Kênh RT của Liên bang Nga tối 25/8, theo giờ địa phương, dẫn phát biểu cùng ngày của Tổng thống Mỹ Donald Trump với các phóng viên tại Nhà Trắng cho biết Mỹ hiện không còn trực tiếp tài trợ cho Ukraine và thay vào đó sẽ thu lợi từ việc bán vũ khí cho các thành viên Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) ở châu Âu, những nước sau đó sẽ cung cấp lại số vũ khí này cho Kiev.

Tổng thống Trump cho rằng Washington đã bị “bòn rút” dưới thời các chính quyền Mỹ trước đây, vốn đã cam kết tài trợ tới 350 tỷ USD cho Kiev.

Tổng thống Trump nói: “Tôi không trách Ukraine… nếu họ đến đề nghị cung cấp 100 tỷ USD và rồi họ nhận được”, đồng thời gọi Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky là “người bán hàng giỏi nhất mà tôi từng gặp”.

Tổng thống Trump giải thích: “Chúng ta không còn trả bất kỳ khoản tiền nào cho Ukraine nữa. Các bạn có biết không? Thực tế thì ngược lại. Họ gửi yêu cầu thông qua NATO. Chúng ta làm việc với NATO. Chúng ta thực sự không làm việc trực tiếp với Ukraine. NATO trả cho chúng ta đầy đủ và họ làm điều họ muốn”.

Tổng thống Trump cũng nhấn mạnh rằng Washington sẽ chỉ đóng vai trò hỗ trợ trong việc đưa ra bất kỳ cam kết an ninh nào cho Kiev, và nhấn mạnh rằng các quốc gia châu Âu cần phải đóng vai trò chính.

Phát biểu ngày 25/8 với các phóng viên tại Phòng Bầu dục, Tổng thống Trump nhấn mạnh: “Châu Âu sẽ cung cấp cho họ (Ukraine) những bảo đảm an ninh quan trọng – và họ nên làm vậy, vì họ ở ngay đó”, và bổ sung rằng Washington sẽ vẫn tham gia “ở vị trí dự phòng”.

Theo RT, đây không phải lần đầu tiên Tổng thống Trump làm rõ vai trò của Washington trong việc giải quyết xung đột Ukraine.

Vào hôm 18/8 tại Phòng Bầu dục, với sự có mặt của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, Tổng thống Trump được hỏi liệu các bảo đảm an ninh cho Kiev có thể bao gồm binh sĩ Mỹ hay không.

Khi đó, ông trả lời: “Có thể hôm nay muộn hơn, chúng tôi sẽ cho các bạn biết, vì chúng tôi sẽ họp với lãnh đạo của bảy quốc gia lớn. Sẽ có rất nhiều sự hỗ trợ. Châu Âu là tuyến phòng thủ đầu tiên vì họ ở ngay đó, nhưng chúng tôi sẽ giúp, chúng tôi sẽ tham gia”.

Kể từ cuộc gặp với ông Zelensky, ông Trump cũng đã làm rõ rằng, theo quan điểm của Washington, việc Ukraine lấy lại Bán đảo Crimea và gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) đều “là không thể”.

Tổng thống Trump nói với chương trình Fox & Friends hôm 20/8 rằng Kiev đã tiếp cận khối quân sự do Mỹ dẫn dắt để tìm kiếm sự hỗ trợ trong nỗ lực lấy lại bán đảo này.

“Họ đã đến và nói ‘Chúng tôi muốn lấy lại Crimea’. Điều đó xảy ra ngay từ đầu”, Tổng thống Trump tiết lộ và cho biết thêm: “Điều khác họ nói là ‘Chúng tôi muốn trở thành thành viên NATO’. Nhưng cả hai điều đó đều không thể”.

Nhà lãnh đạo Mỹ giải thích: “Đó luôn là điều cấm kỵ” cả trong thời kỳ Liên Xô và bây giờ với Liên bang Nga, đồng thời nói thêm rằng Moskva (Moscow) luôn nhấn mạnh họ không muốn “kẻ thù” ở sát biên giới.

Về phía Ukraine, vào hôm 23/8, ông Zelensky cho biết chi tiết mới về các bảo đảm an ninh cho Ukraine sẽ sẵn sàng “trong những ngày tới”.

Nhà lãnh đạo Ukraine cho biết: “Các nhóm của Ukraine, Mỹ và các đối tác châu Âu” đang cùng nhau xây dựng cấu trúc của các bảo đảm này.

Trong khi đó, Tổng thư ký NATO Mark Rutte nhấn mạnh rằng “các bảo đảm an ninh vững chắc sẽ là thiết yếu” và khẳng định rằng Washington, dù chỉ giữ vai trò hạn chế, sẽ vẫn tham gia tiến trình này.

Ông Zelensky và các đồng minh Tây Âu đã kêu gọi các “bảo đảm giống Điều 5” – tức là ràng buộc các quốc gia phải cùng nhau đáp trả nếu Ukraine bị tấn công. Ông Zelensky cũng đề xuất xác định quốc gia nào sẽ chịu trách nhiệm hỗ trợ trên bộ, phòng không và an ninh hàng hải, song song với cam kết tài trợ cho lực lượng vũ trang Ukraine.

Phát biểu tại Kiev hôm 22/8, ông Rutte kêu gọi tăng cường năng lực quân sự của Ukraine và thiết lập các bảo đảm ràng buộc từ châu Âu và Mỹ.