Ông có thể cho biết diễn biến hiện tại của bão số 10 và dự báo của các cơ quan khí tượng quốc tế và Việt Nam về cơn bão này, thưa ông?

Hồi 7 giờ ngày 27/9, vị trí tâm bão ở vào khoảng 14,1 độ Vĩ Bắc; 115,8 độ Kinh Đông, cách đặc khu Hoàng Sa khoảng 480km về phía Đông Đông Nam. Sức gió mạnh nhất vùng gần tâm bão mạnh cấp 11-12 (103-133km/giờ), giật cấp 15. Bão di chuyển theo hướng Tây Tây Bắc với tốc độ khoảng 35km/h.

Do ảnh hưởng của bão BUALOI ở Philippines có ít nhất 4 người chết, hơn 433.000 người đã được di tản do rủi ro lở đất và ngập lụt.

Đối với các dự báo quốc tế, thời điểm cơn bão BUALOI ở ngoài Biển Đông, dự báo của các Trung tâm Dự báo bão quốc tế phân tán. Tuy nhiên, khi bão di chuyển vào Biển Đông các Trung tâm dự báo bão quốc tế đều nhận định bão sẽ đi dọc ven biển miền Trung, sau đó sẽ đi vào đất liền các tỉnh từ Nghệ An - Quảng Trị, thời gian đổ bộ khoảng ngày 29/9, sau đó điều chỉnh sớm hơn khoảng đêm 28/9, tuy nhiên cường độ của bão khi ảnh hưởng của các Trung tâm dự báo khác nhau.

Dự báo của Trung tâm khí tượng Nhật Bản và khí tượng Trung Quốc nhận định, đêm 28/9 bão sẽ ảnh hưởng Việt Nam, trọng tâm là khu vực Nghệ An - Bắc Quảng Trị, cường độ cấp 12, giật cấp 15.

Dự báo của khí tượng Hồng Kông (Trung Quốc) nhận định, đêm 28/9 bão sẽ ảnh hưởng Việt Nam, trọng tâm là khu vực Hà Tĩnh - Bắc Quảng Trị, cường độ cấp 13, giật cấp 16.

Dự báo của hải quân Mỹ nhận định, đêm 28/9 bão sẽ ảnh hưởng Việt Nam, trọng tâm là khu vực Quảng Trị, cường độ cấp 13 (tuy nhiên gió của Mỹ là gió đo 1 phút, nên cấp 13 tương đương cấp 12 của thang gió Việt Nam, giật cấp 15).

Dự báo bằng công nghệ mới AI (phối hợp với Weather News và Google) nhận định, đêm 28/9 bão sẽ ảnh hưởng tới Việt Nam, trọng tâm là khu vực Hà Tĩnh - Bắc Quảng Trị, cường độ cấp 10-12, giật cấp 14.

Cơ quan khí tượng thủy văn Việt Nam dự báo, khoảng sáng 28/9, bão sẽ di chuyển vào vùng biển miền Trung và khoảng tối đến đêm 28/9, bão đi vào đất liền khu vực Nghệ An - Bắc Quảng Trị. Hoàn lưu bão rộng, gió mạnh ảnh hưởng trực tiếp đến các tỉnh, thành phố ven biển phía Đông Bắc Bộ, các tỉnh Bắc Trung Bộ từ Thanh Hóa - thành phố Huế.

Đây là một cơn bão rất mạnh, dự báo gió mạnh trên đất liền có khả năng tương đương hoặc lớn hơn cơn bão số 5 (Kajiki) năm 2025 đổ bộ vào Hà Tĩnh (bão số 5 gây gió mạnh cấp 8-10, giật cấp 12 ở khu vực Nghệ An - Hà Tĩnh).

Tác động của bão ảnh hưởng thế nào tới thời tiết trên biển cũng như đất liền, thưa ông?

Do ảnh hưởng của bão, khu vực Bắc và giữa Biển Đông (bao gồm đặc khu Hoàng Sa) có gió mạnh cấp 8-9, vùng gần tâm bão đi qua cấp 10-13, giật cấp 16, sóng biển cao từ 6-8m, vùng gần tâm bão 8-10m, biển động dữ dội. 

Từ chiều tối 27/9, vùng biển từ Thanh Hóa đến Quảng Ngãi (bao gồm đảo Hòn Ngư, đặc khu Cồn Cỏ và Lý Sơn) gió mạnh dần lên cấp 6-7, giật cấp 8-9, sóng biển cao 3-5m, biển động mạnh.

Từ gần sáng ngày 28/9, gió tăng lên cấp 8-9, vùng gần tâm bão đi qua cấp 10-13, giật cấp 16, sóng biển cao từ 5-7m, biển động dữ dội (sức phá hoại cực kỳ lớn, sóng biển cực kỳ mạnh có thể đánh đắm tàu biển có trọng tải lớn).

Đối với khu vực Bắc vịnh Bắc Bộ (bao gồm đặc khu Bạch Long Vỹ, Vân Đồn, Cô Tô, Cát Hải và đảo Hòn Dấu), dự báo từ gần sáng ngày 28/9, gió mạnh dần lên cấp 6-7, sau tăng lên cấp 8-9 (biển động rất mạnh, rất nguy hiểm đối với tàu thuyền), giật cấp 11, sóng biển cao từ 3-5m, biển động rất mạnh.

Về nước dâng do bão: Vùng ven biển và các đảo từ Ninh Bình - Hà Tĩnh có nước dâng do bão cao từ 1-2m, riêng Thanh Hóa và Nghệ An 1,5-2m. Nguy cơ cao ngập các tuyến đê, đường ven biển, ven cửa sông do nước biển dâng và sóng trong bão rất cao vào tối và đêm ngày 28/9.

Cảnh báo: Thời tiết trên biển, vùng đất liền ven biển trong bão cực kỳ nguy hiểm, không an toàn cho bất kỳ phương tiện, công trình nào hoạt động trong vùng nguy hiểm như: Tàu du lịch, tàu chở khách, tàu vận tải, lồng, bè, khu nuôi trồng thủy sản, đê, kè, tuyến đường ven biển. Các phương tiện có khả năng cao bị lật úp, phá hủy; ngập úng do gió mạnh, sóng lớn và nước biển dâng.

Trên đất liền: Từ chiều 28/9, trên đất liền khu vực từ Thanh Hóa đến Bắc Quảng Trị gió mạnh dần lên cấp 6-7, sau tăng lên cấp 8-9, vùng gần tâm bão đi qua cấp 10-12 (sức gió có thể làm đổ cây cối, nhà cửa, cột điện, gây thiệt hại rất nặng), giật cấp 14; vùng ven biển từ Quảng Ninh đến Ninh Bình, từ Nam Quảng Trị đến thành phố Huế gió mạnh dần lên cấp 6-7 (cây cối rung chuyển, khó đi ngược gió), giật cấp 8-9.

Cùng với đó, từ đêm ngày 27/9-30/9, Bắc Bộ và khu vực từ Thanh Hóa đến thành phố Huế có khả năng xảy ra một đợt mưa lớn diện rộng với tổng lượng mưa phổ biến từ 100-300mm, cục bộ có nơi trên 400mm; riêng khu vực đồng bằng Bắc Bộ và từ Thanh Hóa đến Hà Tĩnh, Quảng Trị phổ biến từ 200-400mm, cục bộ có nơi trên 600mm.

Ảnh hưởng của bão đối với tình hình lũ trên các sông thế nào, thưa ông?

Tiến sĩ Mai Văn Khiêm: Từ ngày 28-30/9, trên các sông ở khu vực Bắc Bộ, từ Thanh Hóa đến Quảng Trị xuất hiện 1 đợt lũ, đỉnh lũ trên các sông Thao, sông Hoàng Long và các sông nhỏ (thuộc khu vực Bắc Bộ) lên mức báo động 2 - báo động 3; hồ Hòa Bình, sông Lô, thượng lưu sông Thái Bình lên mức báo động 1 - báo động 2 và trên báo động 2, hạ lưu sông Hồng - Thái Bình còn dưới báo động 1.

Tại tỉnh Thanh Hóa, sông Bưởi, thượng lưu sông Mã, sông Chu lên mức báo động 2 - báo động 3 và trên báo động 3, hạ lưu sông Mã, sông Chu lên mức báo động 1 - báo động 2.

Tại tỉnh Nghệ An, thượng lưu sông Cả lên mức báo động 2 - báo động 3 và trên báo động 3, hạ lưu sông Cả lên trên mức báo động 1.

Tại tỉnh Hà Tĩnh, sông Ngàn Sâu, Ngàn Phố lên mức báo động 2 - báo động 3, sông La lên trên mức báo động 1.

Tại tỉnh Quảng Trị: Sông Gianh lên mức báo động 1 - báo động 2; sông Kiến Giang lên mức báo động 2 - báo động 3.

Về tình hình hồ chứa, lưu lượng trung bình ngày đến hồ Sơn La dao động từ 3500-4500m3/s; lưu lượng lớn nhất từ  5500-7500m3/s; lưu lượng trung bình ngày đến hồ Hòa Bình dao động từ 5500-6200m3/s, lưu lượng lớn nhất từ 7500-9500m3/s; lưu lượng trung bình ngày đến hồ đến hồ Tuyên Quang dao động từ 1100-1500m3/s,  lưu lượng lớn nhất từ  2500-3000m3/s; lưu lượng trung bình ngày đến hồ Thác Bà dao động từ 800-1100m3/s, lưu lượng lớn nhất từ 1500-1800m3/s.

Ông có khuyến cáo gì với chính quyền địa phương và người dân trong công tác ứng phó bão?

Trước hết, người dân tuyệt đối không chủ quan, tuân thủ mọi chỉ đạo trong công tác ứng phó với bão, mưa lũ của chính quyền địa phương.

Bão gây mưa lớn ở khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ, khả năng xảy ra lũ quét trên các sông, suối nhỏ, sạt lở đất trên sườn dốc và tình trạng ngập úng tại các vùng trũng, thấp ở khu vực này. Do vậy, chính quyền và người dân cần theo dõi thông tin cảnh báo khu vực nguy cơ lũ quét, sạt lở đất thời gian thực được cung cấp trực tuyến trên trang thông tin điện tử của Cục Khí tượng Thủy văn tại địa chỉ: https://luquetsatlo.nchmf.gov.vn và trong bản tin riêng cảnh báo lũ quét, sạt lở đất.

Lũ quét, sạt lở đất có thể gây tác động rất xấu đến môi trường, uy hiếp tính mạng của người dân; gây tắc nghẽn giao thông cục bộ, làm ảnh hưởng tới quá trình di chuyển của các phương tiện; phá hủy các công trình dân sinh, kinh tế gây thiệt hại cho các hoạt động sản xuất, hoạt động kinh tế - xã hội.

Cơ quan khí tượng thủy văn lưu ý người dân cần phải thường xuyên theo dõi thông tin dự báo, cảnh báo trên Website của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia tại địa chỉ nchmf.gov.vn, các Đài Khí tượng thủy văn tỉnh, thành phố và khu vực; cập nhật thường xuyên thông tin dự báo khí tượng thủy văn mới nhất trên các phương tiện truyền thông đại chúng chính thống của Trung ương và địa phương để chủ động ứng phó, đồng thời kiến nghị các cơ quan chức năng tại địa phương bị ảnh hưởng lưu ý rà soát các điểm nghẽn dòng, các vị trí xung yếu trên địa bàn để có biện pháp phòng tránh.

Xin trân trọng cảm ơn Tiến sĩ.