Theo hãng thông tấn TASS, khi được hỏi liệu các bảo đảm an ninh dự kiến dành cho Ukraine có gắn với khả năng Kiev phải nhượng bộ lãnh thổ hay không, ông Trump trả lời: “Thành thật mà nói, họ đã mất lãnh thổ rồi. Ý tôi là những vùng đó đã không còn nữa”.

Ông cho biết Washington đang phối hợp với châu Âu trong vấn đề này, đồng thời nhấn mạnh vai trò then chốt của các nước châu Âu trong việc xây dựng các bảo đảm an ninh nhằm ngăn xung đột tái diễn.

“Chúng tôi đang làm việc với châu Âu và họ sẽ là một phần rất quan trọng. Mục tiêu là bảo đảm xung đột không bùng phát trở lại”, ông nói thêm.

Trong bối cảnh sức ép từ Mỹ gia tăng, dư luận Ukraine vẫn phản đối mạnh mẽ các điều kiện của Nga. Theo tờ Kyiv Independent, nhiều người dân Ukraine khẳng định sẽ bác bỏ hoàn toàn nếu những nhượng bộ lãnh thổ được đưa ra trưng cầu ý dân.

Tuần trước, Tổng thống Volodymyr Zelensky tuyên bố mọi quyết định liên quan đến nhượng bộ lãnh thổ nhằm chấm dứt cuộc xung đột – vốn được đề cập trong một kế hoạch hòa bình có sự hậu thuẫn của Mỹ – phải do người dân Ukraine quyết định, kể cả thông qua trưng cầu dân ý.

Tuy nhiên, theo quy định hiện hành, Ukraine không thể tổ chức trưng cầu dân ý hay bầu cử trong thời gian áp dụng thiết quân luật.

Khi Nga đang tăng cường các đợt tấn công bằng tên lửa và thiết bị bay không người lái trên khắp Ukraine, hàng nghìn binh sĩ vẫn đang giữ phòng tuyến ở miền Đông, nhiều người Ukraine cho rằng việc tổ chức bỏ phiếu giữa lúc chiến sự diễn ra là điều phi thực tế.

Sau lời kêu gọi gần đây của Tổng thống Trump về việc tổ chức bầu cử, ông Zelensky cho biết ông sẵn sàng cân nhắc khả năng này trong thời chiến, nhưng với điều kiện Mỹ và châu Âu phải bảo đảm an ninh – điều chỉ có thể thực hiện nếu Nga chấp thuận một lệnh ngừng bắn.

Vấn đề nhượng bộ lãnh thổ tiếp tục là điểm then chốt trong các cuộc đàm phán giữa Mỹ và Ukraine. Luật pháp Ukraine hiện không cho phép tổ chức trưng cầu dân ý đối với những vấn đề có thể đe dọa toàn vẹn lãnh thổ quốc gia.

Một trong những yêu cầu cốt lõi của Nga, đồng thời được Mỹ ủng hộ, là Ukraine phải rút toàn bộ lực lượng khỏi tỉnh Donetsk – khu vực đã bị chiến tranh tàn phá kể từ năm 2014. Sau bốn năm xung đột, Nga đã kiểm soát thêm khoảng 1/3 diện tích Donetsk, nắm giữ từ 67% đến 69% khu vực này tính đến tháng 8.

Tuy vậy, “vành đai pháo đài” - gồm các đô thị được phòng thủ kiên cố như Sloviansk, Kramatorsk, Druzhkivka và Kostiantynivka - vẫn nằm dưới quyền kiểm soát của Ukraine.

Một khảo sát gần đây của Viện Xã hội học Quốc tế Kyiv cho thấy khoảng 75% người Ukraine phản đối bất kỳ kế hoạch nào bao gồm việc rút quân khỏi Donetsk, hạn chế quy mô quân đội Ukraine và thiếu các bảo đảm an ninh cụ thể.

Sau khi Kiev nhiều lần từ chối nhượng bộ tại Donetsk, Washington đã đề xuất một phương án thỏa hiệp, theo lời ông Zelensky, là thành lập một “khu kinh tế tự do”. Theo đó, lực lượng Ukraine sẽ rút khỏi một phần lãnh thổ, còn quân đội Nga không được tiến vào. Tuy nhiên, Tổng thống Ukraine gọi đề xuất này là “không công bằng”.