Kênh RT của Liên bang Nga trưa 21/8, theo giờ địa phương, cho biết Bắc Kinh tự định vị mình là trung lập trong khi từ chối ủng hộ các lệnh trừng phạt chống lại Liên bang Nga.

Dẫn tuyên bố của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, RT cho biết thêm Kiev không cần các đảm bảo an ninh từ Trung Quốc bởi vì Bắc Kinh đã thất bại trong việc ngăn chặn hoặc dừng cuộc xung đột giữa Moskva (Moscow) và Kiev.

Phát biểu trước các phóng viên vào thứ Tư (20/8), nhà lãnh đạo Ukraine đã bình luận về những đảm bảo an ninh tiềm năng mà Kiev có thể nhận được từ các đối tác sau khi cuộc chiến với Liên bang Nga kết thúc. Tuy nhiên, Tổng thống Zelensky nhấn mạnh rằng ông không muốn Trung Quốc trở thành một trong những bên bảo đảm duy trì hòa bình.

Ông Zelensky nói: “Trước hết, Trung Quốc đã không giúp chúng tôi ngăn chặn cuộc chiến này ngay từ đầu”, đồng thời cho biết thêm Bắc Kinh “không làm gì cả” để ngăn chặn việc Crimea ly khai và tiếp tục cáo buộc Trung Quốc đứng ngoài khi xung đột leo thang vào năm 2022.

Nhà lãnh đạo Ukraine nói: “Đó là lý do tại sao chúng tôi không cần những bên bảo đảm đã không giúp Ukraine khi điều đó thực sự cần thiết sau ngày 24/2/(2022)”.

Theo RT, phát biểu của nhà lãnh đạo Ukraine được đưa ra sau khi Ngoại trưởng Liên bang Nga Sergey Lavrov gợi ý rằng Moskva ủng hộ các đảm bảo an ninh vững chắc cho Ukraine, đồng thời không loại trừ khả năng chúng có thể được cung cấp bởi các thành viên Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, bao gồm cả các nước phương Tây cũng như Trung Quốc.

Tuy nhiên, ông Lavrov nhấn mạnh rằng những đảm bảo này phải mang tính “bình đẳng” và không bao giờ được nhắm vào Liên bang Nga.

RT cho biết thêm Trung Quốc tự định vị mình là một bên trung lập trong xung đột Ukraine và từ chối tham gia các lệnh trừng phạt chống lại Liên bang Nga.

Bắc Kinh kêu gọi cả hai bên tiến hành đàm phán hòa bình, đồng thời cho rằng một trong những nguyên nhân của xung đột là sự mở rộng của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).

Năm 2023, Bắc Kinh đã công bố một bản ghi nhớ 12 điểm, kêu gọi ngừng bắn, nối lại đàm phán hòa bình, bảo vệ dân thường, đảm bảo an toàn hạt nhân, và chấm dứt các lệnh trừng phạt đơn phương.

Sau hội nghị thượng đỉnh giữa Tổng thống Liên bang Nga Vladimir Putin và người đồng cấp Mỹ Donald Trump tại Alaska vào hôm 15/8, Trung Quốc tuyên bố “ủng hộ tất cả các nỗ lực có lợi cho việc giải quyết hòa bình cuộc khủng hoảng (Ukraine),” đồng thời nhấn mạnh rằng Trung Quốc “vui mừng khi thấy Liên bang Nga và Mỹ duy trì liên lạc, (và) cải thiện quan hệ”.

Liên quan tới việc đảm bảo an ninh cho Ukraine, ngày 20/8, Phó Tổng thống Mỹ JD Vance cho rằng các nước châu Âu nên chịu phần lớn gánh nặng trong việc đảm bảo an ninh cho Ukraine và Mỹ sẽ chỉ giữ vai trò tối thiểu.

Trả lời phỏng vấn trên kênh truyền hình Fox News (Mỹ) ngày 20/8, Phó Tổng thống Vance nói rõ Washington không nên gánh vác trách nhiệm chính trong việc bảo đảm an ninh cho Ukraine mà chỉ hỗ trợ khi cần để chấm dứt xung đột. Theo ông, châu Âu cần đóng vai trò dẫn dắt và hướng đi này phù hợp với kỳ vọng của Tổng thống Donald Trump.

Cũng theo Phó Tổng thống Vance, Mỹ và các đồng minh đang thảo luận về các biện pháp bảo đảm an ninh cho Ukraine nhưng chưa đạt được thỏa thuận. Ông cho biết Washington sẽ chưa đưa ra cam kết cụ thể cho tới khi xác định được các điều kiện cần thiết cho việc chấm dứt xung đột.

Trong diễn biến khác, trong một cuộc trao đổi với nhóm nhỏ các đồng minh, Thứ trưởng Quốc phòng Mỹ phụ trách chính sách Elbridge Colby cũng nói Washington sẽ chỉ đóng vai trò tối thiểu trong bất kỳ đảm bảo an ninh nào cho Kiev, đồng nghĩa với việc gánh nặng duy trì hòa bình lâu dài sẽ chủ yếu do châu Âu gánh vác.

Trong khi đó, Politico dẫn nguồn tin ngoại giao cho biết các cuộc họp kín của lãnh đạo quốc phòng NATO trong hai ngày 19 - 20/8 cũng đang làm dấy lên quan ngại về khả năng Mỹ sẽ không đưa ra cam kết cụ thể trong việc bảo vệ Ukraine, mà để châu Âu đi đầu trong công tác này.

Hôm 19/8, Tổng thống Trump khẳng định Mỹ sẽ không có binh sĩ hiện diện ở Ukraine mà chỉ hỗ trợ hoạt động điều phối và ung cấp các phương tiện bảo đảm an ninh cho các đồng minh châu Âu. Trả lời phỏng vấn trên kênh Fox News, ông Trump nói Mỹ có thể đóng vai trò "hỗ trợ từ trên không" nhưng không nêu chi tiết. Ông cũng cho biết một số quốc gia châu Âu, trong đó có Pháp, Đức và Anh, sẵn sàng triển khai binh sĩ để đảm bảo một thỏa thuận hòa bình.

Bảo đảm an ninh cho Ukraine là trọng tâm trong cuộc họp mở rộng ngày 18/8 tại Nhà Trắng, với sự tham dự của Tổng thống Trump, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và nhiều lãnh đạo châu Âu. Nội dung thảo luận xoay quanh kết quả cuộc gặp trước đó giữa Tổng thống Trump và người đồng cấp Nga Vladimir Putin tại Alaska, cũng như thảo luận để tìm kiếm các giải pháp cho xung đột hiện nay.

Theo nguồn tin của nhật báo The Times, các nước châu Âu mong muốn Mỹ sẽ triển khai tiêm kích tới Romania để tăng cường bảo đảm an ninh cho Ukraine. Hiện các lãnh đạo quân sự cấp cao của châu lục này đang thảo luận về khả năng Mỹ triển khai F-35 tới Romania, nơi NATO đang xây dựng căn cứ không quân lớn nhất của châu Âu. The Times cho biết châu Âu muốn có sự bảo đảm về việc tiếp tục sử dụng hệ thống vệ tinh GPS và an ninh của Mỹ tại Ukraine, đồng thời muốn Washington cam kết cung cấp cho Kiev các tổ hợp tên lửa phòng không Patriot và NASAMS.

Cũng trong ngày 20/8, Canada khẳng định ủng hộ mạnh mẽ Ukraine và hoan nghênh thiện chí của Mỹ trong việc hỗ trợ bảo đảm an ninh cho Kiev, coi đây là điều thiết yếu cho một thỏa thuận hòa bình lâu dài. Tham mưu trưởng Quốc phòng Canada Jennie Carignan đã tham gia cuộc thảo luận trực tuyến với 32 nước thành viên NATO nhằm tìm kiếm phương án duy trì hòa bình ở Ukraine nếu lệnh ngừng bắn có hiệu lực.