Theo tờ The Kyiv Independent, sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump nhậm chức vào ngày 20/1, số phận của Ukraine đang bị đặt dấu hỏi. Cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine đã kéo dài từ năm 2014, sau khi Nga sáp nhập Crimea, dẫn đến hàng chục nghìn người thiệt mạng và hàng triệu người phải di dời. Sự phức tạp của tình hình đặt ra nhiều thách thức cho ông Trump trong việc định hình chính sách đối ngoại của mình.

Cuộc xung đột đã tạo ra một bối cảnh căng thẳng không chỉ giữa Nga và Ukraine mà còn giữa các cường quốc phương Tây. Theo báo cáo của Liên hợp quốc, tính đến tháng 12/2024, khoảng 14.000 người đã thiệt mạng trong cuộc xung đột này. Trong khi đó, các lệnh trừng phạt kinh tế từ phương Tây đối với Nga vẫn đang được áp dụng, nhưng hiệu quả thực tế của chúng vẫn đang là một câu hỏi lớn.

Các lựa chọn hòa bình của ông Trump

Tổng thống Trump và nhóm của ông đã đưa ra một số tín hiệu trái chiều về khả năng đạt được hòa bình. Các nhà phân tích cho rằng ông Trump đã điều chỉnh khung thời gian cho việc đạt được thỏa thuận hòa bình từ 24 giờ lên đến 6 tháng. Nhà phân tích chính trị Volodymyr Fesenko nhận định rằng nhóm của ông Trump đã nhận ra rằng cuộc xung đột này sâu sắc và phức tạp hơn nhiều so với dự đoán ban đầu.

Keith Kellogg, người được ông Trump đề cử làm đặc phái viên về Ukraine và Nga, đã đồng tác giả một kế hoạch hòa bình bao gồm việc đóng băng tiền tuyến ở Ukraine và tạm dừng việc gia nhập NATO trong một thời gian dài. Ông cũng cho rằng Mỹ nên tiếp tục viện trợ quân sự cho Ukraine để bảo vệ nước này khỏi các hành động tấn công tiếp theo của Nga.

Ông Trump đã chọn những cố vấn có quan điểm khác nhau về cuộc chiến này. Tulsi Gabbard, người phản đối sự hỗ trợ của Mỹ dành cho Ukraine, và Peter Hegseth, người kêu gọi giảm cam kết của Mỹ đối với NATO, đều là những cái tên đáng chú ý trong đội ngũ của chính quyền Trump. Ngược lại, Michael Waltz và Marco Rubio được coi là những người ủng hộ Ukraine mạnh mẽ hơn. Sự đa dạng trong quan điểm này có thể dẫn đến những quyết định khó khăn khi đưa ra chính sách liên quan đến cuộc xung đột.

Một trong những thách thức lớn nhất mà ông Trump phải đối mặt là sự cứng rắn từ phía Nga. Tổng thống Nga Vladimir Putin đã tuyên bố rằng Moskva sẽ chỉ đồng ý ngừng bắn nếu quân đội Ukraine rút khỏi các tỉnh Donetsk, Luhansk, Zaporizhzhia và Kherson. Yêu cầu này đặt ra một bài toán khó cho bất kỳ kế hoạch hòa bình nào mà ông Trump đề xuất.

Ukraine cũng có những yêu cầu rõ ràng trong việc đạt được hòa bình. Điều này cho thấy rằng bất kỳ thỏa thuận nào cũng cần có sự đồng thuận từ Kiev, điều mà Washington không thể áp đặt.

Chuyên gia Michael O'Hanlon từ Viện Brookings cho rằng bất kỳ thỏa thuận nhanh chóng nào đều có nguy cơ không bền vững nếu không đảm bảo an ninh lâu dài cho Ukraine. 

Do đó, Tổng thống Trump đang đứng trước nhiều lựa chọn khó khăn liên quan đến cuộc xung đột Nga - Ukraine. Trong khi ông muốn được ghi nhận như một người mang lại hòa bình, thực tế cho thấy rằng các yếu tố bên ngoài như lập trường của Nga và yêu cầu từ phía Ukraine sẽ ảnh hưởng lớn đến khả năng thành công của bất kỳ kế hoạch nào. Sự phức tạp của tình hình hiện tại yêu cầu một chiến lược khéo léo và cân nhắc kỹ lưỡng để đạt được một giải pháp bền vững.

Trong bối cảnh hiện tại, triển vọng tương lai cho cuộc xung đột Nga - Ukraine vẫn còn mờ mịt. Một số chuyên gia dự đoán rằng nếu ông Trump không thể tạo ra một thỏa thuận hợp lý giữa hai bên, căng thẳng có thể tiếp tục leo thang và dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng hơn cho cả khu vực Đông Âu và thế giới.

Như vậy, sự thành công trong việc đạt được hòa bình sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố: Một, sự đồng thuận giữa các bên. Cả Nga và Ukraine đều cần phải nhượng bộ để tiến tới một giải pháp khả thi. Hai, sự hỗ trợ quốc tế: Việc cộng đồng quốc tế duy trì áp lực lên cả hai bên sẽ là chìa khóa để thúc đẩy tiến trình hòa bình. Ba, chính sách nội bộ của Mỹ: Sự thay đổi trong chính sách đối ngoại của Mỹ dưới thời Trump sẽ ảnh hưởng lớn đến cách thức giải quyết xung đột.