Theo đó, sau 8 năm thực Nghị quyết số 18-NQ/TW, ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, chúng ta hoàn thành vượt mức trước 5 năm các mục tiêu do Nghị quyết đề ra đến năm 2030, tạo bước ngoặt quan trọng về triển khai, tổ chức thực hiện Nghị quyết của Đảng trong tình hình mới.

Về tổ chức bầu cử ở địa phương khi vận hành mô hình chính quyền hai cấp

Sáng 15/11, tại Hội nghị toàn quốc quán triệt Chỉ thị của Bộ Chính trị, triển khai công tác bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031. 

Phát biểu tại Hội nghị, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh, mỗi cuộc bầu cử đều là dấu mốc quan trọng, gắn liền với một giai đoạn lịch sử và nhiệm vụ cách mạng khác nhau của dân tộc. Đây cũng là dịp để chúng ta khẳng định năng lực lãnh đạo của Đảng, hiệu lực quản lý của Nhà nước và hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị trong bối cảnh vừa hoàn thành sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy, sáp nhập đơn vị hành chính, tổ chức lại chính quyền địa phương theo mô hình hai cấp.

Chủ tịch Quốc hội, Chủ tịch Hội đồng Bầu cử quốc gia Trần Thanh Mẫn cho biết, so với các nhiệm kỳ trước, cuộc bầu cử lần này có nhiều điểm mới quan trọng như: Rút ngắn nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV và Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026, ấn định ngày bầu cử vào ngày 15/3/2026, sớm hơn 2 tháng so với các cuộc bầu cử trước. Rút ngắn thời gian trong các bước của quy trình bầu cử: thời gian từ khi kết thúc nộp hồ sơ ứng cử đến ngày bầu cử giảm từ 70 ngày còn 42 ngày; các mốc thời gian hiệp thương, công bố danh sách người ứng cử, giải quyết khiếu nại, tố cáo cũng được điều chỉnh tương ứng, bảo đảm tính đồng bộ và phù hợp thực tiễn.

Về việc tổ chức bầu cử ở địa phương khi vận hành mô hình chính quyền hai cấp, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Đỗ Thanh Bình cho biết, khác với công tác bầu cử các nhiệm kỳ trước đây, Thông tư số 21/2025/TT-BNV hướng dẫn nghiệp vụ công tác bầu cử theo mô hình chính quyền địa phương hai cấp (cấp tỉnh và cấp xã). Vì vậy, các địa phương cần rà soát toàn bộ các công việc liên quan đến nghiệp vụ bầu cử, từ công tác thành lập tổ chức phụ trách bầu cử, phân công, phối hợp với các cơ quan, tổ chức, đơn vị, chuẩn bị các trang, thiết bị, tài liệu để đảm bảo thống nhất, đồng bộ với mô hình chính quyền địa phương hai cấp và theo hướng dẫn của các cơ quan có thẩm quyền.

Bộ trưởng cho biết, hiện nay không còn cấp huyện nên việc xác định khu vực bỏ phiếu là do Ủy ban nhân dân cấp xã quyết định và báo cáo Ủy ban nhân dân cấp tỉnh. Trường hợp cần thiết, Ủy ban nhân dân tỉnh điều chỉnh việc xác định khu vực bỏ phiếu. Hoặc đối với đơn vị hành chính là khu đặc khu (trước đây huyện đảo), lập Tổ bầu cử và chỉ đạo. Hiện nay, Ủy ban nhân dân đặc khu trực tiếp thành lập Tổ bầu cử, phân công nhiệm vụ, chuẩn bị hòm phiếu, phiếu bầu, niêm yết danh sách, báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh.

Từng bước xây dựng nền hành chính phục vụ, thân thiện, hiện đại

Tại địa phương, từ khó khăn của người dân khi phải đi làm xa nhà, không có thời gian giải quyết thủ tục trong giờ hành chính, nhiều mô hình “vì người dân phục vụ” ở các địa phương của thành phố Cần Thơ đã ra đời, góp phần hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi cho nhân dân rút ngắn quy trình, thời gian giải quyết thủ tục hành chính. Những sáng tạo, linh hoạt trong cải cách hành chính cơ sở không chỉ nâng cao sự hài lòng của người dân mà còn từng bước xây dựng nền hành chính phục vụ, thân thiện, hiện đại.

Từ ngày 1/7, khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, tỉnh Quảng Ninh đã tổ chức lại Trung tâm Phục vụ hành chính công một cấp; đồng thời thành lập 54 Trung tâm Phục vụ hành chính công xã, phường, đặc khu. Đến nay, tỉnh đã thực hiện đơn giản hóa, cắt giảm 38% thời gian giải quyết thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh. Tỷ lệ hồ sơ giải quyết trực tuyến trung bình đạt 98,4%; mức độ hài lòng của người dân đạt trên 99,7%.

Quảng Ninh được xem là một trong những địa phương đi đầu về cải cách hành chính, chuyển đổi số và vận hành hiệu quả mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Nhằm kiện toàn bộ máy, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong giai đoạn mới, Chủ tịch UBND tỉnh Tây Ninh Nguyễn Văn Út chỉ đạo UBND các xã, phường trong tỉnh khẩn trương thực hiện việc tiếp nhận và tuyển dụng công chức. Trong đó, cần tập trung rà soát, tiếp nhận người hoạt động không chuyên trách đáp ứng đủ điều kiện.

Theo đó, UBND tỉnh yêu cầu các địa phương sớm hoàn thành và ban hành danh mục vị trí việc làm của UBND cấp xã. Trên cơ sở danh mục vị trí việc làm và chỉ tiêu biên chế được giao, các địa phương khẩn trương rà soát, lập thủ tục tiếp nhận những người đủ tiêu chuẩn, điều kiện vào làm công chức, tập trung ưu tiên những người hoạt động không chuyên trách đang công tác tại UBND cấp xã. Chậm nhất đến ngày 18/11/2025, các địa phương phải gửi văn bản đề nghị kèm đầy đủ hồ sơ theo quy định về Sở Nội vụ để thẩm định.

Trong quá trình triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp, các địa phương tại tỉnh Phú Thọ đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Tại xã Tam Đảo và các xã lân cận, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh ghi nhận nhiều ý kiến đề nghị làm rõ cơ chế tiếp nhận và giải quyết thủ tục hành chính, phân cấp quản lý tài chính, biên chế và tổ chức bộ máy nhằm đảm bảo hệ thống chính quyền sau sáp nhập vận hành thông suốt. Các xã phản ánh, sau khi sắp xếp đơn vị hành chính, khối lượng công việc tăng lên trong khi biên chế không đổi, nhiều cán bộ phải kiêm nhiệm nhiều lĩnh vực, dẫn đến quá tải, thiếu kỹ năng quản lý, công nghệ thông tin, xử lý hồ sơ điện tử. Một số phòng chuyên môn chưa có cán bộ được đào tạo bài bản về các lĩnh vực như y tế, giáo dục, tài chính, quy hoạch, nông - lâm nghiệp... 

Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ yêu cầu các sở, ban, ngành và UBND các cấp tiếp tục quán triệt, triển khai nghiêm túc các Nghị quyết, Kết luận của Trung ương, Chính phủ và của tỉnh về sắp xếp đơn vị hành chính và vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp. Tỉnh giao các đơn vị chủ động rà soát, xử lý khó khăn, vướng mắc, đặc biệt trong lĩnh vực hành chính công, phân cấp, phân quyền, bố trí nhân sự và đầu tư hạ tầng; tăng cường bồi dưỡng, tập huấn kỹ năng cho đội ngũ cán bộ, công chức, nhất là ở cấp xã, nơi trực tiếp tiếp xúc và giải quyết nhu cầu của người dân…

Trong Kết luận 210-KL/TW được ban hành ngày 12/11 vừa nêu rõ những nhiệm vụ giải pháp tiếp tục xây dựng, hoàn thiện tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị trong thời gian tới. Trên cơ sở kế thừa kết quả đạt được sau 8 năm thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW, nguyên nhân và bài học kinh nghiệm, để tiếp tục đẩy mạnh cuộc cách mạng tinh gọn tổ chức bộ máy, xây dựng, hoàn thiện, nâng cao hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ của đất nước trong kỷ nguyên phát triển mới, Ban Chấp hành Trung ương Đảng chỉ đạo các cấp ủy, cơ quan, đơn vị, tổ chức, nhất là người đứng đầu thực hiện tốt một số nhiệm vụ, giải pháp về: Công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, thông tin, tuyên truyền; hoàn thiện thể chế, chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan, đơn vị, tổ chức trong hệ thống chính trị; tiếp tục đẩy mạnh phân cấp, phân quyền gắn với cải cách thủ tục hành chính; sắp xếp tổ chức bộ máy; quản lý cán bộ, công chức, viên chức và công tác kiểm tra, giám sát.