Phát biểu tại cuộc họp cấp cao, Tổng thư ký LHQ António Guterres nhấn mạnh: “Câu hỏi không còn là liệu AI có thay đổi thế giới hay không - điều đó đang diễn ra rồi. Vấn đề là liệu chúng ta có quản trị được sự chuyển mình đó hay để AI quản trị chúng ta”. Ông cho biết sự kiện hôm nay đặt nền móng cho một hệ sinh thái AI toàn cầu dựa trên 3 trụ cột gồm chính sách, khoa học và năng lực. Đây là biểu hiện rõ nét của “chủ nghĩa đa phương hiện đại” - linh hoạt, toàn diện và dựa trên tinh thần trách nhiệm chung.

Tổng thư ký nhấn mạnh mục tiêu của Đối thoại toàn cầu là xây dựng các hệ thống AI an toàn, đáng tin cậy; thúc đẩy khả năng tương tác giữa các cơ chế quản trị; và khuyến khích đổi mới, bình đẳng cho tất cả mọi người. Ông khẳng định lần đầu tiên, mọi quốc gia trên thế giới sẽ có tiếng nói trong các thảo luận về AI. Sáng kiến này sẽ bao quát các khía cạnh xã hội, kinh tế, đạo đức, kỹ thuật, văn hóa và ngôn ngữ của AI, đồng thời bổ sung cho các nỗ lực đang diễn ra tại Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), Nhóm các nước công nghiệp phát triển hàng đầu (G7) và các tổ chức khu vực. Đây cũng sẽ là nơi phối hợp bền vững và toàn diện cho các hoạt động quản trị AI trên toàn cầu.

Một cột mốc quan trọng khác là việc thành lập Hội đồng Khoa học độc lập quốc tế về AI trực thuộc LHQ, với vai trò tư vấn khách quan về các khía cạnh khoa học và công nghệ của AI. Về mặt năng lực, ông Guterres tiết lộ ông đã đệ trình một báo cáo về các phương án tài chính nhằm thu hẹp khoảng cách AI giữa các quốc gia, đặc biệt là hỗ trợ các nước đang phát triển.

Về phần mình, Chủ tịch Đại hội đồng LHQ Annalena Baerbock nêu rõ: “Máy in từng mở mang trí tuệ con người. Cách mạng công nghiệp từng tái định hình xã hội. Internet đã kết nối thế giới. Và giờ đây, AI đang đặt ra thách thức và cơ hội mới”. Bà nhấn mạnh rằng Thoả thuận số toàn cầu - văn kiện quốc tế đầu tiên về quản trị AI - chính là nền tảng để hình thành Đối thoại Toàn cầu và Hội đồng Khoa học độc lập. Mục tiêu là đảm bảo mọi quốc gia, dù lớn hay nhỏ, đều có tiếng nói trong việc định hình công nghệ này.

Tuy nhiên, bà cũng cảnh báo rằng phần lớn lợi ích từ thị trường AI trị giá hàng nghìn tỷ USD hiện nay đang tập trung vào một số ít quốc gia, trong khi phần lớn thế giới, đặc biệt là các nước Nam bán cầu, đang bị bỏ lại phía sau. Ngoài ra, nhu cầu năng lượng khổng lồ của AI, nếu không được đáp ứng bằng năng lượng sạch, có thể làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng khí hậu. Bà nhấn mạnh thế giới cần khai thác tiềm năng của AI, giảm thiểu rủi ro và bảo đảm công bằng trong tiếp cận công nghệ.

Cuộc họp cấp cao lần này diễn ra bên lề Tuần lễ cấp cao của Đại hội đồng LHQ khóa 80, quy tụ đại diện các quốc gia thành viên, tổ chức quan sát, cơ quan chuyên môn của LHQ cùng nhiều bên liên quan khác. Cuộc họp nhằm khởi động Đối thoại toàn cầu về quản trị AI và cùng nhau thảo luận về các hướng tiếp cận mang tính toàn diện và có trách nhiệm đối với quản trị trí tuệ nhân tạo trong thời đại mới.