Trong bài phát biểu, Thủ tướng đánh giá quan hệ Việt Nam - Kuwait đang đứng trước thời khắc chuyển mình mạnh mẽ, trở thành hình mẫu hợp tác tiêu biểu giữa Đông Nam Á và Vùng Vịnh, đồng thời là cầu nối hữu nghị vững chắc giữa châu Á và Trung Đông. 

Học viện Ngoại giao Kuwait là cơ sở nghiên cứu, giáo dục uy tín hàng đầu, hội tụ trí tuệ, bản lĩnh và tầm nhìn chiến lược của Kuwait; một trong những cơ sở đào tạo và nghiên cứu hàng đầu của Kuwait trong lĩnh vực đối ngoại, quan hệ quốc tế và ngoại giao hiện đại. Học viện còn là địa điểm tổ chức các hội nghị quốc tế, diễn đàn khu vực và chương trình giao lưu học thuật với sự tham dự của các nhà ngoại giao, học giả và chuyên gia đến từ nhiều quốc gia. 

Phát biểu tại đây, Thủ tướng Phạm Minh Chính trân trọng cảm ơn Quốc vương, Hoàng Thái tử, Chính phủ và Nhân dân Kuwait đã dành cho Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam sự đón tiếp nồng hậu, thân tình và chu đáo. Đây là chuyến thăm của lãnh đạo cấp cao Việt Nam tới đất nước Kuwait tươi đẹp sau 16 năm, đúng dịp hai nước đang hướng tới kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao (10/1/1976 - 10/1/2026).

Chia sẻ quan điểm của Việt Nam về thế giới ngày nay, Thủ tướng cho rằng, bước sang thập niên thứ 3 của thế kỷ XXI, tình hình thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp, nhiều vấn đề chưa có tiền lệ; thách thức và cơ hội đan xen, nhưng khó khăn, thách thức nhiều hơn; cục diện toàn cầu vừa rất khó lường, vừa có những cơ hội. 

Trong quan hệ quốc tế hiện nay nổi lên 6 mâu thuẫn lớn; tuy nhiên, điều đáng mừng là hòa bình, hợp tác và phát triển vẫn là xu thế lớn, là khát vọng cháy bỏng của tất cả các dân tộc trên thế giới, mặc dù còn nhiều rào cản: chính trị phân cực; kinh tế phân tách; thể chế phân mảnh; phát triển phân hóa. 

Theo Thủ tướng Phạm Minh Chính, giữa thế giới đầy biến động đó, Trung Đông luôn là một khu vực có vị trí, vai trò chiến lược đặc biệt, là cửa ngõ kết nối ba lục địa Âu - Á - Phi, cái nôi của 3 tôn giáo lớn là Do Thái giáo, Thiên Chúa giáo và Hồi giáo; giữ vai trò trọng yếu về năng lượng, giao thương hàng hải, hàng không của thế giới. 

Mỗi đất nước đều có con đường phát triển của riêng mình, nhưng Việt Nam và Kuwait cùng chia sẻ một tầm nhìn chung: chỉ bằng hợp tác chân thành, bình đẳng, tôn trọng lẫn nhau trên tinh thần cùng lắng nghe, cùng thấu hiểu, cùng niềm tin, cùng hành động, cùng phát triển; cùng tuân thủ Hiến chương Liên hợp quốc và luật pháp quốc tế, cùng nhau kiến tạo một thế giới hòa bình, ổn định và phát triển bền vững. 

Thủ tướng cho biết, Chủ tịch Hồ Chí Minh, vị Lãnh tụ thiên tài, người Anh hùng giải phóng dân tộc, danh nhân văn hoá thế giới của Việt Nam từng khẳng định: “Quan sơn muôn dặm một nhà. Vì trong bốn biển đều là anh em”. Cựu Quốc vương Sheikh Sabah Al-Ahmad Al-Jaber Al-Sabah từng phát biểu tại Liên hợp quốc: “Mặc dù các dân tộc trên thế giới có sự khác biệt về tôn giáo, văn hóa và sắc tộc, nhưng đều có điểm chung về khát vọng, hoài bão và hi vọng. Tất cả chúng ta đều khao khát một thế giới hòa bình, an ninh và công lý được thực thi”. 

Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định, trong tình hình thế giới hiện nay, những thông điệp này còn nguyên giá trị, phản ánh những khát vọng của hai nước Việt Nam và Kuwait - đó là tình yêu hòa bình, trọng công lý, lẽ phải, bác ái và khát vọng phát triển vì con người. 

Chia sẻ quá trình 80 năm giành độc lập dân tộc trải quá chiến tranh, bao vây, cấm vận, cũng như công cuộc đổi mới của Việt Nam, Thủ tướng cho biết Việt Nam xây dựng nền tảng phát triển trên cơ sở chủ nghĩa Marx - Lenin, Tư tưởng Hồ Chí Minh, kết hợp với truyền thống văn hoá, văn minh 4.000 năm lịch sử, được vận dụng sáng tạo trong hoàn cảnh Việt Nam và bối cảnh thế giới. 

Việt Nam thực hiện nhất quán 3 yếu tố nền tảng trong xây dựng và phát triển đất nước: Xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, đẩy mạnh hội nhập quốc tế; xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa; xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa. 

Đồng thời, Việt Nam thực hiện nhất quán 3 quan điểm phát triển: Giữ vững ổn định chính trị - xã hội, trật tự an toàn xã hội, bảo đảm an ninh - an toàn - an dân; Lấy con người làm trung tâm, là chủ thể, là mục tiêu, là động lực và là nguồn lực quan trọng nhất của sự phát triển; Không hy sinh tiến bộ, công bằng xã hội, an sinh xã hội và môi trường để chạy theo tăng trưởng kinh tế đơn thuần.

Cùng với đó, Việt Nam tập trung thực hiện 6 chính sách trọng tâm. Trong đó, phát triển kinh tế là nhiệm vụ trung tâm; xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, tự cường gắn với chủ động, tích cực hội nhập quốc tế sâu rộng, thực chất và hiệu quả.

Phát triển văn hóa là sức mạnh nội sinh, nền tảng tinh thần của xã hội; “văn hóa soi đường cho quốc dân đi”, văn hoá có tính khoa học, dân tộc và đại chúng, “văn hóa còn thì dân tộc còn, văn hóa mất thì dân tộc mất”.

Thực hiện nhất quán chính sách đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa; là bạn tốt, là đối tác tin cậy, là thành viên tích cực, có trách nhiệm với cộng đồng quốc tế vì mục tiêu hoà bình, hợp tác và phát triển trong khu vực và thế giới.

Chú trọng bảo đảm an sinh xã hội, không ngừng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần và hạnh phúc của Nhân dân. 

Bảo đảm quốc phòng, an ninh là nhiệm vụ trọng yếu, thường xuyên; thực hiện chính sách quốc phòng “4 không”: Không tham gia liên minh quân sự; không liên kết với nước này để chống nước kia; không cho nước ngoài đặt căn cứ quân sự hoặc sử dụng lãnh thổ để chống lại nước khác; không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực trong quan hệ quốc tế.

Nâng cao năng lực cầm quyền của Đảng Cộng sản Việt Nam, năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của của tổ chức Đảng và Đảng viên; tập trung xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; đẩy mạnh phòng chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí.

Về những thành tựu đạt được của Việt Nam, Thủ tướng cho biết sau gần 40 năm Đổi mới, từ một nước bị bao vây, cấm vận, Việt Nam đã có quan hệ ngoại giao với 194 nước; quan hệ đối tác chiến lược toàn diện với 14 nước, trong đó có 5 nước Ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, quan hệ đối tác chiến lược, đối tác toàn diện với hàng chục quốc gia bao gồm 17 thành viên Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20) và toàn bộ các nước thuộc Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN); ký 17 Hiệp định thương mại tự do (FTA) với hơn 60 đối tác trên thế giới. 

Từ một nước nghèo nàn, lạc hậu, bị chiến tranh tàn phá nặng nề, Việt Nam đã vươn lên trở thành nước đang phát triển với quy mô Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) ước khoảng 510 tỷ USD vào năm 2025, đứng thứ 32 thế giới (thu nhập bình quân đầu người tăng từ khoảng trên 100 USD năm 1990 lên trên 5.000 USD năm 2025); thuộc nhóm 20 nền kinh tế hàng đầu xét về quy mô thương mại quốc tế cũng như thu hút đầu tư. 

Nêu thành tựu của đất nước và 5 bài học kinh nghiệm từ thực tiễn, Thủ tướng nêu rõ, Việt Nam đang bước vào kỷ nguyên vươn mình phát triển giàu mạnh, văn minh, phồn vinh, hạnh phúc, đi lên chủ nghĩa xã hội, trong đó, tập trung thực hiện thắng lợi 2 mục tiêu chiến lược 100 năm. 

Về quan hệ Việt Nam - Kuwait, Thủ tướng cho rằng, Việt Nam và Kuwait đều có chung tinh thần yêu chuộng hoà bình, khát vọng phát triển, là những người bạn thuỷ chung, gắn bó, mong muốn hợp tác chặt chẽ, cùng nhau phát triển nhanh và bền vững.

Việt Nam hết sức coi trọng và mong muốn thúc đẩy hợp tác sâu rộng, toàn diện với khu vực Vùng Vịnh nói riêng, Trung Đông nói chung, đặc biệt là với Nhà nước Kuwait.

Kuwait là một quốc gia năng động và giàu bản sắc - nơi tinh hoa văn hóa Arập hòa quyện cùng tầm nhìn phát triển hiện đại, bền vững tạo nên một đất nước thịnh vượng, nhân văn hướng tới tương lai. Hơn nửa thế kỷ kể từ khi giành độc lập, Kuwait đã vươn lên trở thành một trong những quốc gia có thu nhập cao và là thành viên trụ cột của Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC), có vai trò và vị thế quan trọng ở khu vực và trên thế giới. 

Kuwait là quốc gia Vùng Vịnh đầu tiên thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam ngay sau khi thống nhất đất nước (năm 1976). Trong suốt gần 50 năm qua, hai nước chia sẻ quan điểm chung về độc lập dân tộc, khát vọng phát triển, vì hoà bình và hợp tác trong khu vực và thế giới; hai bên luôn ủng hộ lẫn nhau trên các diễn đàn đa phương về các vấn đề quan trọng của khu vực và quốc tế.

Kuwait cũng là quốc gia Vùng Vịnh đầu tiên cung cấp vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) ưu đãi lớn nhất cho Việt Nam, nhất là tại vùng sâu, vùng xa; trong đó công trình thủy lợi Dầu Tiếng là dự án đầu tiên được Kuwait cấp vốn ODA năm 1979. Việt Nam không bao giờ quên nghĩa cử cao đẹp của Kuwait hỗ trợ 600.000 liều vaccine trong lúc Việt Nam gặp khó khăn nhất trong đại dịch COVID-19. 

Kuwait là đối tác thương mại, đầu tư hàng đầu tại Trung Đông vào Việt Nam với kim ngạch thương mại song phương năm 2024 đạt 7,3 tỷ USD và dự án biểu tượng lọc hoá dầu Nghi Sơn (tổng vốn đầu tư trên 9 tỷ USD, trong đó Kuwait góp hơn 3 tỷ USD). 

Tuy nhiên, quan hệ hợp tác kinh tế còn chưa tương xứng với tiềm năng, quan hệ chính trị - ngoại giao và còn chậm so với yêu cầu phát triển. Hai nước cần vượt qua những khó khăn, thách thức để cùng bước vào một giai đoạn hợp tác phát triển mới với tâm thế mới, nhanh hơn, mạnh mẽ hơn, hiệu quả hơn. 

Thủ tướng cho biết, trong khuôn khổ chuyến thăm lần này, đã có các cuộc hội kiến rất chân thành, tình cảm, cởi mở và sâu sắc với Quốc vương, Hoàng Thái tử và hội đàm rất thành công với Thủ tướng Kuwait; xác định quan hệ song phương toàn diện, bao trùm và đột phá hơn nữa trên các lĩnh vực. 

“Chúng tôi rất xúc động trước tình cảm và những lời chia sẻ chân thành, ấm áp, “từ trái tim đến trái tim” của Quốc vương Kuwait. Ngài khẳng định: Hai nước luôn là người bạn đồng hành tin cậy, chân thành của nhau; Kuwait luôn coi Việt Nam là bạn tốt; Lợi ích của Việt Nam cũng là lợi ích của Kuwait; quan tâm đến Nhân dân Việt Nam như là Nhân dân Kuwait. Tôi cũng khẳng định với Quốc vương: Kuwait luôn có một người bạn chân thành, tin cậy và đang phát triển mạnh mẽ là Việt Nam - Việt Nam luôn ở bên cạnh và cùng phát triển với Kuwait”, Thủ tướng chia sẻ. 

Hai bên đã nhất trí nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược và đã có những trao đổi rất hiệu quả, thực chất; cùng thống nhất 9 lĩnh vực hợp tác trọng điểm trong thời gian tới. 

Theo đó, tăng cường tin cậy chính trị giữa hai nước, tích cực trao đổi đoàn cấp cao. Thúc đẩy hợp tác bảo vệ lợi ích hợp pháp, chính đáng của mỗi nước, hợp tác về quốc phòng, an ninh, nhất là an ninh phi truyền thống, an ninh mạng (thực hiện Công ước Hà Nội về chống tội phạm mạng).

Cùng với đó, hai nước đẩy mạnh hợp tác về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trên các lĩnh vực, đẩy mạnh trụ cột hợp tác về năng lượng, mở rộng hợp tác dầu khí, cung cấp dịch vụ và nguồn nhân lực chất lượng cao. 

Hai bên nhất trí tạo đột phá trong quan hệ đầu tư, theo đó Kuwait tăng cường đầu tư, nhất là vào Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam); thúc đẩy mạnh mẽ thương mại song phương, phấn đấu nâng kim ngạch thương mại song phương lên hơn 12 - 15 tỷ USD vào năm 2030; sớm khởi động đàm phán Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện (CEPA) Việt Nam - Kuwait; đồng thời thúc đẩy đàm phán, ký kết FTA giữa Việt Nam và Hội đồng hợp tác vùng Vịnh (GCC), sớm đàm phán Hiệp định bảo đảm an ninh lương thực và các dự án hỗ trợ phát triển hệ sinh thái Halal tại Việt Nam. 

Đồng thời, hai bên tăng cường hợp tác du lịch, đẩy mạnh giao lưu nhân dân, hợp tác lao động, văn hoá, thể thao, giáo dục đào tạo, làm nền tảng bền vững cho quan hệ hữu nghị lâu dài giữa hai dân tộc. Đẩy mạnh hợp tác, chia sẻ quan điểm về các vấn đề quốc tế và khu vực mà hai bên cùng quan tâm.

Thủ tướng nhấn mạnh, qua gần 5 thập kỷ đồng hành, mặc dù thế giới trải qua rất nhiều biến động, nhưng Việt Nam và Kuwait luôn nhất quán “đồng hành bền bỉ, gắn kết chặt chẽ, tin tưởng sâu sắc, hành động thiết thực, hướng tới tương lai”, tất cả vì lợi ích của Nhân dân hai nước.

“Lịch sử quan hệ giữa Việt Nam và Kuwait đã chứng minh rằng: khi hai quốc gia, hai dân tộc cùng chia sẻ những giá trị chung về hoà bình, độc lập và phát triển, thì khoảng cách địa lý hay khác biệt về văn hoá không phải là rào cản. Ngược lại, đó chính là chất liệu để chúng ta làm giàu thêm sự hiểu biết lẫn nhau, mở rộng tầm nhìn, củng cố niềm tin chiến lược và thúc đẩy hợp tác”, Thủ tướng phát biểu. 

Người đứng đầu Chính phủ Việt Nam khẳng định: Quan hệ Việt Nam - Kuwait đang đứng trước thời khắc chuyển mình mạnh mẽ, trở thành hình mẫu hợp tác tiêu biểu giữa Đông Nam Á và Vùng Vịnh, đồng thời là cầu nối hữu nghị vững chắc giữa châu Á và Trung Đông. Trên tầm cao mới là quan hệ Đối tác chiến lược, Việt Nam - Kuwait sẽ có nhiều điều kiện thuận lợi hơn để hỗ trợ cùng nhau phát triển, cùng nhau đóng góp cho hoà bình, ổn định và phát triển bền vững của khu vực, thế giới.

“Chúng ta tin tưởng rằng, quan hệ Việt Nam - Kuwait không chỉ dừng lại ở những gì chúng ta đã có, không dừng lại ở văn kiện ngoại giao, mà sẽ trở thành một hành trình của niềm tin, sự gắn kết và hành động, của kết nối trái tim đến trái tim - bắt đầu bằng sự kết nối từ hai Nhà nước, hai Chính phủ, các địa phương, từ các cơ sở giáo dục đào tạo, viện nghiên cứu, từ những doanh nghiệp, nhà đầu tư đến từng người dân hai nước”, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ. 

Chúc quan hệ Đối tác Chiến lược và tình hữu nghị Việt Nam - Kuwait ngày càng phát triển tốt đẹp, Thủ tướng cho rằng trong quá trình đó, Học viện Ngoại giao Kuwait có vai trò rất quan trọng và tin rằng Bản ghi nhớ giữa hai Học viện Ngoại giao của hai nước sẽ sớm cụ thể hóa thành những chương trình hợp tác ngay từ năm 2026, hai bên sẽ hợp tác chặt chẽ, thiết thực, hiệu quả hơn nữa, đào tạo những thế hệ nhà ngoại giao xuất sắc góp phần thúc đẩy quan hệ tốt đẹp giữa hai nước.

* Đây là hoạt động cuối cùng của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính trong chuyến thăm chính thức Kuwait. Trưa cùng ngày, Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phu nhân cùng đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam rời Kuwait lên đường tới thăm chính thức Algeria theo lời mời của Thủ tướng Cộng hòa Algeria Dân chủ Nhân dân, Sifi Ghrieb.