Tổng thống Mỹ Barack Obama lúc 9 giờ sáng ngày 26/1 (giờ Việt Nam) đã đọc thông điệp liên bang lần thứ hai trong nhiệm kỳ tổng thống của mình. Cũng như lần trước, thông điệp có chủ đề "Chiến thắng tương lai" của ông chủ Nhà Trắng vẫn tập trung vào vấn đề kinh tế. Điểm khác biệt là thông điệp lần này còn ngụ ý vạch ra một chương trình nghị sự chuẩn bị cho chiến dịch tái tranh cử được cho là sẽ rất cam go trong năm 2012 của ông Obama.

Vấn đề kinh tế trong nước được coi là một trong những nguyên nhân khiến đảng Dân chủ của ông Obama bị thất thế trước đảng Cộng hoà trong cuộc bầu cử Quốc hội giữa nhiệm kỳ năm 2010 và cũng sẽ là vấn đề then chốt trong năm 2012. Theo ông Obama, nước Mỹ cần nỗ lực nhiều hơn nữa để tạo thêm việc làm, củng cố tăng trưởng kinh tế bền vững trong bối cảnh kinh tế còn khó khăn.


Dù đã hồi phục được hơn một năm rưỡi nhưng nền kinh tế Mỹ vẫn chưa thể tạo đủ việc làm cho 14,5 triệu người thất nghiệp. Trong bối cảnh đó, thách thức lớn nhất về mặt kinh tế đối với ông Obama là hỗ trợ tăng trưởng song song với củng cố tài chính công.

Để đạt được mục tiêu kinh tế, ông Obama đã thông báo cắt giảm chi tiêu sâu rộng, kéo dài thời gian "đóng băng" một phần chi tiêu cho các chương trình trong nước từ 3 năm lên 5 năm. Kế hoạch cắt giảm chi tiêu này được ông đề cập từ năm 2010 và dự kiến sẽ giảm thâm hụt ngân sách hơn 400 tỷ USD trong vòng 10 năm.

Về vấn đề việc làm, Tổng thống Obama còn cảnh báo rằng quy luật kinh tế thế giới đã thay đổi và cạnh tranh tìm việc làm ngày càng khắc nghiệt. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh, người dân Mỹ không nên nản lòng trước thực tế này mà hãy coi đây là thử thách. Thay vào đó, nước Mỹ cần phải nỗ lực hết sức để có vị thế lớn hơn và có sức cạnh tranh về việc làm trên toàn cầu.

Ông nói: "Chúng ta sẽ đầu tư vào nghiên cứu sinh hoá, công nghệ thông tin, đặc biệt là công nghệ năng lượng sạch - một khoản đầu tư giúp củng cố an ninh, bảo vệ hành tinh, tạo ra vô số việc làm mới cho người dân". Dù vậy, Tổng thống Obama không nhắc đến sáng kiến mới cụ thể nào nhằm tạo việc làm ngay lập tức trong bối cảnh tỷ lệ thất nghiệp đã lên tới 9,4% trong tháng 12/2010.

Các nhà kinh tế cảnh báo, trong tương lai gần, tốc độ phục hồi kinh tế còn lâu mới đủ mạnh để giảm tỷ lệ thất nghiệp luôn ở mức cao và bền vững này. Không chỉ thế, ông Obama còn lưu ý rằng, nền kinh tế lớn nhất thế giới đang phải cạnh tranh gay gắt với các nước khác trong bối cảnh thế giới trải qua nhiều thay đổi. Nước Mỹ cần đón nhận những thách thức mới để chiến thắng tương lai.

Về lĩnh vực ngoại giao, Tổng thống Obama ca ngợi những thành tựu ngoại giao của nước Mỹ, trong đó nhấn mạnh việc thông qua hiệp ước cắt giảm vũ khí tấn công chiến lược START mới với Nga. Ông coi đây là một thành công lớn trong việc thiết lập lại quan hệ với Nga và hướng tới một thế giới không có hạt nhận.

Trong thông điệp, Tổng thống Obama cũng thể hiện quyết tâm sẽ tiếp tục gây áp lực lên Iran và CHDCND Triều Tiên về chương trình hạt nhân. Ông đề cập đến việc tăng cường quan hệ đồng minh ở châu Á và xây dựng mối quan hệ với các nước như Ấn Độ. Tuy nhiên, ông lảng tránh không nhắc đến tiến trình hoà bình Trung Đông - một trong những ưu tiên ngoại giao hàng đầu từ khi nhậm chức.

Lần đọc thông điệp liên bang thứ hai cũng là lần đầu tiên Tổng thống Obama xuất hiện trước Quốc hội kể từ khi đảng Cộng hoà giành quyền kiểm soát Hạ viện từ đảng Dân chủ sau cuộc bầu cử giữa kỳ. Nhân cơ hội này, ông đã kêu gọi tinh thần đoàn kết, vượt qua bất đồng của hai đảng đối lập nhằm phục hồi nền kinh tế Mỹ.

Thùy Dương (tổng hợp)