10:17 08/10/2025

Tiết lộ mới về việc Mỹ hỗ trợ Israel trong các cuộc chiến ở Trung Đông

Hai báo cáo mới tiết lộ Mỹ đã chi hàng chục tỷ USD hỗ trợ Israel kể từ 2023 - giúp nước này duy trì các chiến dịch quân sự khắp Gaza, Liban và Iran.

Chú thích ảnh
Binh sĩ Israel được triển khai tại Dải Gaza. Ảnh: THX/TTXVN

Kênh Al Jazeera có trụ sở chính tại Doha ngày 7/10 dẫn hai báo cáo mới nhất từ Dự án Chi phí Chiến tranh (Costs of War Project) tại Đại học Brown và Viện Quincy cho biết,  Israel sẽ không thể duy trì các hoạt động quân sự rộng khắp khu vực Trung Đông nếu thiếu sự hỗ trợ tài chính khổng lồ từ Mỹ.

Kể từ tháng 10/2023, Mỹ đã chi lên tới 33,77 tỷ USD trong viện trợ quân sự cho Israel và cho "các hoạt động quân sự của Mỹ trong khu vực". Riêng hỗ trợ cho Israel kể từ thời điểm đó đã lên đến 21 tỷ USD.

William D Hartung, nghiên cứu viên cao cấp tại Viện Quincy, khẳng định rõ trong báo cáo "Viện trợ quân sự và chuyển giao vũ khí của Mỹ cho Israel, tháng 10/2023 - 9/2025" rằng: "Rõ ràng (quân đội Israel) không thể gây ra thiệt hại như họ đã gây ra ở Gaza hoặc leo thang các hoạt động quân sự của họ trên khắp khu vực nếu không có tài trợ, vũ khí và sự hỗ trợ chính trị của Mỹ”.

Các nhà phân tích ủng hộ những phát hiện này, nhấn mạnh vai trò không thể thiếu của Washington. Omar H Rahman, thành viên Hội đồng Trung Đông về các vấn đề toàn cầu, phát biểu với Al Jazeera: “Sự hỗ trợ của Mỹ dành cho Israel ở mọi cấp độ là điều không thể thiếu để Israel theo đuổi cuộc chiến ở cả Gaza và trên toàn khu vực”.

Duy trì xung đột đa mặt trận

Sự hỗ trợ của Mỹ đã giúp Israel duy trì một loạt các chiến dịch quân sự trên nhiều mặt trận. Sau cuộc tấn công của Hamas vào Israel khiến hơn 1.200 người thiệt mạng và hơn 200 người bị bắt làm tù binh hai năm trước, Israel đã phản ứng bằng cách tàn phá Gaza và tiến hành một cuộc chiến rộng lớn hơn chống lại các nhóm mà họ coi là thù địch trong khu vực.

Hậu quả trên chiến trường của các hành động này là rất lớn. Chỉ riêng cuộc chiến ở Gaza đã khiến ít nhất 67.160 người thiệt mạng và hơn 169.000  người khác bị thương kể từ tháng 10/2023. Ngoài ra, Israel còn khiến hàng nghìn người ở Liban thiệt mạng và phá huỷ nhiều ngôi làng, ném bom toà nhà lãnh sự của Iran tại Damascus và bắt đầu cuộc chiến kéo dài 12 ngày với Iran, khiến hơn 1.000 người thiệt mạng, hay tấn công trả đũa lực lượng Houthi ở Yemen. 

Theo nhà phân tích Rahman, Israel cần vũ khí của Mỹ để thực hiện những cuộc tấn công này. Ông giải thích: “Họ đã thả quá nhiều bom đạn xuống Gaza và nhiều nơi khác. Họ sản xuất một số vũ khí và công nghệ nhất định, nhưng không sản xuất bom, nên nếu không có Mỹ, họ không thể thả những quả bom đó”.

Sự ủng hộ lưỡng đảng và hệ quả chính trị

Trong nhiều thập kỷ, Mỹ luôn là nước ủng hộ nhiệt thành nhất cho Israel. Israel là nước nhận viện trợ nước ngoài hàng năm lớn nhất của Mỹ (khoảng 3,3 tỷ USD mỗi năm) và là nước nhận viện trợ tích lũy lớn nhất (hơn 150 tỷ USD cho đến năm 2022).

Điều đáng chú ý là sự ủng hộ này vẫn không thay đổi bất chấp sự chuyển giao quyền lực giữa các chính quyền ở Mỹ. Báo cáo của nghiên cứu viên Hartung chỉ rõ cả chính quyền Mỹ thời Tổng thống Joe Biden và chính quyền Tổng thống Donald Trump hiện đều đã cam kết hàng chục tỷ USD trong các thỏa thuận bán vũ khí.

Tuy nhiên, chuyên gia Duss đã bày tỏ sự hoài nghi về ưu tiên ngân sách của Mỹ. Ông chỉ ra rằng trong khi người Mỹ có mạng lưới an sinh xã hội mỏng nhất trong số các quốc gia hiện đại, thì Washington dường như “luôn tìm được hàng tỷ USD để hỗ trợ Israel trong nhiều cuộc chiến khác nhau”. Điều này không chỉ liên quan đến lợi ích của Israel mà còn liên quan đến tổ hợp công nghiệp Mỹ, những bên đang kiếm bộn tiền từ việc bán vũ khí và các hợp đồng viện trợ.

Vũ Thanh/Báo Tin tức và Dân tộc