Theo phóng viên TTXVN tại Paris, sau hơn 8 thập kỷ nằm dưới đáy biển, xác tàu ngầm Pháp Le Tonnant từng tham chiến trong Chiến tranh Thế giới thứ hai vừa được các nhà khoa học xác định vị trí ngoài khơi Tây Ban Nha. Phát hiện này được đánh giá là một bước tiến quan trọng trong việc nghiên cứu lịch sử hải quân Pháp.
Truyền thông Pháp cho biết xác chiếc tàu ngầm trên được tìm thấy bởi một nhóm thợ lặn – nhà nghiên cứu thuộc Đại học Tây Bretagne, do ông Erwan L’Her, giáo sư đại học kiêm bác sĩ hồi sức, trực tiếp chỉ đạo. Trước đó, nhóm từng tiến hành tìm kiếm vào cuối năm 2024 nhưng chưa thành công, trước khi quay lại hiện trường với thêm nhiều tư liệu lịch sử quan trọng.
Ông Erwan L’Her cho biết, trong số các tư liệu được sử dụng có nhật ký hàng hải của thuyền trưởng Le Tonnant, do gia đình cung cấp. Những tài liệu này đã giúp nhóm xác định chính xác khu vực con tàu tự đánh chìm. Sau đó, các nhà nghiên cứu sử dụng thiết bị dò đáy biển và ghi nhận được hình ảnh xác nhận sự hiện diện của xác tàu dưới lòng biển.
Le Tonnant liên quan đến Trận Casablanca, cuộc đụng độ hải quân diễn ra tháng 11/1942 ngoài khơi Morocco, giữa hải quân Pháp thuộc chính quyền Vichy và hải quân Mỹ, trong khuôn khổ Chiến dịch Torch – chiến dịch đổ bộ của quân Đồng minh vào Bắc Phi. Khi đó, Pháp trên danh nghĩa ở trạng thái trung lập sau Hiệp định đình chiến năm 1940 với Đức Quốc xã.
Sau khi bị hư hại nặng trong một cuộc tấn công bất ngờ của hải quân Mỹ, tàu Le Tonnant buộc phải lặn khẩn cấp. Khi đó, chỉ còn 30 trong tổng số 72 thủy thủ ở lại trên tàu, trong khi nhiều khoang chứa nước đã bị phá hỏng. Con tàu cố gắng phản công rồi tìm cách rút về Toulon, nhưng do hư hại quá nghiêm trọng nên không thể tiếp tục hành trình. Cuối cùng, thuyền trưởng đã ra lệnh tự đánh chìm tàu ngoài khơi thành phố Cadix, Tây Ban Nha, vào ngày 15/11/1942.
Theo kế hoạch, nhóm nghiên cứu của Đại học Tây Bretagne sẽ tiếp tục tìm kiếm hai tàu ngầm khác của Pháp là Sidi-Ferruch và Le Conquérant, cũng bị đánh chìm trong cùng trận hải chiến. Hai tàu này đã bị tấn công nhầm vào ngày 13/11/1942, dù lệnh ngừng bắn đã được ký trước đó hai ngày. Tổng cộng 110 thủy thủ đã thiệt mạng và hiện vẫn yên nghỉ cùng xác tàu dưới đáy đại dương.
Giới sử học nhận định rằng việc tìm thấy xác tàu Le Tonnant không chỉ mang giá trị khoa học và lịch sử, mà còn góp phần làm rõ thêm một giai đoạn phức tạp trong lịch sử hải quân Pháp thời Chiến tranh Thế giới thứ hai, đồng thời thể hiện sự tri ân đối với những thủy thủ đã hy sinh.