗ đứng vững chắc trên thị trường Mỹ.

Để đối phó với lạm phát, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc đang hạn chế người dân và các công ty mua chứng khoán, trái phiếu và bất động sản. Gần đây nhất, Bộ Thương mại tuyên bố sẽ thắt chặt các khoản đầu tư vào các nhà máy mới và nhiều dự án lớn khác. Ngân hàng Trung ương Trung Quốc đã ra lệnh cho các ngân hàng thương mại lớn để lại 17,5% các khoản tiền gửi của họ tại ngân hàng này. Theo lệnh mới, tỷ lệ này sẽ tăng lên 18% vào ngày 29/11. Các nhà kinh tế của Goldman Sachs dự đoán Trung Quốc có thể sẽ ra lệnh cho các ngân hàng thương mại tăng thêm dự trữ một lần nữa vào cuối năm nay để hạn chế cho vay và kiểm soát lạm phát. 

Hữu Trung (P/v TTXVN tại New York)