Trao đổi với báo Tin Tức bên lề Kỳ họp thứ 7 Quốc hội khóa XIII, ông Vương Đình Huệ (ảnh), Ủy viên Trung ương Đảng, Trưởng ban Kinh tế Trung ương cho rằng cần tập trung xử lý những vấn đề nội tại của nền kinh tế. Dưới đây là lược ghi cuộc trao đổi này.
Đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội và ngân sách nhà nước năm 2013, việc triển khai thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội và ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2014, ông Vương Đình Huệ, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương bày tỏ sự đồng tình cao với những giải pháp của Chính phủ, thẩm tra của Quốc hội về phát triển kinh tế - xã hội những tháng còn lại của năm nay, tuy nhiên cũng đề nghị cần nhanh chóng cụ thể hóa những vấn đề nêu ra trong Hiến pháp 2013.
Cần giải quyết các vấn đề nội tại nền kinh tế
Trao đổi về tình hình Biển Đông tác động đối với vấn đề kinh tế, ông Vương Đình Huệ cho rằng: Trong điều kiện hội nhập, các nước đều có sự phụ thuộc lẫn nhau, mỗi bước đi của nước nào đó phải tính toán kỹ, thời buổi này không phải muốn làm gì cũng được. Chính vì vậy, theo ông Huệ, trước mắt chúng ta cần giải quyết tốt những vấn đề nội tại của nền kinh tế. Thống nhất với báo cáo của Chính phủ và thẩm tra của các cơ quan của Quốc hội, ông Huệ nhấn mạnh, cần tập trung xử lý tổng cầu, làm sao phân bổ, giải ngân sớm các nguồn vốn đưa ra thị trường, đẩy nhanh vốn trái phiếu, ngân sách, nhất là vốn đối ứng cho ODA cũng cần giải nhanh lên. Tăng cường đối thoại giữa chính quyền, doanh nghiệp và tổ chức tín dụng, giải quyết tốt vấn đề quản lý đầu tư, giải phóng mặt bằng, thúc đẩy giải ngân nguồn vốn, hỗ trợ doanh nghiệp.
Đối với kết cấu hạ tầng về giao thông, ông Huệ đề nghị sớm ban hành văn bản, nghị định về hợp tác công tư, đi kèm với việc phải quy định rõ ràng các thể chế trong hợp tác công tư để phát huy thêm các nguồn lực xã hội hóa, tăng cường đầu tư. Về tái cơ cấu nền kinh tế: Theo Nghị quyết của Quốc hội, cần đẩy mạnh tái cấu trúc, mục tiêu trong 2 năm 2014-2015, cần rà soát lại kết quả đạt được, chú trọng gắn tổng thể với vấn đề trọng tâm, tái cơ cấu ngành, trong đó có tái cơ cấu nông nghiệp, nông dân, nông thôn. Quan tâm mô hình hợp tác công tư đối với lĩnh vực y tế, giáo dục để giảm tải cho bệnh viện, tăng cường đầu tư cho giáo dục, gắn Nhà nước với doanh nghiệp đầu tư trong lĩnh vực này.
Đối với lĩnh vực tài chính tiền tệ, ông Huệ cho rằng, cần tập trung giải quyết vấn đề nợ xấu; vừa qua lập công ty quản lý nợ xấu nhưng quyền hạn còn rất hạn chế, cần bổ sung chức năng nhiệm vụ cho công ty này, cho phép công ty được mua bán nợ thật, chứ không chỉ quản lý nợ, phải sửa đổi chức năng nhiệm vụ, phải cấp vốn thực tế, giải quyết các thủ tục pháp lý, xử lý tài sản đảm bảo, hoàn thiện thể chế phát triển thị trường mua bán nợ thì chúng ta mới giải quyết được nợ xấu. Theo ông Vương Đình Huệ, trong lĩnh vực tài chính, tiền tệ, công tác truyền thông là rất quan trọng, trong tình hình hiện nay, đề nghị cần truyền thông chính xác, thận trọng khi đưa tin về lĩnh vực này.
Mọi khu vực kinh doanh đều được tiếp cận các nguồn lực
Trao đổi về Dự án Luật Doanh nghiệp (sửa đổi) và Dự án Luật Quản lý, sử dụng vốn Nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh đang được các đại biểu Quốc hội quan tâm, ông Huệ cho rằng, để các khu vực kinh doanh phát triển mạnh được, trước hết phải bình đẳng, tránh phân biệt đối xử trong kinh doanh. Theo ông Huệ, Nhà nước một mặt đảm bảo quyền tự do kinh doanh của các chủ thể, cần xóa bỏ được bất bình đẳng trong các khu vực kinh doanh, đảm bảo các thành phần kinh tế đều được tiếp cận các nguồn lực cũng như trong thực hiện các quy trình thủ tục hành chính. Ông Vương Đình Huệ đề nghị trong luật này phải rà soát lại bất cứ cái quy định nào còn có sự phân biệt đối xử chúng ta phải hủy bỏ, để các khu vực kinh doanh đều tiếp cận được các nguồn lực Nhà nước và ngoài Nhà nước. Ông Huệ cũng cho biết, các tổ chức, hiệp hội doanh nghiệp quốc tế và các chuyên gia kinh tế đều khẳng định, các thành phần kinh tế Nhà nước và tư nhân không quan trọng đối với họ, quan điểm của họ đề nghị cần có cơ chế minh bạch, công khai. Trong Hiến pháp quy định người dân, doanh nghiệp được tự do kinh doanh ngành nghề mà pháp luật không cấm, vì vậy cần triển khai, cụ thể hóa những những nội dung này như thế nào, phải xác định được những lĩnh vực nào không cấm, lĩnh vực nào cấm và lĩnh vực gì không cấm nhưng phải kinh doanh có điều kiện.
Theo ông Vương Đình Huệ, chúng ta cần xây dựng đồng bộ, có hiệu quả các cơ chế hậu kiểm để đảm bảo quyền tự do kinh doanh không xâm hại tới lợi ích xã hội, lợi ích công cộng và các chủ thể khác, chỉ tiền kiểm những khâu như soát xét cấp phép hồ sơ... Lần này Quốc hội cũng bàn để ban hành Luật Phá sản, vì vậy hai luật được ban hành sẽ tạo điều kiện cho doanh nghiệp có cơ hội tiếp cận thị trường nhanh nhưng cũng đồng thời cũng tạo thuận lợi cho doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường một cách nhẹ nhàng, rút lui có nguyên tắc, chắc chắn kinh doanh sẽ tốt hơn, thông thoáng hơn.
Đối với vấn đề doanh nghiệp Nhà nước, ông Vương Đình Huệ cho biết, phần lớn những ý kiến nhận xét, đánh giá về doanh nghiệp Nhà nước vừa qua là xác đáng, công bằng. Nhìn nhận được những gì mà doanh nghiệp Nhà nước đã làm được, khẳng định được vai trò của doanh nghiệp Nhà nước trong điều tiết, tái cấu trúc nền kinh tế, ổn định xã hội, nhất là trong thời kỳ khủng hoảng, bất ổn về kinh tế vĩ mô, đồng thời các ý kiến cũng chỉ ra được những nhược điểm căn cơ của doanh nghiệp Nhà nước đó là tính hiệu quả, vẫn có doanh nghiệp làm ăn chưa thực sự hiệu quả. Ông Huệ nhấn mạnh, nhìn vào hình mẫu có nhiều tập đoàn kinh tế Nhà nước làm ăn có hiệu quả, cạnh tranh được với các tập đoàn kinh tế lớn trên thế giới như: Tập đoàn Dệt may Việt Nam, Tập đoàn Viettel doanh thu mỗi năm hàng trăm nghìn tỷ đồng, giải quyết hàng trăm nghìn công ăn việc làm cho người lao động, Viettel còn đầu tư ra 7 - 8 nước trên thế giới và còn nhiều những doanh nghiệp trụ cột khác chúng ta đã nhìn thấy rồi. Ông Huệ cho rằng, nhiệm vụ của cơ quan soạn thảo bây giờ là làm sao phải chế định, quy định được vấn đề này để phát huy được những thế mạnh của doanh nghiệp Nhà nước, khắc phục yếu kém, đây là quan điểm hết sức đúng đắn, Quốc hội cần thảo luận rất kỹ về Luật Doanh nghiệp sửa đổi lần này để có nhìn nhận công bằng về doanh nghiệp Nhà nước. Theo ông Vương Đình Huệ, doanh nghiệp nhà nước nên chỉ tập trung kinh doanh vào những lĩnh vực then chốt, thiết yếu, chủ trương của Đảng đã có rồi; đồng thời phải tách bạch được nhiệm vụ sản xuất kinh doanh, công ích và nhiệm vụ chính trị, tăng cường quản trị, công khai, minh bạch thông tin; xây dựng hệ thống các tiêu chí đánh giá, như vậy mới đánh giá được hiệu quả doanh nghiệp hoạt động; phân định quyền quản lý Nhà nước và đại diện quyền sử hữu Nhà nước, phải xác định vai trò Nhà nước làm gì, vai trò chủ sở hữu, đại diện chủ sở hữu làm gì, những vấn đề này ông Vương Đình Huệ đề nghị cần phải thể hiện rõ trong luật.
Nguyễn Thanh Liêm