Để tìm hiểu rõ hơn về vấn đề này, phóng viên TTXVN đã có cuộc trao đổi với Phó Giáo sư, Tiến sĩ, Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia Mai Văn Khiêm.

Diễn biến và đặc điểm của bão hiện thế nào, thưa ông?

5 giờ sáng ngày 5/11 bão KALMAEGI vượt qua khu vực phía Bắc của đảo Palaoan của Philippines và đi vào vùng biển phía Đông của khu vực giữa của Biển Đông, trở thành  bão số 13, cường độ cấp 13, giật cấp 16.

Dự báo khoảng chiều ngày 6/11 bão đi vào khu vực vùng biển thành phố Đà Nẵng và tỉnh Khánh Hòa. Khoảng đêm 6/11 (sau 21 giờ) đến sáng sớm ngày 7/11, bão đi vào đất liền các tỉnh từ Quảng Ngãi – Đắk Lắk, sau đó di chuyển sang Lào, suy yếu thành áp thấp nhiệt đới và tan dần.

Đây được nhận định là cơ bão mạnh di chuyển nhanh, hoàn lưu bão rộng, hoạt động trên dải hội tụ nhiệt đới, nhiệt độ bề mặt biển vẫn cao, khí quyển nhiều ẩm, không khí lạnh đang thời kỳ suy yếu. Vì vậy, rất nhiều khả năng bão sẽ còn mạnh lên sau khi vào Biển Đông.

Cơ quan Khí tượng Thủy văn Việt Nam đã trao đổi thảo luận dự báo với Cục Khí tượng Nhật Bản, Cục Khí tượng Trung Quốc, Đài Loan (Trung Quốc), Cơ quan Thời tiết Weathernews của Nhật Bản. Theo trao đổi, dự báo của quốc tế và Việt Nam tương đối đồng nhất về quỹ đạo và cường độ đó là khu vào Biển Đông cường độ có thể đạt cấp 13, giật cấp 16. Sau đó, bão sẽ di chuyển hướng về phía đất liền Việt Nam, trọng tâm là khu vực các tỉnh, thành phố từ Đà Nẵng đến Đắk Lắk. Đường đi và tác động của bão số 13 tương tự như bão số 12 - (Damrey) năm 2017 và bão số 9 (Molave) năm 2020.

Vậy, bão 13 sẽ tác động thế nào đối với khu vực biển và đất liền?

Do ảnh hưởng của bão, khu vực giữa Biển Đông bao gồm vùng biển phía Bắc đặc khu Trường Sa, gió mạnh dần lên cấp 7-8, sau tăng lên cấp 9-11. Vùng gần tâm bão đi qua mạnh cấp 12-14, giật cấp 17, sóng biển cao 5-7m và vùng gần tâm bão cao 8-10m, biển động dữ dội. Tuy nhiên, cần hết sức lưu ý về các tác động của gió mạnh trên đặc khu Trường Sa và các công trình biển.

Từ gần sáng ngày 6/11, vùng biển từ thành phố Đà Nẵng đến Khánh Hòa bao gồm đặc khu Lý Sơn, gió mạnh dần lên cấp 6-7, sau tăng lên cấp 8-11, vùng gần tâm bão đi qua mạnh cấp 12-14, giật cấp 17. Vùng ven biển từ thành phố Huế đến Đắk Lắk sóng biển cao 4-6m, vùng gần tâm bão cao 6-8 m, biển động dữ dội. Cần lưu ý gió rất mạnh ở đặc khu Lý Sơn.

Từ chiều tối 6/11, khu vực ven biển từ thành phố Huế đến Đắk Lắk đề phòng mực nước biển dâng cao 0,3-0,6m, kèm theo sóng lớn và đang trong kỳ triều cao nên có thể gây ngập úng tại khu vực trũng thấp, sóng tràn đê, đường giao thông ven biển, sạt lở bờ biển, làm chậm thoát lũ trên khu vực. Toàn bộ tàu, thuyền, khu nuôi trồng thuỷ sản trong các vùng nguy hiểm nói trên đều chịu tác động mạnh của dông, lốc, gió mạnh, sóng lớn và nước biển dâng.

Trên đất liền từ chiều tối ngày 6/11, trên đất liền ven biển từ Nam Quảng Trị đến thành phố Đà Nẵng, phía Đông các tỉnh từ Quảng Ngãi đến Đắk Lắk gió mạnh dần lên cấp 6-7, sau tăng lên cấp 8-9. Vùng gần tâm bão đi qua mạnh cấp 10-12 (trọng tâm là phía Đông các tỉnh Quảng Ngãi, Đắk Lắk), giật cấp 14-15. Thời gian gió mạnh nhất từ tối 6/11 đến sáng 7/11. Phía Tây tỉnh Quảng Ngãi và Gia Lai gió mạnh dần lên cấp 6-7, vùng gần tâm bão đi qua mạnh cấp 8, giật cấp 10.

Do ảnh hưởng của hoàn lưu bão rộng, chính quyền địa phương và người dân vùng bão ảnh hưởng cần đề phòng nguy cơ xảy ra dông, lốc và gió giật mạnh cả trước và trong khi bão đổ bộ.

Bão và hoàn lưu bão sẽ gây mưa, lũ trên các sông như thế nào?

Hiện nay không khí lạnh đang suy yếu, các ngày 6-7/11 chưa có dấu hiệu tăng cường trở lại. Thời gian này hoạt động của đới gió đông không mạnh do tác động của cơn bão rất mạnh mới xuất hiện ở Đông Philippines nên đợt mưa này chủ yếu do hoàn lưu của bão số 13.

Từ ngày 6-7/11, khu vực từ thành phố Đà Nẵng đến Đắk Lắk có mưa rất to với lượng mưa phổ biến 200-400mm/đợt, cục bộ có nơi trên 600mm/đợt; khu vực từ Nam Quảng Trị đến thành phố Huế, Khánh Hòa và Lâm Đồng có mưa to đến rất to với lượng mưa phổ biến 150-300mm/đợt, cục bộ có nơi trên 450mm/đợt. Từ ngày 8/11 mưa lớn ở các khu vực nói trên có xu thế giảm.

Từ ngày 7-8/11, khu vực Bắc Quảng Trị đến Thanh Hóa có mưa vừa, mưa to với lượng mưa phổ biến 50-150mm/đợt, cục bộ có nơi mưa rất to trên 200mm/đợt.

Do ảnh hưởng bão số 13 gây mưa lớn, các sông từ Quảng Trị đến Khánh Hòa có khả năng xuất hiện một đợt lũ mới; trong đó, mức lũ và ngập lụt trên các hệ thống sông ở thành phố Huế, thành phố Đà Nẵng khả năng cao không nghiêm trọng như đợt lũ vừa qua xảy ra ở miền Trung.

Cụ thể, tại tỉnh Quảng Trị, trên sông Gianh, Thạch Hãn ở mức trên báo động 1, Kiến Giang trên báo động 2. Tại thành phố Huế, sông Bồ, sông Hương từ báo động 2 đến báo động 3 và trên báo động 3.

Thành phố Đà Nẵng, sông Vu Gia - Thu Bồn ở mức  báo động 2 đến báo động 3, có nơi trên  báo động 3. Tỉnh Quảng Ngãi, sông Trà Khúc, sông Vệ ở mức báo động 2 đến báo động 3 và trên  báo động 3.

Tỉnh Gia Lai, sông An Lão, Lại Giang lên trên  báo động 2, sông Kôn lên mức  báo động 2– báo động 3, sông Sê San lên trên  báo động 2.

Tỉnh Đắk Lắk, sông Ba lên mức báo động 2 đến báo động 3, sông Kỳ Lộ lên trên  báo động 3, Srepok  báo động 2 đến báo động 3.

Tỉnh Khánh Hòa, sông Dinh Ninh Hòa lên trên báo động 2, sông Cái Nha Trang lên trên  báo động 1.

Ông có khuyến cáo gì đối với chính quyền và người dân, thưa ông?

Chính quyền địa phương, người dân trước mắt phải tuyệt đối tuân thủ sự chỉ đạo của các cấp, Ban Chỉ đạo phòng thủ dân sự Quốc gia, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, các bộ, ngành liên quan...trong việc ứng phó với bão, hoàn lưu bão, mưa lớn, lũ cao....

Người dân cần tuyệt đối không chủ quan, hạn chế ra đường trong thời điểm bão đổ bộ. Các địa phương phải theo dõi sát diễn biến, chủ động triển khai ngay biện pháp ứng phó để giảm thiểu thiệt hại....

Chính quyền và người dân theo dõi chặt chẽ diễn biến của thiên tai nguồn gốc khí tượng thủy văn tại địa chỉ https://www.nchmf.gov.vn/kttv của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, các Đài khí tượng thủy văn tỉnh, thành phố, khu vực và các thông tin trên các phương tiện thông tin đại chúng chính thống của Trung ương và địa phương,

Trân trọng cảm ơn ông!