Phát biểu tại buổi họp báo công bố các hoạt động kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống ngành Nông nghiệp và Môi trường (1945-2025), ông Cường cho biết, trong giai đoạn tới, tổ chức lại sản xuất và tái cơ cấu ngành sẽ được tiếp thêm sức mạnh từ “tứ trụ” Nghị quyết của Bộ Chính trị. Các trụ cột bao gồm: Nghị quyết 57 về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; Nghị quyết 59 về hội nhập quốc tế trong tình hình mới; Nghị quyết 66 về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật; Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân.

Ông nhấn mạnh, nếu con người và đất đai là nguồn tài nguyên, là “vốn cố định” của quốc gia, trí tuệ và công nghệ chính là “vốn lưu động”, là động lực then chốt để đất nước bứt phá trong kỷ nguyên mới. Đây là yêu cầu trọng tâm để nông nghiệp phát triển theo hướng hiện đại, khai thác hợp lý tài nguyên và nâng cao giá trị gia tăng.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến khẳng định thêm, nông nghiệp không chỉ là trụ cột của Việt Nam mà còn của toàn cầu. Bảo đảm lương thực cho 8 tỷ người là nhiệm vụ trọng yếu, nhất là trong bối cảnh thế giới đang đối mặt với thiên tai cực đoan, dịch bệnh và xung đột địa chính trị. Theo ông, nông nghiệp luôn giữ vai trò nền tảng để ổn định an ninh lương thực, an sinh xã hội cả trong nước và quốc tế.

Trên nền tảng khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, nông nghiệp Việt Nam có cơ sở vững chắc để tiếp tục phát huy lợi thế, khẳng định vị thế quốc gia trong giai đoạn phát triển mới.

Không cường điệu khi nhận định Việt Nam “nuôi cả thế giới”

Tại họp báo, ông Phạm Văn Duy, Phó Cục trưởng Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường cho biết, nông sản Việt Nam hiện đã xuất khẩu tới hơn 190 quốc gia và vùng lãnh thổ. Đây là minh chứng cho năng lực sản xuất, chế biến và hội nhập quốc tế của ngành, khi nông sản Việt Nam gần như có mặt ở toàn bộ thị trường toàn cầu.

Theo ông Duy, Việt Nam đang ở nhóm các quốc gia xuất khẩu hàng đầu thế giới ở nhiều ngành hàng chủ lực.

Năm 2024, xuất khẩu gạo đạt khoảng 9 triệu tấn, đưa Việt Nam giữ vị trí thứ ba toàn cầu, chỉ sau Ấn Độ và Thái Lan. Với sản lượng trên 39 triệu tấn lúa, Việt Nam không chỉ đảm bảo vững chắc an ninh lương thực quốc gia mà còn đóng góp quan trọng vào an ninh lương thực thế giới.

Trong lĩnh vực thủy sản, xuất khẩu của Việt Nam duy trì giá trị xấp xỉ 10 tỷ USD, đứng trong nhóm ba quốc gia xuất khẩu thủy sản lớn nhất thế giới, chỉ sau Trung Quốc và Na Uy. Dù từng đạt 11 tỷ USD vào năm 2022, ngành vẫn cho thấy khả năng phục hồi tốt sau biến động do đại dịch.

Cà phê Việt Nam tiếp tục giữ vững vị trí thứ hai thế giới, chỉ sau Brazil, với sản lượng hàng năm khoảng 1,6-1,8 triệu tấn và kim ngạch hơn 4,5 tỷ USD. Rau quả Việt Nam cũng vươn lên mạnh mẽ, nằm trong nhóm 15 nước xuất khẩu hàng đầu nhờ lợi thế khí hậu và khả năng chế biến sâu. Các ngành hàng như hạt điều, hồ tiêu, cao su, gỗ và sản phẩm gỗ đều duy trì mức xuất khẩu cao, tạo nên hệ trụ cột quan trọng của thương mại nông sản Việt Nam.

“Từ những con số đó, có thể nói rằng nhận định Việt Nam ‘nuôi cả thế giới’ không phải là cường điệu. Nông nghiệp Việt Nam đang thực sự đóng vai trò quan trọng trong việc cung ứng lương thực, thực phẩm cho hàng trăm quốc gia,” ông Duy khẳng định.

Dư địa tăng trưởng còn rộng mở

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến cho biết, kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản 10 tháng đầu năm 2025 đạt hơn 58 tỷ USD, tăng gần 13-14% so với cùng kỳ, với thặng dư thương mại xấp xỉ 17 tỷ USD. Các nhóm hàng chủ lực như gạo, cà phê, rau quả, thủy sản và gỗ đều ghi nhận mức tăng trưởng tích cực. “Mục tiêu cả năm đạt khoảng 65-67 tỷ USD là khả thi nếu tiếp tục duy trì tốc độ phục hồi và tận dụng tốt các hiệp định thương mại tự do”, ông khẳng định.

Theo Thứ trưởng, dư địa tăng trưởng vẫn còn rất lớn khi khoa học công nghệ, logistics và chuyển đổi số được ứng dụng sâu rộng trong sản xuất, chế biến và tiêu thụ nông sản. Ông cho rằng khi hạ tầng vùng nguyên liệu, kho lạnh, logistics, điện và thủy lợi được đầu tư đồng bộ, kết hợp với công nghệ chế biến sâu, trí tuệ nhân tạo và truy xuất nguồn gốc số, nông nghiệp Việt Nam sẽ có những bước nhảy vọt về chất lượng và giá trị.

Hiện nay, cả nước có khoảng 16 triệu ha đất nông nghiệp, trong đó 14,7 triệu ha đang được sử dụng. Tuy vậy, nhiều vùng vẫn thiếu hạ tầng, khiến chi phí logistics cao và hạn chế hiệu quả xuất khẩu, đặc biệt là ở Đồng bằng sông Cửu Long. Nếu khắc phục được điểm nghẽn này, Việt Nam có thể bứt phá mạnh ở nuôi trồng thủy sản, phát triển rừng gỗ lớn và mở rộng chế biến tinh.

“Đi cùng với tăng trưởng là yêu cầu kiểm soát chặt tài nguyên, môi trường và phát thải. Phát triển nông nghiệp phải song hành với bảo vệ môi trường – đó là con đường duy nhất để nâng cao chất lượng tăng trưởng và giữ vững vị thế trong chuỗi cung ứng lương thực thế giới”, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến nhấn mạnh.