Sự phổ biến của các công cụ AI, đặc biệt là chatbot như ChatGPT, khiến các trường học và giáo viên phải đau đầu để xác định ranh giới giữa việc sử dụng công nghệ hỗ trợ và gian lận học thuật.
Biểu tượng của OpenAI và ChatGPT. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN
Giáo viên cho rằng các bài tập về nhà như báo cáo sách, bài kiểm tra mang về và bài luận văn đã trở nên lỗi thời và việc giao những bài tập này không khác gì khuyến khích học sinh gian lận.
Ông Casey Cuny, một giáo viên tiếng Anh 23 năm kinh nghiệm, nhận định “gian lận đang ở mức kỷ lục, tệ nhất trong sự nghiệp của tôi". Ông cho biết, bất cứ bài tập nào giao về nhà, giáo viên đều phải mặc định là học sinh sẽ dùng AI để hoàn thành.
Thay vì lo lắng học sinh có dùng AI hay không, câu hỏi hiện tại là làm thế nào để các trường học thích nghi, vì nhiều phương pháp giảng dạy và đánh giá truyền thống không còn hiệu quả. Sự phát triển nhanh chóng của AI đang làm thay đổi cách học, cách dạy và tạo ra sự bối rối về định nghĩa gian lận.
Để ứng phó, nhiều giáo viên đã thay đổi phương pháp giảng dạy và đánh giá. Ông Casey Cuny, giáo viên trung học ở California, yêu cầu học sinh làm hầu hết bài viết ngay tại lớp. Ông sử dụng phần mềm để giám sát màn hình máy tính của học sinh, thậm chí khóa màn hình hoặc chặn truy cập các trang web nhất định. Ông Cuny cũng tích hợp AI vào bài giảng, dạy học sinh cách sử dụng AI như một công cụ hỗ trợ học tập "để các em học với AI thay vì gian lận với AI".
Tại Oregon, cô Kelly Gibson, một giáo viên trung học, cũng chuyển sang hình thức viết bài tại lớp và áp dụng các bài kiểm tra miệng để học sinh trình bày hiểu biết của mình về các bài đọc. Nhiều giáo viên tại Đại học Carnegie Mellon đã quay lại phương pháp kiểm tra bằng bút và giấy hoặc chuyển sang "phòng học đảo ngược", nơi bài tập về nhà được làm ngay tại lớp.
Nhiều học sinh cho biết họ thường dùng AI với mục đích tốt, như để nghiên cứu, chỉnh sửa hoặc tóm tắt các văn bản khó. Tuy nhiên, họ không biết ranh giới ở đâu.
Lily Brown, một sinh viên năm hai đại học, dùng ChatGPT để dàn ý bài luận và tóm tắt các bài đọc. Cô băn khoăn: "Liệu việc tóm tắt bài đọc có phải là gian lận không? Dàn ý có phải là gian lận không? Nếu tôi viết một bài luận bằng lời của mình và hỏi AI cách cải thiện, hoặc để AI chỉnh sửa bài, thì có phải là gian lận không". Nhiều sinh viên cho rằng, mặc dù quy định trên đề cương môn học có ghi "Không dùng AI để viết luận và hình thành ý tưởng", nhưng vẫn còn nhiều "vùng xám". Họ ngại hỏi giáo viên vì sợ bị coi là gian lận.
Tại Mỹ, các trường học thường để giáo viên tự quyết định về chính sách AI, dẫn đến sự thiếu nhất quán. Một số giáo viên cho phép dùng Grammarly, một công cụ AI hỗ trợ viết, trong khi những người khác lại cấm, vì công cụ này cũng có thể viết lại câu. Ban đầu, nhiều trường cấm sử dụng AI sau khi ChatGPT ra mắt vào cuối năm 2022. Tuy nhiên, quan điểm đã thay đổi. Thuật ngữ "AI literacy" đã trở nên phổ biến, nhấn mạnh việc cân bằng giữa lợi ích và rủi ro của AI.
Nhiều trường đại học, trong đó có Đại học California, Berkeley và Đại học Carnegie Mellon, đã thành lập các nhóm chuyên trách để soạn thảo hướng dẫn chi tiết hơn cho giảng viên và sinh viên. Đại học Berkeley yêu cầu giảng viên phải đưa ra một tuyên bố rõ ràng trong đề cương môn học về kỳ vọng đối với việc sử dụng AI. Họ đưa ra ba lựa chọn: yêu cầu dùng AI, cấm hoàn toàn, hoặc cho phép dùng một phần.
Tại Đại học Carnegie Mellon, số vụ vi phạm học thuật liên quan đến AI đã tăng mạnh. Nhiều trường hợp, sinh viên không hề biết mình đã vi phạm. Chẳng hạn, một sinh viên dùng công cụ dịch thuật DeepL để dịch bài làm của mình sang tiếng Anh, nhưng không biết rằng công cụ này cũng đã thay đổi ngôn ngữ của cậu, khiến bài bị phần mềm phát hiện gian lận gắn cờ.
Việc thực thi các chính sách liêm chính học thuật trở nên phức tạp hơn, vì việc sử dụng AI rất khó phát hiện và chứng minh. Giáo viên cũng ngần ngại buộc tội học sinh vì không muốn cáo buộc sai.
Để tạo ra sự rõ ràng, Đại học Carnegie Mellon đã đưa ra hướng dẫn chi tiết, trong đó nêu rõ việc cấm hoàn toàn AI "không phải là một chính sách khả thi" trừ khi giáo viên thay đổi cách dạy và đánh giá học sinh.
Cô Emily DeJeu, giáo viên tại trường kinh doanh thuộc Đại học Carnegie Mellon, đã thay thế bài luận về nhà bằng các bài kiểm tra ngay tại lớp trên máy tính. Cô cho rằng việc kỳ vọng một học sinh 18 tuổi tự kỷ luật là "không hợp lý", và trách nhiệm của giáo viên là phải xây dựng các "hàng rào bảo vệ".