Chiều tối 25/11, từ Thành phố Hồ Chí Minh, chủ trì Phiên họp lần thứ 23 của Ban Chỉ đạo Quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) trực tuyến với điểm cầu trụ sở Chính phủ và 21 tỉnh, thành phố ven biển, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu kiên quyết, quyết liệt gỡ "thẻ vàng" IUU trong năm 2025, vì uy tín của dân tộc, quốc gia và vì chính người dân.
Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp thứ 23 của Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng, chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định (IUU) trực tuyến đến các tỉnh, thành phố. Ảnh: Dương Giang/TTXVN
Phiên họp đánh giá, với quyết tâm cao trong việc cương quyết tuyên chiến với khai thác IUU và quyết tâm gỡ "thẻ vàng" của Ủy ban châu Âu (EC) trong năm 2025, trong tuần vừa qua, nhiều nhiệm vụ tiếp tục có chuyển biến tích cực, tuần sau tốt hơn tuần trước. Nhiều nhiệm vụ trọng tâm đã được hoàn thành theo đúng yêu cầu tiến độ.
Trong đó, các bộ, ngành, địa phương đã hoàn thành được 85/99 nhiệm vụ, tăng 30 nhiệm vụ so với tuần trước, đang tiếp tục triển khai 14 nhiệm vụ theo tiến độ Thủ tướng Chính phủ giao. Công tác quản lý tàu cá và giám sát hoạt động khai thác tiếp tục có tiến triển rõ rệt, với 100% số tàu cá (79.360 tàu) đã được đăng ký, cập nhật trên cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia Vnfishbase.
Số tàu cá không đủ điều kiện hoạt động đã được các địa phương kiểm soát, giao xã/phường, lực lượng, cán bộ quản lý có vị trí neo đậu của tàu cá. Đã kết nối liên thông cơ sở dữ liệu VNFishbase với phần mềm kiểm soát tàu cá của Bộ Quốc phòng, VNeID của Bộ Công an.
Đáng chú ý, trong tuần không phát sinh tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài bị bắt giữ, xử lý. Tình hình xử lý vi phạm pháp luật trong khai thác IUU tiếp tục có chuyển biến tích cực; công tác thực thi pháp luật, xử lý tàu cá vi phạm khai thác IUU đã được thực hiện nghiêm túc, đặc biệt là tàu cá vi phạm khai thác bất hợp pháp ở nước ngoài.
Riêng trong tuần vừa qua, xử lý được 64 vụ việc vi phạm tồn đọng mất kết nối VMS, vượt ranh giới cho phép khai thác, giảm từ 72 vụ xuống còn 08 vụ; có 17/22 địa phương đã xử lý xong, tăng 02 địa phương hoàn thành so với tuần trước.
Kết luận phiên họp, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính ghi nhận, đánh giá cao quyết tâm, nỗ lực của các bộ, ngành, địa phương trong chống khai thác IUU và đạt nhiều tiến bộ, tuần sau tốt hơn tuần trước; nhiều nhiệm vụ trọng tâm đã được hoàn thành theo đúng yêu cầu tiến độ.
Tuy nhiên, Thủ tướng nhắc nhở một số bộ, ngành khẩn trương hoàn thành các nhiệm vụ để hoàn thành toàn bộ 99 nhiệm vụ chống khai thác IUU, trong đó Bộ Công an 1 nhiệm vụ, Bộ Nông nghiệp và Môi trường còn 3 nhiệm vụ, các địa phương 2 nhiệm vụ; kịp thời xử lý được vấn đề xung đột số liệu giữa các nền tảng.
Còn 5 địa phương chưa hoàn thành việc xử lý vi phạm hành chính tồn đọng mất kết nối giám sát hành trình (VMS), vượt ranh giới cho phép khai thác, với 8 vụ gồm: Khánh Hòa, Thành phố Hồ Chí Minh, Cà Mau, An Giang, Tây Ninh. Còn một số địa phương có tàu cá, ngư dân bị nước ngoài bắt giữ năm 2024 và năm 2025 đã có thông tin về đăng ký tàu cá, ngư dân nhưng chưa xử lý xong. Có 3/22 tỉnh, thành phố chưa ban hành chính sách chuyển đổi nghề, giải bản đối với tàu cá không có nhu cầu hoạt động khai thác thủy sản và chính sách hỗ trợ ngư dân nâng cấp, thay thế thiết bị VMS.
Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh, đã hơn một tháng kể từ ngày Thủ tướng Chính phủ ban hành Kế hoạch hành động tháng cao điểm chống khai thác IUU và phát triển bền vững ngành thủy sản Việt Nam, theo yêu cầu về tiến độ, tất cả các nhiệm vụ đề ra trong Kế hoạch đều đã đến hạn hoàn thành.
Do đó, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương, trong đó người đứng đầu tiếp tục thực hiện nghiêm chế độ báo cáo định kỳ kết quả triển khai chống IUU về Ban Chỉ đạo; thực hiện có hiệu quả, nghiêm túc các Nghị quyết, Kết luận, Công điện, Chỉ thị của Đảng, của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, quy chế phối hợp liên ngành về chống khai thác IUU; tiến hành sơ kết việc thực hiện Tháng cao điểm chống khai thác IUU.
Các bộ, ngành, địa phương nghiêm túc cập nhật đầy đủ dữ liệu lên các cơ sở dữ liệu nghề cá như: Cơ sở dữ liệu quốc gia về nghề cá (Vnfishbase); xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản; Hệ thống giám sát tàu cá VMS; Hệ thống xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản, Hệ thống truy xuất nguồn gốc thủy sản (eCDT).
Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp. Ảnh: Dương Giang/TTXVN
Nhắc nhở các bộ, ngành, địa phương luôn trong tâm thế sẵn sàng đón Đoàn thanh tra của EC và cung cấp thông tin bảo đảm đầy đủ, thống nhất, đồng bộ giữa các bộ, ngành, địa phương, Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương ven biển đánh giá đầy đủ, toàn diện kết quả thực hiện Kế hoạch hành động tháng cao điểm chống khai thác IUU và phát triển bền vững ngành thủy sản Việt Nam; phối hợp với Bộ Quốc phòng triển khai, thực hiện có hiệu quả Quy chế phối hợp liên ngành về chống khai thác IUU; tiếp tục chủ trì, phối hợp các bộ, ngành kiểm tra, hướng dẫn tất cả các địa phương ven biển, có tàu cá chuẩn bị kỹ nội dung làm việc với Đoàn thanh tra lần thứ 5 của EC.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường tiếp tục hoàn thiện Kế hoạch đàm phán, làm việc với Đoàn Thanh tra của EC và báo cáo cập nhật tiến độ chống khai thác IUU; chủ động liên hệ với Tổng vụ các vấn đề về biển và hải sản của Ủy ban châu Âu (DG-Mare) để làm rõ và cung cấp các thông tin cần thiết phục vụ đoàn thanh tra; thường xuyên giữ liên hệ, trao đổi, cung cấp đầy đủ thông tin với EC, báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ những nội dung vượt thẩm quyền; xử lý dứt điểm việc hoàn thiện hồ sơ truy xuất nguồn gốc, dữ liệu nghề cá quốc gia, công bố công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng, đã được chỉ đạo tại cuộc họp các tuần trước, hoàn thành trước 30/11/2025. Đặc biệt, khẩn trương nghiên cứu tiếp thu, giải trình các thành viên Chính phủ để hoàn thiện, trình Chính phủ ban hành Nghị định sửa đổi bổ sung một số điều của Nghị định số 37, hoàn thành 30/11/2025.
Cùng với đó, Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính, Bộ Xây dựng kiểm soát chặt chẽ nguyên liệu thủy sản nhập khẩu vào Việt Nam theo Hiệp định PSMA và bằng tàu container, bảo đảm ngăn chặn triệt để nguyên liệu thủy sản khai thác IUU xâm nhập vào thị trường Việt Nam.
Bộ Quốc phòng triển khai thực hiện có hiệu quả Quy chế phối hợp liên ngành về chống khai thác IUU; tiếp tục thực hiện cao điểm tuần tra kiểm soát tại vùng biển giáp ranh với các nước Malaysia, Indonesia, Thái Lan; kiểm soát tàu cá xuất, nhập bến, xử lý nghiêm tàu cá không đủ điều kiện tham gia hoạt động.
Bộ Công an tiếp tục chỉ đạo cơ quan chức năng đẩy nhanh công tác điều tra, củng cố hồ sơ đưa ra truy tố, xét xử các vụ việc đã khởi tố theo quy định; tiếp tục hoàn thiện tính năng hệ thống quản lý tàu cá xuất, nhập bến trên phần mềm VNeID, phục vụ công tác kiểm soát tàu cá và ngư dân xuất nhập bến theo quy định.
Bộ Ngoại giao khẩn trương xác minh, làm rõ thông tin các tàu cá bị nước ngoài bắt giữ chưa rõ số đăng ký tàu, chưa rõ thông tin ngư dân theo đề nghị của Bộ Nông nghiệp và Môi trường; tiếp tục thu thập thông tin, thống kê đầy đủ các ngư dân tham gia khai thác IUU ở vùng biển nước ngoài đã được trả về để các cơ quan chức năng xử lý theo quy định.
Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND các tỉnh, thành phố ven biển, có tàu cá chủ động nắm chắc tình hình, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt, toàn diện, hiệu quả các biện pháp chống khai thác IUU trên địa bàn, tuyệt đối không để vi phạm, tiêu cực làm ảnh hưởng đến nỗ lực chung gỡ cảnh báo “thẻ vàng” của EC; duy trì kiểm soát chặt chẽ toàn bộ tàu cá ra vào cảng theo quy định; kiên quyết không cho tàu cá không đủ điều kiện, không đăng ký tham gia hoạt động; đồng thời, cập nhật hằng tuần danh sách tàu cá nguy cơ cao vi phạm khai thác IUU theo quy định.
Các tỉnh, thành phố theo dõi, giám sát chặt chẽ tàu cá hoạt động trên biển 24/24 giờ qua hệ thống VMS; cảnh báo, liên hệ kịp thời với chủ tàu, thuyền trưởng đảm bảo không để phát sinh các vụ việc vi phạm mất kết nối VMS, vượt ranh giới cho phép khai thác trên biển; khẩn trương hoàn thành xử lý dứt điểm việc tàu cá, ngư dân bị nước ngoài bắt giữ năm 2024 và năm 2025 đã có thông tin về đăng ký tàu cá, ngư dân, hoàn thành trước ngày 30/11/2025; khẩn trương ban hành chính sách chuyển đổi nghề, tạo sinh kế bền vững cho ngư dân, hoàn thành trước 30/11/2025; chịu trách nhiệm đối với các vụ việc khép hồ sơ không xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi mất kết nối VMS theo quy định của pháp luật.
Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tiếp tục chỉ đạo các cơ quan báo chí đẩy mạnh thông tin, truyền thông về các hoạt động chống khai thác IUU của Việt Nam, đặc biệt trên các kênh tiếng nước ngoài; kịp thời phản bác các luận điệu sai trái, thù địch đối với những chỉ đạo của Đảng, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và những nỗ lực chống khai thác IUU của Việt Nam.
Các hiệp hội, doanh nghiệp nghiêm túc chấp hành việc không thu mua, chế biến, xuất khẩu các sản phẩm thủy sản có nguồn gốc từ khai thác IUU; chủ động phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng trong điều tra, xác minh, xử lý nghiêm, triệt để các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp thủy sản làm ăn phi pháp, tiếp tay, dung túng cho hành vi IUU.
Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Ngoại giao phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường có báo cáo, làm việc cụ thể với EC về kết quả chống khai thác IUU của Việt Nam, cũng như giải đáp việc xử lý các nội dung EC nêu, quyết tâm gỡ "thẻ vàng" IUU của EC trong năm 2025, vì uy tín của dân tộc, quốc gia và vì chính người dân.