Bảo đảm dữ liệu “đúng, đủ, sạch, sống”

Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, việc xây dựng Cơ sở dữ liệu đất đai được thực hiện chủ yếu với dữ liệu đầu vào là bản đồ địa chính, hồ sơ đăng ký, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, hồ sơ địa chính, Giấy Chứng nhận quyền sử dụng đất, dữ liệu giá đất, dữ liệu thống kê, kiểm kê đất đai, dữ liệu quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất...

Đối với Cơ sở dữ liệu đất đai do Trung ương xây dựng, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã xây dựng xong 4 dữ liệu thành phần: Hiện trạng sử dụng đất cấp vùng và cả nước; quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất quốc gia; khung giá đất; điều tra cơ bản về đất đai cấp vùng và cả nước. Tuy nhiên, các khối dữ liệu này cần được tiếp tục cập nhật, bổ sung để phù hợp với quy định pháp luật đất đai hiện hành.

Trên cả nước, 34/34 địa phương đã xây dựng cơ sở dữ liệu địa chính của 2.342/3.321 đơn vị hành chính cấp xã; hoàn thành cơ sở dữ liệu thống kê, kiểm kê đất đai (hiện trạng sử dụng đất); xây dựng cơ sở dữ liệu quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh...

Các địa phương đã tạo lập mã định danh duy nhất cho các thửa đất có đầy đủ 3 khối thông tin dữ liệu (không gian, thuộc tính, phi cấu trúc); tổ chức xác thực người sử dụng đất với căn cước công dân; đồng bộ cơ sở dữ liệu các thửa đất vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai; sắp xếp các thửa đất từ mô hình chính quyền địa phương 3 cấp sang 2 cấp; kết nối liên thông giữa cơ quan đăng ký đất đai với cơ quan thuế; kết nối hệ thống thông tin đất đai với Cổng dịch vụ công quốc gia...

Bộ Nông nghiệp và Môi trường nhận định, việc xây dựng Cơ sở dữ liệu đất đai còn chậm do địa phương chưa dành nguồn lực tương xứng; chất lượng thông tin dữ liệu đầu vào thấp, nhiều biến động. Cùng với đó, trang thiết bị, hạ tầng công nghệ thông tin, phần mềm chưa đáp ứng yêu cầu an toàn bảo mật thông tin, kết nối, chia sẻ với các hệ thống thông tin khác. Trình độ nhân lực còn hạn chế; các địa phương phải chuyển đổi, hợp nhất các cơ sở dữ liệu đất đai theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp...

Thời gian tới, công tác xây dựng Cơ sở dữ liệu đất đai được thực hiện theo hai hướng. Thứ nhất, đối với những nơi đã có dữ liệu, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang tập trung chuẩn hóa, làm sạch và cập nhật các thửa đất đã được xây dựng ở các định dạng khác nhau, bảo đảm dữ liệu “đúng, đủ, sạch, sống”, kết nối với cơ sở dữ liệu dân cư và các hệ thống dữ liệu liên quan. Thứ hai, đối với những nơi chưa có cơ sở dữ liệu, Bộ sẽ tận dụng toàn bộ tài liệu, bản đồ, hồ sơ đất đai đã có để số hóa, đưa vào quản lý trong thời gian tới.

Các địa phương sẽ thực hiện số hóa, chuẩn hóa và đồng bộ dữ liệu với Bộ Nông nghiệp và Môi trường; đồng thời Bộ sẽ hoàn thiện dự án hạ tầng trung ương để kết nối với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và Trung tâm dữ liệu quốc gia, bảo đảm hệ thống thống nhất, liên thông từ Trung ương đến địa phương.

Tại cuộc họp, đại diện các bộ, ngành, doanh nghiệp, địa phương thống nhất chủ trương cần có một hệ thống phần mềm Cơ sở dữ liệu đất đai thống nhất trên toàn quốc, được quản lý tập trung từ Trung ương đến địa phương; tránh phân tán, tiết kiệm chi phí, đồng thời bảo đảm dữ liệu đồng bộ, chính xác, dễ khai thác và liên thông với các hệ thống khác như dân cư, thủ tục hành chính, quy hoạch và giá đất.

Xây dựng Cơ sở dữ liệu đất đai thống nhất, tập trung, liên thông 

Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà khẳng định, Cơ sở dữ liệu đất đai là một trong các cơ sở dữ liệu quốc gia nhưng việc xây dựng, quản lý, vận hành còn hạn chế, lỏng lẻo do thiếu dữ liệu, số liệu. Do vậy, dự án xây dựng Cơ sở dữ liệu đất đai phải xác định rõ mục tiêu, thu thập dữ liệu “đúng, đủ, sạch, sống”, bao gồm thửa đất, mục đích sử dụng, người quản lý, tình trạng sử dụng, chất lượng đất, rừng và các thông tin liên quan.

Về phương pháp triển khai, Phó Thủ tướng nêu 3 bước: Sử dụng dữ liệu đã số hóa, số hóa dữ liệu và đo đạc, kiểm tra, xây dựng bản đồ số hóa, “cập nhật liên tục, đồng thời phục vụ thủ tục hành chính và liên thông các thủ tục liên quan đến đất đai”.

Mục tiêu cao nhất là xây dựng Cơ sở dữ liệu đất đai thống nhất, tập trung, liên thông từ Trung ương đến 34 tỉnh, thành phố và 3.321 xã, phường; bao gồm: Hạ tầng, phần mềm chuyên dụng và các trường dữ liệu phục vụ quản lý tài nguyên đất đai, thủ tục hành chính, tích hợp với dữ liệu dân cư, tổ chức và cá nhân.

Yêu cầu tất cả thủ tục hành chính liên quan đến đất đai đều phải đồng thời cập nhật dữ liệu, Phó Thủ tướng nhấn mạnh, các phần mềm, ứng dụng mới phải bảo đảm tính mở, tích hợp và chia sẻ với các phần mềm hiện có để khai thác tối đa dữ liệu sẵn có. Các trường dữ liệu phải đầy đủ theo quy định pháp luật, phục vụ quản lý và thực hiện thủ tục hành chính.

Về phần mềm nền tảng, Phó Thủ tướng yêu cầu, nếu đáp ứng yêu cầu tự chủ và quản lý được, ưu tiên sử dụng phần mềm trong nước. Việc vận hành hệ thống cần tham khảo cách thức quản lý của phần mềm Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, khai thác và kế thừa hiệu quả toàn bộ hệ thống hạ tầng, cơ sở dữ liệu và phần mềm đã đầu tư từ Trung ương đến địa phương. Trung tâm dữ liệu phải đảm bảo an ninh, an toàn, bảo mật, có thể bố trí một số trung tâm dự phòng kỹ thuật.

Phó Thủ tướng cũng đề nghị xây dựng quy định về quyền truy cập, phân bổ quyền sử dụng dữ liệu, bảo mật hệ thống và trách nhiệm cập nhật dữ liệu trong quá trình thực hiện thủ tục hành chính.

Bộ Tài chính, Bộ Khoa học và Công nghệ phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường xác định định mức, đơn giá và các nội dung liên quan, nhằm hoàn thiện dự án Cơ sở dữ liệu đất đai.