Một báo cáo mới công bố ngày 1/12 cho biết số người thương vong vì bom mìn và vật liệu nổ còn sót lại trên toàn cầu đã tăng lên 6.279 trường hợp trong năm 2024, mức cao nhất kể từ năm 2020.
Một quả đạn chưa nổ ở Ukraine. Ảnh minh họa: Anadolu (AA)
Báo cáo của tổ chức giám sát Landmine Monitor cho biết, trong số này có 1.945 người thiệt mạng, với khoảng 90% nạn nhân là dân thường và gần một nửa là trẻ em.
Tổ chức Chiến dịch Quốc tế Cấm mìn (ICBL) cảnh báo rằng nỗ lực cấm mìn đang đối mặt “thách thức chưa từng có”, trong bối cảnh một số quốc gia thuộc Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) - gồm Estonia, Phần Lan, Latvia, Litva và Ba Lan, đang trong tiến trình rút khỏi Công ước Quốc tế cấm mìn sát thương (còn gọi là Công ước Ottawa), do lo ngại trước nguy cơ an ninh khu vực. Điều này, theo ICBL, đe dọa gây “xói mòn nguy hiểm” đối với chuẩn mực quốc tế đã có hiệu lực từ năm 1999.
Báo cáo cũng ghi nhận thương vong tăng cao tại các khu vực chịu ảnh hưởng của xung đột kéo dài, đặc biệt ở Syria, nơi hơn 1.000 trường hợp được ghi nhận trong năm qua. Người dân trở về sau nhiều năm chiến sự phải đối mặt nguy cơ lớn từ mìn và vật liệu nổ còn sót lại.
Song song với đó, công tác rà phá bom mìn toàn cầu trong năm 2024 giảm sút do nguồn tài trợ từ các nước viện trợ suy giảm và tình trạng mất an ninh tại nhiều khu vực bị ô nhiễm. Tài trợ cho hỗ trợ nạn nhân chỉ chiếm khoảng 5% tổng kinh phí hành động bom mìn và đã giảm gần 25% trong năm qua.
Khủng hoảng tài trợ trở nên nghiêm trọng hơn từ đầu năm nay khi Mỹ - quốc gia từng đóng góp lớn nhất cho hoạt động khắc phục hậu quả bom mìn dù không tham gia hiệp ước - cắt giảm mạnh ngân sách viện trợ nước ngoài. Nhiều chương trình hành động bom mìn tại Afghanistan, Iraq, Yemen, Colombia, Tajikistan và Zimbabwe đã phải dừng hoạt động.
Các quốc gia thành viên Công ước Ottawa đang nhóm họp tại Geneva (Thụy Sĩ) trong tuần này để tìm giải pháp ứng phó tình trạng thương vong gia tăng và các thách thức mới đối với quy chuẩn cấm mìn toàn cầu.